Psıhıkalyq aýytqýlar barlyq maýsymda baıqalady, biraq kóbinese kóktem men kúzde asqynady.
Psıhoterapevt Anastasıa Sadovskaıa mundaı jaǵdaıda aldymen kimge júginý keregin aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Onyń aıtýynsha, aldymen siz suranysty tujyrymdaýyńyz kerek, qandaı sebeppen mamanǵa habarlasý qajet ekenin anyqtaǵan jón, sodan keıin ǵana tańdaý jasalady. Eń qarapaıym sheshim - emhanadaǵy ýchaskelik terapevtiń qabyldaýynan bastaý, ol psıholog nemese psıhıatrǵa jiberedi.
«Bizdiń eldegi psıhologtardyń klınıkalyq bilimi joq. Bul pedagogtik mamandyq. Ol psıhıkasy saý adamdarmen aınalysady, otbasyndaǵy máselelerdi, janjaldardy túzetedi. Psıhoterapevt – klınıkalyq bilimi bar maman. Ol depressıamen, mazasyzdyqpen, psıhosomatıkalyq shaǵymdarmen, sozylmaly aýyrsynýmen, táýeldilikpen jumys isteı alady. Psıhıatr adamǵa medıkamentozdy korreksıany taǵaıyndaý qajet bolǵan kezde kerek», - dep jaýap berdi psıhoterapevt.
Anastasıa Sadovskaıa kúzgi jáne kóktemgi asqynýdan basqa qysqy jáne jazǵy asqynýlardyń bar ekenin aıtty. Psıhıkalyq aýytqýlar barlyq maýsymda baıqalady, biraq kóbinese kóktem men kúzde asqynady.
«Qorshaǵan ortanyń syrtqy ózgeristerine baılanysty birqatar aýrýlar bar. Bul kún sáýlesiniń tómendeýi, qysqy-kóktemgi kezeńde tutynylatyn kókónister men jemister mólsheriniń azaıýy. Bul kóbinese qorektik zattardyń – paıdaly zattardyń tómendeýine, D3 vıtamıniniń tómendeýine baılanysty. Sondaı-aq kúz-kóktem mezgilinde aýa raıy ózgeredi, qysym tómendeıdi. Bul - keıbir psıhıkalyq aýytqýlardyń órshýiniń negizgi sebepteri», - dedi maman.
Psıhoterapevt Anastasıa Sadovskaıa ózekti máselelerdiń biri – postkovıdtik sındromǵa toqtaldy.
«Kovıdpen aýyrǵan kóptegen adamdar zardap shekti: kúızelis, kóńil-kúıdiń joqtyǵy, alańdaýshylyq, kúndelikti jumysty oryndaý qıyn boldy. Keıbireýler óte aıqyn klınıkalyq kórinisterge deıin uıqydan qınaldy. Koronavırýsqa shaldyqqan naýqastar ıppohondrıaǵa ushyrap, aýrýdyń belgilerin keńeıtti. Bul sındrom mazasyzdyq-depressıalyq aýytqý retinde qarastyrylady», - deıdi A.Sadovskaıa.
Dáriger jasyrylǵan kúızelis, sondaı-aq jeńil kúızelis týraly tolyq aıtyp berdi.
«Jasyrylǵan – bul jasyryn kúızelis. «Jasyrylǵan» sózinen depressıanyń bul túri basqa aýytqýdyń jasyrylǵan astynda júredi. Mysaly, nevropatolog vegetatıvti-tamyrly dıstonıany, qysymnyń tómendeýin, retrosternaldy nemese bas aýrýyn qoıdy nemese dáriger titirkengen ishek sındromyn nemese tunshyǵý shabýylyn qoıdy. Olardyń artynda depressıa bolýy múmkin, al adam onyń klasıkalyq belgilerin sezbeıdi», - dep jaýap berdi A. Sadovskaıa.
Aıta keterligi, kúızelisti oılaý qarqynynyń ózgerýi, fızıkalyq belsendiliktiń ózgerýi jáne kóńil-kúıdiń tómendeýi arqyly anyqtaýǵa bolady. Adam óziniń tábetiniń ózgeretinin (tómendeıdi nemese kóteriledi), uıqynyń mólsherin, uıyqtap jatqanda qıyndyqtardy, apatıany nemese alańdaýshylyqty sezinedi, energıa men kúsh mólsherin azaıtady, sóıleskisi kelmeıdi. Kúızelistiń klınıkalyq kórinisteri óte ártúrli. Sonymen qatar, qazirgi álemdegi klasıkalyq depressıalar az, mamandar sozylmaly aýrýlar bastalǵan kezde somatızasıalanǵan kúızelistermen kóbirek kezdesedi.