Almaty qalasynyń aýmaǵynda qutyrýǵa qarsy vaksınalaý men ehınokokkozǵa qarsy gelmıntsizdendirý júrgizilýde.
Jyl saıynǵy aldyn alý is-sharalary qaladaǵy qolaıly epızootıalyq jaǵdaıdy saqtaý, sondaı-aq asa qaýipti, onyń ishinde, adamdar men janýarlarǵa ortaq aýrýlardyń taralýyn boldyrmaý úshin júrgiziletinin Almaty qalasy Kásipkerlik jáne ınvestısıalar basqarmasynyń SHJQ «Qalalyq veterınarıalyq qyzmeti» KMK-nyń baspasóz qyzmeti habarlaıdy.
2022 jyly 36 myń ıt pen 8 myń mysyqqa qutyrýǵa qarsy vaksına egý josparlanyp otyr.
Qutyrý – bul qutyrý vırýsy (Rabies virus) týdyratyn tabıǵı-oshaqty ólimge ákelip soǵatyn asa qaýipti juqpaly aýrý. Aýrý janýar qaýyp alǵan kezde, onyń silekeıi arqyly juǵady. Sonan soń nerv joldary arqyly tarala otyryp, vırýs silekeı bezderine, mı qyrtysynyń júıke jasýshalaryna, gıppokampqa, býlbar ortalyǵyna jetedi de, olardy zaqymdaı otyryp, ólimge ákelip soǵatyn aýyr buzýshylyqtardy týdyrady.
Osyǵan baılanysty atalǵan aýrýdyń aldyn alý jumysy qala bıliginiń erekshe baqylaýynda tur. Sońǵy otyz alty jyl ishinde Almaty qalasynyń aýmaǵynda adamdardyń qutyrý aýrýyn juqtyrǵan jaıttary anyqtalmady, bul qutyrýǵa qarsy júrgizilgen aldyn alý is-sharalarynyń tıimdiligin bildiredi.
Sondaı-aq, bıyl ehınokokkozǵa qarsy toqsan saıyn 44 myń úı janýaryn (36 myń ıt pen 8 myń mysyqty) gelmıntsizdendirý josparlanyp otyr.
Ehınokokkoz – bul baýyrda, ókpede nemese basqa da organdar men terilerde parazıttik kıstalardyń paıda bolýymen sıpattalatyn sestodoz tobynyń gelmıntozy. Qozdyrýshysy Echinococcus granulosus ehınokogynyń ósetin, damıtyn jáne adam organızminde ondaǵan jyldar boıy ómir súretin lıchınkalyq kezeńi bolyp tabylady, ol ishi suıyqtyqqa tolǵan dóńgelek nemese sopaq kısta túrinde bolady.
Invazıanyń negizgi kózi – ıtter, sondaı-aq aýylsharýashylyǵy janýarlary – shoshqalar, sıyrlar, jylqylar jáne taǵy basqa janýarlar bolyp tabylady. Jetilgen jumyrtqalar janýarlardyń nájisterimen bólinedi, sóıtip olardyń júnderi men qorshaǵan ortany lastaıdy. Adamnyń aýrýdy juqtyrýy aýrý janýarmen baılanysta bolǵan kezde, ıaǵnı jemister men shópterdi jınaý, gelmınt kózderiniń jumyrtqalarymen lastanǵan sýdy paıdalaný kezinde bolady.
Almaty turǵyndaryna yńǵaıly bolý úshin veterınarlyq qyzmet aýlalyq aınalym aıasynda qutyrmaǵa qarsy ekpe jáne ehınokokkozǵa qarsy degelmıntızasıa jumystaryn tegin júrgizýde.