29 qyrkúıekte atalyp ótetin Dúnıejúzilik júrek kúni qarsańynda Almaty qalasynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń alańynda joǵary sanatty kardıolog, qalalyq kardıologıalyq ortalyqtyń kardıologıa bólimshesiniń meńgerýshisi Zýlfıa Maqashevanyń qatysýymen brıfıń ótti. Sarapshy qaýip faktorlary, aldyn alý ádisteri jáne júrek-qan tamyrlary aýrýlaryn erte dıagnostıkalaýdyń mańyzdylyǵy týraly aıtty, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Júrek-qan tamyrlary aýrýlarynyń damýynyń negizgi sebepteriniń ishinde dáriger tuqym qýalaý beıimdiligin, joǵary qan qysymyn, joǵary holesterın deńgeıin, temeki shegýdi, semizdikti jáne qozǵalysy az ómir salty ekenin atap kórsetti.
«Bul faktorlar mıokard ınfarktisi jáne ınsýlt sıaqty júrek aýrýlarynyń qaýpin arttyrady. Aýrýdy asqyndyryp almaý úshin olardy baqylaý óte mańyzdy», - dep atap ótti Z.Maqasheva.
Ol sondaı-aq júrek-qan tamyrlary aýrýlarynyń aldyn alý ómir saltyn ózgertýdi qajet etetinin eske saldy.
«Temeki shegýden bas tartyp, tuzdy azaıtyp, fızıkalyq belsendilikti arttyryp, durys salmaqty saqtaý qajet. Tipti tamaqtaný men kúndelikti rejımdegi azǵantaı ózgeristerdiń ózi júrek-qan tamyrlary aýrýlarynyń qaýpin aıtarlyqtaı tómendetýi múmkin», - dep keńes berdi ol.
Sarapshy sonymen qatar fızıkalyq belsendiliktiń júrek densaýlyǵy úshin mańyzdylyǵyna nazar aýdardy. Onyń aıtýynsha, turaqty fızıkalq jattyǵýlar jasaý júrek-qan tamyrlary densaýlyǵyn saqtaýǵa kómektesedi. Ol aptasyna kem degende 150 mınýt júrý, júzý nemese velosıped tebý sıaqty aerobty jattyǵýlarǵa kóńil bólýdi usynady.
Kardıolog sonymen qatar teńdestirilgen tamaqtanýdyń mańyzyn atap ótti.
«Tamaqtaný rasıony talshyqqa, omega-3 maı qyshqyldaryna jáne qanyqqan maıǵa baı taǵamdar bolýy kerek. Bul holesterınniń qalypty deńgeıin saqtaýǵa jáne júrek aýrýlarynyń aldyn alýǵa kómektesedi», - dep tolyqtyrdy ol.
Dáriger Qazaqstanda belsendi jumys isteıtin zamanaýı skrınıngtik baǵdarlamalar aýrýlardy erte kezeńde anyqtaýǵa kómektesetinin atap ótti.
«Skrınıngtik tekserýler aýrýdy erte kezeńde nemese oǵan beıimdilikti anyqtaýǵa, ońtaıly emdeýdi tańdaýǵa jáne aldyn alý sharalarynyń keshenin taǵaıyndaýǵa kómektesedi. Arterıalyq gıpertonıa men júrektiń ıshemıalyq aýrýyn erterek anyqtaýǵa 40 jastan asqan, 2 jylda 1 ret, osy aýrý boıynsha dıspanserlik esepte turmaıtyn erler men áıelder shaqyrylady», - dep qorytyndylady Z.Maqasheva.
ÓKQ spıkeriniń málimetinshe, 2024 jyly Almatyda 145 979 adam skrınıngtik tekserýden ótti, bul 9 992 pasıentte júrek aýrýyn erte satysynda anyqtaýǵa múmkindik berdi.