Qalamyzdyń Memlekettik ortalyq mýzeıinde «Kóshpendiler» trılogıasy – «Táýelsizdik jarshysy» atty kórmeniń ashylý saltanatty ótti. İs-shara Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵynyń qarsańynda «Kóshpendiler» trılogıasynyń jaryqqa shyqqanyna 50 jyl tolýyna oraı uıymdastyryldy, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
Kórme aıasynda İlıas Esenberlınniń 6 tomdyq tolyq shyǵarmalar jınaǵy usynyldy. Basylymǵa jazýshynyń barlyq shyǵarmalary, onyń ishinde «Kóshpendiler» jáne «Altyn Orda» tarıhı epopeıalary, sonymen qatar sovettik kezeńde jaryq kórmeı qalǵan romandary kirdi. Atalmysh is-sharaǵa memleket, ǵylym, óner qaıratkerlerimen qatar, Almaty qalasy Mádenıet basqarmasynyń ókilderi men kórnekti jazýshynyń nemereleri qatysty. Sonymen qatar qalamyzdaǵy İ.Esenberlınniń esimi berilgen 25-mektep-gımnazıasynyń muǵalimderi sóz sóıledi.
QR Memlekettik ortalyq mýzeıiniń dırektory Nursan Álimbaev óz sózinde: «İ.Esenberlınniń shyǵarmalarynyń tarıhı, ǵylymı taǵylymy óz aldyna bólek áńgime, al ıdealogıalyq turǵydan qarastyrǵanda ózindik erekshelikke toly. «Óldi deýge bola ma aıtyńdarshy, ólmeıtuǵyn artynda sóz qaldyrǵan» dep uly Abaı aıtpaqshy, qazaq barda onyń eńbekteri tasqa qashap jazǵandaı ǵasyrdan-ǵasyrǵa saqtalatynyna kúmán joq», - dep toqtaldy.
Jalpy, «Kóshpendiler» trılogıasy álemniń 30 tilinde jaryq kórip, 50 ret qaıta basylǵan. Elbasy Nursultan Nazarbaev «Kóshpendiler» trılogıasyn «Qazaq halqynyń ensıklopedıasy» dep atap, jazýshynyń shyǵarmashylyǵyn joǵary baǵalaǵan. Al Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev: «İlıas Esenberlınniń eńbekterine tereń boılamaǵan adam ult tarıhyn jetik bilemin dep aıta almasa kerek», - deıdi. Kórmeniń ashylýynda sóz sóılegen aqyn Oljas Súleımenov İ.Esenberlınniń esimi qazaq ádebıeti men tarıhynda altyn árippen jazylyp, el esinde qalatynyn sóz etti.
Al tarıh ǵylymdarynyń doktory Zıabek Qabyldınov:
«Búkil eldiń tarıhshylary, sonyń ishinde, Shoqan Ýálıhanov atyndaǵy tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń ujymy osy jeti tom akademıalyq basylymdy daıyndaýǵa kirisip ketti. Osy baǵytta İlıas Esenberlınniń tarıhı tujyrymdamalaryn mindetti túrde paıdalanamyz. İlıas Esenberlın – senzýraǵa qaramaı, sol zamannyń derek bazasynyń azdyǵyna qaramaı, qazaqtyń shyn tarıhyn kórkem ádebıette jetkize bilgen qazaqtyń birtýar azamaty», – dedi.
Kórmege jınaqtan bólek qalamgerdiń ǵumyrynan syr shertetin fotomaterıaldar men qujattar, marapattar men qoljazbalar, jeke hattary qoıyldy. Kórme qarasha aıynyń sońyna deıin jalǵasady.