Almatyǵa keıinnen qosylǵan qala irgesindegi eldimekenderde alaqandaı aýlasyn baý-baqshaǵa aınaldyryp, sol baqtan kúzge qaraı ájeptáýir ónim alyp otyrǵan otbasylar kóp. Búginde olar aýlalaryna túrli dándi-daqyldar men jemis-jıdekterin egip te úlgergen.
«Kóktemniń ár kúni jylǵa azyq» demekshi, eger baqshańyzdy jaqsylap kútip-baptasańyz, kez kelgen ónim kúzde jemisin bereri sózsiz. Eń bastysy, esh qospasy joq, qunarly ónimdi otbasyńyz tutynady. Ol iship-jemińizden artylyp jatsa, satyp pul jasaısyz. Demek, baptaı bilseńiz, alaqandaı baqshanyń ózin bir otbasynyń tabys kózine aınaldyrýǵa bolady.
Kez kelgen adam úıiniń aınalasyn kógaldandyrýdy qolǵa alyp, aýlasyna qyzyldy-jasyldy gúl egip, baqshasyna jemis-jıdek ekkendi qup kóredi. Kópshiligi jemis beretin aǵashtar egedi. Alaıda, olardy egýdiń óz tártibi bar. Óıtkeni, keıbir aǵashtar adamnyń kóńil kúıine, densaýlyǵyna qatty áser etetin kórinedi. Bul jaǵdaı ilgerirekte halyq arasyndaǵy nanym-senimge baılanysty bolsa, qazirgi tańda ǵylymı túrde dáleldengen dúnıe eken. Sol sebepti, sala mamandary úıdiń janyna adamnyń jaǵymsyz energetıkasyn ózine tartyp, onyń ornyn jaǵymdy áserge toltyratyn aǵashtar egýge keńes beredi.
Molshylyq pen baılyqtyń belgisi
SHIE aǵashy kúı talǵamaıtyn, kútimdi az qajet etetin jemis aǵashtarynyń qataryna jatady. Bul aǵash kóktemde aınalsyn hosh ıiske bólep, ádemi gúlderimen aınalasyna keremet kóńil kúı syılaı alady. Derekterge súıensek, shyǵys elderinde bul aǵashty sáttilik tumary dep baǵalaıdy esepteıdi. Men turatyn eldimekendegi jurtshylyq túgeldeı derlik baqshalaryna jemis egedi. Keıde aǵashtar gúldep turǵan kezde janyna káýap pisirip, ot jaǵyp jatqandaryn óz basym talaı kórgenmin. Kórshim egde jastaǵy grek áıeli bolatyn. Birde álgi apaıymdy kórip qalyp: «ottyń jalyny aǵashqa áser etedi ǵoı, nege alysyraq jaqpaısyzdar?» dep suradym. Sonda kórshim: «Shıe aǵashyn baqshanyń shetine nemese kórinbeıtin qýys jaqqa emes, úıge jaqyn, as pisirýge yńǵaıly jerge ekken jón. Tipti, aǵashqa jaqyn jerde as pisiretin oshaq bolsa da artyq etpeıdi. Óıtkeni, shıe gúldegen kezde astyna ot jaǵylatyn bolsa, onda sol úıdiń baılyǵy eselene túsedi, molshylyq bolady» dedi. Sonda baryp, men álgi janyp jatqan ottyń syryn bildim.
Jalpy, baǵbandar shıe aǵashyn kóktemde búrshik jarmaı turyp egý qajet ekenin aıtady. Sondyqtan ony egý úshin jerdiń tolyq qyzǵanyn kútýdiń qajeti joq. Sodan keıin shıe aǵashyn jańǵaq, almurt sekildi jemisterdiń janyna egýge bolmaıdy eken.
Uzaq ómir súrýdiń kepili
ALMURT aǵashyn jer jaǵdaıyna qaraı naýryz aıynyń ortasynan mamyr aıyna deıin ege berýge bolady. Almurt úıdiń janynda jaqsy ósedi. Biraq onyń qasyna súıekti aǵashtardy egýge bolmaıdy. Máselen, almurttyń qasyna qaraórik, shıe, órik aǵashtaryn egetin bolsańyz, almurt aǵashynyń jemis berýi men táttiligi azaıady, dámi qyshqyl tatyp ketedi. Kerisinshe, onyń janyna qaraqat pen tańqýraı ekken jón. Nanym-senimderde almurt aǵashyn uzaq ómir súrýdiń kepili, mahabbat pen turaqtylyqtyń belgisi dep baǵalaıdy.
Otbasylyq ómirge shattyq syılaıdy
ALMA aǵashy kópshiligimizdiń baqshamyzda bar. Slaván elderinde bul aǵashty kóbinese qyzdary jatatyn bólme terezesiniń tusyna egedi eken. Ol ádemilik syılaıtyn, óz-ózińe degen senimdilikti kúsheıtetin jáne mahabbatta sáttilik ákeletin, otbasylyq ómirge shattyq syılaıtyn kúshke ıe degen senim bar. Alaıda, alma aǵashymen qatar sıren, shıe, alsha, shabdaly jemisterin egýge bolmaıdy. Máselen, shabdalynyń tamyry jan-jaqqa jaıylyp ósetindikten, topyraqtaǵy barlyq qorekti ózine tartyp alady. Almamen qatar arasyn alshaqtaý etip, aıva, chereshná egýge bolady. Bul aǵashty kóktemde jer qatty qyzbaı turyp, keshke qaraı ekken durys.
Mahabbat energetıkasyn beredi
ÓRİK pen SHABDALY aǵashy. Eki jemis te sulýlyq pen mahabbat energetıkasyn beredi, ıaǵnı óte uqsas aǵashtar. Ekeýin de úıdiń janyna egýge bolady, biraq ekeýin qatar ekpegen jón. Baǵbandar eki aǵashtyń kóshetin erte kóktemde, kún molynan túsetin jerge egýge keńes beredi.
QULPYNAI – ylǵal men kún kózin súıetin daqyl. Sondyqtan ony qurǵatpaı sýaryp turǵan abzal. Baıqasańyz, qulpynaı gúldeı bastaǵanda ár túp uzyn-uzyn murtshalar tastaıdy. Ony der kezinde qıyp tastap otyrmasa, bar qýatty murtshalar alyp qoıyp, negizgi túptiń jemisiniń ósýine múmkindik bermeıdi.
Alaıda, kez kelgen ónim qunarly jemis berý úshin ony durys kútip-baptaý qajet. Ol úshin bizge arnaıy mamandardyń keńesi qajet-aq. Mamandar keńesin aldaǵy nómirde jazatyn bolamyz.
P.S. Nesibesin qara jerden izdegen talaı jurt búginde eń aldymen aýlasyn tazalap, odan keıin úıiniń aınalasyndaǵy alaqandaı jerine túrli jemis aǵashtary men kókónistiń dánderip egip jatyr. Endeshe, kóktemde jerińizdi sharshamaı baptap, kúzde jemisti molynan alyńyz!
- Taqyrypqa oraı:
«AǴASH EKSEŃ, KÚNÁŃ JEŃİLDEIDİ»
Ertede bir qandyqol qaraqshy táýbe etkisi keledi. Ol Shaıqy Burqy áýlıege kelip:
– Men qyryq jyl boıy qan tóktim. Zulymdyqtan basqa is jasamadym. Endi táýbeme keldim. Qandaı amal jasasam, Qudaı kúnámdi keshedi? – dep suraıdy. Shaıqy Burqy:
– Jol shetine jemis aǵashyn ek. Ótken-ketken jolaýshylar saıasyna demalsyn. Jemisin jesin, shólin qandyrsyn, – deıdi.
Qaraqshy joldyń jıegine kóp aǵash egip, baptaıdy. Arada birneshe jyl ótkende aǵashy jaıqalyp, baqshaǵa aınalypty. Jolaýshy demalyp, kerýen at shaldyratyn shuraıly jerge aınalady. Bir kúni Shaıqy Burqy jolaýshylap kele jatyp, qaraqshynyń baqshasyna kezigedi.
– Bul kimniń baǵy? – dep suraıdy.
– Baqtyń ıesi joq. Jergilikti jurt «qaraqshynyń baǵy» dep ataıdy. Qaraqshynyń ózi on jyl buryn dúnıeden ozypty, – deıdi.
Shaıqy áýlıe baqtyń jemisin jep, sol jerde túneıdi. Túsinde baıaǵy qaraqshyny kóredi. Ol jumaqtyń baqshasynda otyr eken. Tóbesinen nur tamshylap turady.
Shaıqy:
– Eı, Alla, bul ne hıkaıat? Qaraqshynyń tóbesinen nur ne úshin tamshylap tur? – dep suraıdy.
– Munyń ekken aǵashynyń saıasyna san adam kelip demalady. Jemisin jeıdi. Sonyń saýaby ózine ahırette óshpes azyqqa aınaldy, – deıdi. Shaıqy Burqy uıqydan kóńildi oıanypty.
Sodan bastap el arasynda «aǵash ekseń, kúnáń jeńildeıdi», – dep nasıhat aıtypty.