Almaty qalasynda respýblıkalyq «Taza Qazaqstan» ekologıalyq aksıasy jalǵasyp jatyr. 19 shilde kúni megapolıste kezekti senbilik uıymdastyrylyp, oǵan merdiger uıymdardyń ókilderi, jergilikti turǵyndar, eriktiler, qoǵam belsendileri, memlekettik jáne jekemenshik qurylym qyzmetkerleri belsene qatysty.
Buǵan deıin atap ótilgendeı, bul bastamanyń basty maqsaty — tek qana aýmaqtardy qoqystan tazartý emes, sondaı-aq halyqtyń ekologıalyq mádenıetin qalyptastyrý, azamattyq jaýapkershilik pen belsendilikti arttyrý.
Sanıtarlyq tazalaý jumystary qalanyń barlyq aýdandarynda júrgizildi. Onyń ishinde ıesiz, qaraýsyz qalǵan jerler de qamtyldy. Kósheler, trotýarlar men aryq júıesi tazartylyp, qýraǵan aǵashtar kesildi, qurylys jáne turmystyq qaldyqtar shyǵaryldy, kósheler men jaıaý júrginshiler joly jýylyp, kógaldar shabylyp, jasyl aımaqtardyń problemalyq tustary retke keltirildi.
Jetisý aýdanynyń ákimi Lázzat Jylqybaeva atap ótkendeı, mundaı ekologıalyq is-sharalar turaqty túrde ótkizilip keledi.
— Buǵan deıin biz Aınabulaq yqshamaýdanyndaǵy Esentaı ózeniniń jaǵalaýynda senbilik ótkizdik. Oǵan shamamen 2000 adam qatysty. Sondaı-aq Soltústik aınalma joldyń boıyndaǵy jaıaý júrginshiler jolaǵynda aýqymdy jumys atqaryldy. Búgin Jansúgirov, Bókeıhanov, Raıymbek jáne Rysqulov kósheleri tazartylýda. Sonymen qatar Ekinshi Goncharnaıa kóshesinde de jumys júrip jatyr. Bul jerden 20–40 jyl boıy jınalǵan qaldyqtardy shyǵaryp jatyrmyz.
Eń mańyzdysy — bul bastamany turǵyndardyń ózderi kóterip, tipti naqty kúnin de ózderi usyndy. Biz qatysýshylardy tehnıkamen barynsha qamtamasyz etýge tyrystyq. Áleýmettik jeliler arqyly da úndeý joldadyq. Mundaı paıdaly bastamalardy jalǵastyrýǵa shaqyramyn. Óıtkeni bul eń aldymen almatylyqtardyń ózderi úshin qajet, – dedi Lázzat Jylqybaeva.
Aıta keteıik, senbilik aıaqtalǵannan keıin aýdan ákimi turǵyndardyń turmystyq máselelerine qulaq túrip, sheshý joldaryn usyndy.
Aýdan turǵyny Nurbek Nýrdan bul senbilik óziniń on birinshi ret qatysyp otyrǵan ekologıalyq sharasy ekenin aıtty.
— Qalanyń tazalyǵy — barshamyzǵa ortaq ıgilik. Aýdanymyzda mundaı tazalyq sharalary jıi ótedi, qatyspaı qalmaýǵa tyrysamyn. Adamdar tabıǵatqa qurmetpen qarasa eken deımin, – deıdi ol.
Jetisý aýdanyndaǵy senbilikke 570 adam, 18 tehnıka jumyldyrylyp, 205 tekshe metr qoqys shyǵaryldy.
Aýezov aýdanyndaǵy negizgi lokasıa — «Jetysý-3» yqshamaýdany boldy. Munda aýdandyq jastar komúnıtı-ortalyǵynyń eriktileri belsendilik tanytty. Uıymnyń joba menedjeri Aısha Baldyrǵannyń aıtýynsha, bul ekologıalyq aksıa jastardyń tabıǵatqa jaýapkershilikpen qaraýyna jáne azamattyq belsendiliginiń artýyna sebep bolyp otyr.
– Qyz-jigitter qalamyzdyń ekologıalyq jaǵdaıyn jaqsartýǵa shyn nıetpen kiristi. Mundaı sharalar tek aýdandardyń tazalyǵy men kórkeıýine ǵana emes, sonymen qatar ujymdyq jaýapkershilik pen tabıǵatqa janashyrlyq qundylyqtaryn ornyqtyrýǵa yqpal etedi. Jastar – ózgeristiń bastaýy ekenin taǵy bir márte dáleldedi, – dedi Aısha Baldyrǵan.
Al atalmysh yqshamaýdan turǵyny Aıtolqyn Q. jastardyń azamattyq belsendiligi úshin rızashylyǵyn bildirdi.
Aýezov aýdanyndaǵy tazalyq jumystaryna 400 adam, 20 tehnıka qatysyp, 320 tekshe metr qoqys shyǵaryldy.
Almaly aýdanynda senbilik jumystary Nazarbaev — Jambyl — Rozybakıev — Qabanbaı batyr jáne Tóle bı — Brýsılovskıı — Raıymbek — Turǵyt Ozal kóshelerimen shektelgen kvadrattarda ótti. Bul jumystarǵa 550 adam, 18 tehnıka jumyldyrylyp, 130 m³ qoqys syrtqa tasyldy.
Naýryzbaı aýdanynda Medeýbekov kóshesinde sanıtarlyq jumystar júrgizildi (500 adam, 7 tehnıka, 170 m³ qoqys).
Medeý aýdanynda Shýhov skveri senbilik alańyna aınaldy (300 adam, 25 tehnıka, 130 m³ qoqys).
Túrksib aýdanynda «Nurshashqan» yqshamaýdany tazartyldy (645 adam, 13 tehnıka, 125 m³ qoqys).
Bostandyq aýdanynda Sátbaev — Shagabýtdınov qıylysyndaǵy bos jatqan jer tazartyldy (780 adam, 11 tehnıka, 230 m³ qoqys).
Alataý aýdanynda negizgi jumystar Aıgerim-2 yqshamaýdanynda atqaryldy (850 adam, 28 tehnıka, 165 m³ qoqys).
Osylaısha jalpyqalalyq senbilikke shamamen 4600 adam qatysyp, olardyń kúshimen 1475 tekshe metr qoqys shyǵaryldy.
Aıta ketý kerek, tazalyq jumystarynyń lokasıasy únemi ózgerip otyrady. Sonymen qatar ekologıalyq aksıa aıasynda jergilikti turǵyndarmen túsindirý jumystary da júrgizilip jatyr.