Jambyl oblysy polısıa departamenti ata-analardy jazǵy demalys kezinde balalardyń bos ýaqytyn qadaǵalaýǵa shaqyrady jáne olardy esirtki kýrerleri retinde jaldaý qaýpi týraly eskertedi.
Jyl basynan beri jambyldyq polıseıler sońy ólimge aparatyn qospalardy satatyn 201 saıtty anyqtady. Dılerler ınternettiń kómegimen jasyryn qoıyp ketýshiler arqyly tikeleı baılanyssyz esirtkini berý ádisin ornatty. Olar taýarlardy alyp, belgilengen orynǵa qaldyrady. Dılerler jumysshy retinde tez jáne ońaı aqsha tapqysy keletin jastardy tańdaıdy. Mundaı jumysty jasaýǵa qolaısyz otbasylardan shyqqan balalarmen qatar, sátti otbasynyń balalary da kelisedi. Sońǵylar úshin bul kvest sekildi oıynnyń nemese ýaqyt ótkizýdiń bir túri. Al is júzinde barlyǵy uzaq merzimdi túrmemen aıaqtalady. 5 aıda oblysta 12 esirtki qoıyp ketýshi ustaldy, 1 keli 625 gram sıntetıka tárkilendi. Aýqymyn túsiný úshin – bul shamamen 4500 bir rettik doza bolyp tabylady.
– Jazǵy demalys kezinde oqýshylar, stýdentter men qalaǵa qonaqqa kelgen týystar qıyn emes jumys taýyp, qosymsha aqsha tapqysy keledi. Ata-analardy balalardyń kúmándi nemese kúrt ózgergen minez-qulqyna ýaqytynda nazar aýdarýǵa shaqyramyz, – dedi PD esirtki qylmysyna qarsy is-qımyl basqarmasynyń bastyǵy Álim Bajyqbaev turǵyndarǵa.
Ol belgilerdiń biri – sizdiń balańyz kesh júredi. Ádette, sıntetıka qoıýshylar kúnine qalanyń ár túkpirinde 15-20 jasyryn oryn qaldyrady. Esirtkilerdi qaldyrýdyń eń kóp taralǵan oryndary – turǵyn úılerdiń kireberisteri, oryndyqtar, elektr qalqandary, oıyn alańdary men gúlzarlar. Bul oryndardaǵy fotosýretter “jumys berýshige” jiberý úshin esirtki qoıýshylardyń telefonynda bolý kerek. Muny júzege asyrýǵa arnalǵan qurylǵylar – bekitkishi bar paketter men skoch. Sondaı-aq, olarda magnıtter bolady – ony tutynýshy ónimdi kez-kelgen metal qurylymynan sheship alý úshin qoldanady. Balańyzben bıtkoın taqyrybynda sóılesińiz. Kóbinese tólemdi krıptovalútada alady. Eger aqshanyń qalaı paıda bolǵanyn aıtýdy qalamaıtyn nemese túsindire almaıtyn bolsa, onda nazar aýdarý qajet bolady.
– Sondaı-aq esirtki qoıýshylardyń jasyryn qorqynyshy bildirip turady. Olar ózderin ádettegideı emes, tym asyǵys nemese kerisinshe kúmándi baıaý ustaıdy. Ózderiniń hobbıine degen qyzyǵýshylyqtaryn joǵaltady, kóbinese agressıvtilik tanytady. Sondyqtan biz ata-analardan balalarynyń minez-qulqyndaǵy ózgeristerdi muqıat baqylaýdy suraımyz, – dep qorytyndylady Á.Bajyqbaev.