júrek túkpirindegi jan syrymen bólisedi
«Sheteldegi qazaq balalary» baǵdarlamasynda jan syryn aqtarǵan Dınara esimdi qazaq qyzynyń búkpesiz áńgimesin gazetimizdiń ótken nómirinde ózderińizben bólisken bolatynbyz. Al búgin Sabınany tyńdaımyz.
EKİNSHİ OQIǴA: EL JAQTAN KELGEN HAT QÝANTPADY...
SABINA, 23 jasta,
Astanada ómirge kelgen, segiz aılyǵynda muhıt asqan qazaq qyzy. Ol buǵan deıin Facebook arqyly «Ómirde bar, jer basyp júrgen bıologıalyq anamdy izdeımin» degen jazba qaldyrǵan bolatyn.
– Men Vırdjınıa shtatyndaǵy (AQSH) aýyl-aımaqta óstim. Ata-anam áli kúnge sol jaqta turady. Úıimiz kishkentaı bolsa da, jerimiz keń. Mal sharýashylyǵymen aınalystyq, qoı, sıyr, jylqy ustadyq. Itterdi jaqsy kóremin.
Ýnıversıtette oqyp júrgende asyrap alynǵan balalar jaıly esse jazdym. Tastandy balalardyń ózine, aınalasyna degen senimi az bolady. Jalpy, balanyń alǵashqy emosıalyq áserleri anasynan beriledi. Náreste qursaqta jatqan sátten bastap bárin sezedi. Anasynyń ony ómirge kelgen soń tastap ketýge bekinip júrgenin, ómirine qaýip tóngenin sezedi jáne ómirde beısanaly túrde osy qaterli sezimmen tirlik keshedi.
Biraq munyń neden týyndaǵanyn túsinbeıdi. Tupsanada bári saqtalady. Men ózime beısanaly túrde únemi jetispeı turǵan bir nárseni izdep kelippin.
Asyrap alǵan adamdar menen qamqorlyǵyn aıaǵan joq. Biraq báribir bir asyl dúnıemdi joǵaltqandaı kúı keshtim.
***
– Meni baǵyp alǵan áke-sheshem qashan týǵan ata-anasy jaıly suraıdy eken dep kútip júripti. Geneologıa ǵylymyna qyzyǵatynmyn. Oǵan deıin men shyqqan tegim týraly múldem oılanbappyn. Sosyn 2020 jyly anamnan suradym. Anam qolyma ózim týraly jazylǵan búkil qujatty ustatty. Men 2000 jyly 27 aqpanda Astanada dúnıege kelippin. Týý týraly kýáligimde shyn aty-jónim Asqarqyzy Sabına Ydyrysova dep jazylǵan. Týǵan anam týraly da aqparat bar eken. Onyń ekinshi perzenti ekenmin. Meni týǵanda 29 jasta bolǵan. Meni tastap keterde óziniń mekenjaıyn qaldyrypty. Biraq polısıa qyzmetkerleri izdep tappapty. Ondaı mekenjaı atymen joq eken. Qujatta týǵan anamnyń aty-jóni Gúlnar Muhıddınqyzy Ydyrysova, al ákemniń aty-jóni Asqar Ydyrysov dep jazylǵan. Áleýmettik jeliden izdep tappadym. Qazaqtarda
Gúlnar, Asqar degen kisiler óte kóp eken. Kóńilim túsip, izdeýdiń esh máni joǵyn túsindim. Olardyń túrin, qandaı bolǵanyn múldem bilmeı ketemin dep kúrsindim. Oılamaýǵa tyrystym. Tek ótken joly dosym taǵy suraǵan soń, «taǵy bir izdep kóreıinshi» dep jazdym.
***
– Meniń jazbama Qazaqstan halqy sonshalyqty nazar aýdarady dep oılamadym. Facebook-ta, Instagram-da kóp adam jazdy. Aqparat saıttarynda jarıalandy. Túrli pikirler oqydym. Keıbireýler «týǵan ata-anańdy tabatynyńa senemiz» dese, keıbireýler «ne úshin izdeısiń, seni tastap ketken adamdardy qaıtesiń, tapqan kúnde de júregińdi aýyrtasyń» dep jazyp jatty.
Shynymdy aıtsam, qazaq halqynyń nege osynshalyqty mán berip, jan-jaqqa jarıalap jatqanyna tańǵaldym. Sosyn anamnan suradym. Anam: «Qazaq halqynyń sondaı erekshe qasıeti bar. Eger bir qazaq kómekke muqtaj bolsa, bári jabylyp qoldaıdy. Bir otbasy sıaqty birigedi. Qazaqtyń bolmysy sondaı, bir-birine janashyr. Qanymyz bir dep arasha túsedi, kómektesedi. Otbasylyq qundylyqtardy qatty dáripteıdi», – dedi.
***
Bir kúni Sabınaǵa Qazaqstannan hat keldi. Biraq týǵan anasynan emes. Sol adamnyń ápkesinen eken. Alystaǵy apaıy «Seniń tabylǵanyńdy sińlime aıtyp edim, úndemedi. Kóńilińe alma. Men-aq seniń anań bolaıyn» depti hat ıesi.
***
– Anamnyń ápkesi birinshi ret hat jazǵanda, ony túsiný úshin maǵan ýaqyt kerek boldy. Bir kezde baryp óz-ózimnen óksip turyp jyladym. Maǵan ne boldy sonsha dep ózime tańǵaldym. Shyqqan tegimdi bilgim kelip, izdeýdi bastaǵanda, kóńildi, qyzyqty zertteý júrgizip jatqandaı bolǵanmyn. Biraq týysqan ápke-sińlilerim jaza bastaǵanda, sýretterin jibergende, júregim syzdap qoıa berdi. Óne boıym shymyrlap, keýde tusym shanshydy. Qatty jyladym. Uzaq jyladym.
Bul qıyn eken. Múldem basqa álem, ózge ómir. Men súrýge tıis ómir edi. Bul jáı ánsheıin ermek emes. Zertteý emes. Bul – adamnyń taǵdyry. Meniń taǵdyrym. Ózimniń bir bóligim únemi bir suraqtardyń jaýabyn izdep júripti. Ol «meni nege tastap ketti, men kimmin, týǵan ata-anam kim?» degen suraqtar edi. Janymnyń bir bólshegi ózin joǵaltyp alǵandaı, aıdala japadan-jalǵyz qalǵandaı kúı keshippin.
***
– Týǵan anamnyń nege menimen baılanysqa shyqqysy kelmeıtinin túsinemin. Eger bul ashýǵa bolmaıtyn qupıa bolsa, osy ómirde meniń bar ekenimdi eshkim bilmeýge tıis bolsa, týǵan ákeme qatysty aıtylmaýǵa tıis áldeqandaı syr bar bolsa, qınalsam da kóner edim. Men onyń jeke ómirine qol suǵýdan aýlaqpyn. Biraq ózimniń shyqqan tegim týraly bilgim keledi. Asyrap alǵan anam óte meıirban adam. Biraq báribir de týǵan anamnyń sıpatyn ańsaımyn. Ol menimen aralaspaı-aq qoısyn, tek týǵan anam ekenin moıyndasa boldy, janym tynyshtalar edi...