Bıyl naýryz aıynda Memleket basshysy sot júıesi men sýdıalardyń mártebesinde ózgerister engizýdi kózdeıtin Konstıtýsıalyq zańǵa qol qoıǵan bolatyn. Sot tóretiligi júıesindegi reformalar jaıly tolyǵyraq ÓKQ brıfıńinde Almaty qalalyq sotynyń sýdbálary Irına Fedotova men Rýslan Baıshev aıtyp berdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
«2022 jyldyń qyrkúıeginde Memleket Basshysy Qasym Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna Joldaýynda sýdıalar korpýsyn jańartý, sot bıliginiń bedelin arttyrý, oǵan qoǵam tarapynan senim artý úshin sot júıesin jańǵyrtýdyń negizgi baǵyttaryn aıqyndady. Qoıylǵan mindetterdi iske asyrý úshin sot júıesi jáne sýdıalardyń mártebesi týraly Zańǵa jáne sot júıesin reformalaýǵa baǵyttalǵan birqatar basqa zańdarǵa túzetýler engizildi», - dedi I.Fedotova.
Osylaısha, sýdıalardyń ózderi sot tóraǵalarynyń laýazymdaryna kandıdatýralardy saılaý tetigi, Joǵarǵy Sot sýdıalaryn saılaýdaǵy balama tásil - Joǵarǵy Sot sýdıalaryn Senat balamaly negizde, kem degende eki sýdıadan saılaıdy.
Sonymen qatar, joǵary bilikti zańgerlerdiń sýdıalar korpýsyn kúsheıtýi, sýdıalyqqa kandıdattardy daıarlaý, qazirgi sýdıalardyń biliktiligin arttyrý, shekti jasty uzartý, jumys istep turǵan sýdıalardyń ókilettikterin toqtata turý jáne toqtatý máseleleri qaralatyn derbes memlekettik organ retinde Joǵary Sot Keńesiniń mártebesin nyǵaıtý kózdelgen. Joǵary Sot Keńesiniń qaramaǵyna sot tóreligi Akademıasy berildi.
Sonymen qatar, bir jaǵynan sýdıalardyń qyzmetine aralasýdy shekteý jáne ekinshi jaǵynan sýdıalardyń óreskel qatelikteri úshin jaýapkershiligin kúsheıtý, Sot tóreshisiniń zańdylyqty óreskel buzýdyń árbir faktisin teksere otyryp, sharalar iske asyrylýda.
«Apelásıa ınstıtýtyn reformalaýǵa erekshe nazar aýdaryldy, onyń nátıjesi apelásıalyq ınstansıanyń birinshi satyǵa qaıtarylmaı, máni boıynsha sheshim shyǵarý mindeti boldy. Bul sýdıalyq qatelikterdiń sanyn azaıtýǵa, sot aktileriniń sapasyn arttyrýǵa, sot praktıkasynyń birkelkiligin qamtamasyz etýge, nátıjesinde azamattar men kásipkerlerdiń buzylǵan quqyqtaryn tezirek qalpyna keltirýge tıis», - dep atap ótti spıker.
Budan basqa, zańnamadaǵy ózgerister ákimshilik Ádilet salasyn keńeıtýge, memlekettik organdarmen quqyqtyq daýlardyń keń aýqymyn rásimdik – prosestik kodekske berýge áser etti.
Óz kezeginde Almaty qalalyq sotynyń sýdıasy Rýslan Baıshev sot júıesinde júrgizilip jatqan barlyq reformalar sotta azamattardyń quqyqtary men qorǵalýyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵanyn eske saldy.
«Barlyq ózgerister men tolyqtyrýlar bul biz kórip otyrǵan qajettilik jáne qoǵam sot júıesinen jańa aqparattyq tehnologıalarǵa sáıkes damýymyzdy talap etedi. Sot júıesi tek qaǵaz júzinde ǵana emes, sonymen birge is júzinde de táýelsiz bolyp, azamattarymyzdyń, uıymdarymyzdyń jáne memleketterimizdiń quqyqtaryn adamdardyń quqyqqa qarsy qol suǵýynan nemese basqa uıymdardyń osy quqyqtardy buzýdan qorǵaýdy qamtamasyz etýi úshin. Barlyq ınovasıalar engizilip, zerdelenedi jáne bizdiń sýdıalar olardy zań talaptaryna tolyq sáıkes oryndaıtyn bolady», - dedi ol.
Ózgerister arasynda aýdandyq sottardy aýdanaralyq sottarǵa biriktirý de qarastyrylǵan. Aýdandyq sot tóraǵasynyń laýazymy joıylyp, sýdıalyq laýazymǵa aýystyrylatyn bolady.
Sýdıalardyń jaýapkershiligine keletin bolsaq, sýdıalarǵa qatysty tártiptik isterdi qaraý úshin Joǵarǵy Sot Keńesiniń janynan Sot tóreligi qurylady.
Spıkerlerdiń málimetinshe, Almaty qalasynda 243 sýdıa jumys isteıdi, onyń ishinde 44 sýdıanyń 20 jyldan astam jumys ótili bar, 176 sýdıanyń 5 jyldan 20 jylǵa deıingi jumys ótili bar, 23 sýdıanyń jumys ótili 5 jyldan aspaıdy. Almaty qalasynyń sottary 2023 jyldyń 6 aıynda 76 860 isti qarady, onyń ishinde 50 210 azamattyq, 21 885 ákimshilik jáne 2 265 qylmystyq is. Ákimshilik rásimdik-prosestik kodeks boıynsha 2500 is. 2022 jylmen salystyrǵanda isterdiń aıtarlyqtaı ósýi baıqalady. 2022 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda 28 059 azamattyq is, 16 330 ákimshilik jáne 1 683 qylmystyq, 2 203 Ákimshilik rásimdik-prosestik kodeks boıynsha is júrgizý aıaqtaldy.