Almatyda turmystyq zorlyq-zombylyq qurbandaryna kómek kórsetetin «Jan-Saıa» daǵdarys ortalyǵy jumys isteıdi.
Spıkerlerdiń aıtýynsha, 2023 jyly ortalyqta 1980 adam qoldaý tapty, 2022 jyly 1708 adamǵa kómek kórsetildi. Bul málimettermen Almaty qalasynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń alańynda daǵdarys ortalyǵynyń ókilderi bólisti, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
«Jan-Saıa» daǵdarys ortalyǵynyń zańgeri Gúlshara Saparova atap ótkendeı, daǵdarys ortalyǵynyń maqsaty – áıelder men balalardy genderlik zorlyq-zombylyqtyń kez kelgen túrinen qorǵaý qozǵalysyn damytýǵa yqpal etý.
«Atalǵan sandar men ortalyqtyń jumysyn taldaý, sondaı-aq «150» senim telefonyna kelip túsken qońyraýlar negizinde birneshe qajettilik anyqtaldy. Olardyń biri Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqaralyq mindettemelerin oryndaý maqsatynda jáne BUU múshesi retinde otbasy músheleri men jaqyndaryna qatysty jasalǵan turmystyq zorlyq-zombylyqty krımınalızasıalaý bolyp tabylady. Bul QR Qylmystyq kodeksine «Turmystyq zorlyq-zombylyq» degen jeke bapty engizýdi bildiredi. Ol jarıa aıyptaý maqalalarynyń qatarynda bolýy tıis», - dedi G. Saparova.
Spıker atap ótkendeı, 2017 jylǵa deıin QR QK-niń «Uryp-soǵý» nemese «Denege jeńil zıan keltirý» baptary jeke aıyptaý qylmystary bolyp tabyldy, ıaǵnı eger jábirlenýshi ótinish bildirmese, is qozǵalmaıdy. Qylmystyq is qozǵalsa da, ol taraptar tatýlasqan jaǵdaıda nemese zalal joıylǵan jaǵdaıda toqtatylady.
Jarıa aıyptaý jaǵdaılarynda qylmystyq qýdalaýdy tergeýshi nemese prokýror memleket atynan qozǵaıdy, jábirlenýshi taraptyń kelisimi men bastamasy talap etilmeıdi, tatýlasý kózdelmeıdi.
«Eger quqyq qorǵaý organdarynda aıyptalýshylardyń sany artady degen kúdik bolsa, onda biz halyqaralyq tájirıbede tanylǵan jáne Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýsıasynyń 24-babynda belgilengen mindetti qoǵamdyq jumystardy paıdalanýdy usynamyz. Sonymen qatar, agresor túzetý baǵdarlamasynan ótýge mindettenedi. Bul sondaı-aq memleket tarapynan jábirlenýshiniń qaýipsizdigine kepildik beredi», - dedi G. Saparova.
Máseleniń qaıǵyly jaǵdaılar statısıkasy men ózektiligin eskere otyryp, daǵdarys ortalyǵynda turmystyq zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý boıynsha usynystarmen bólisti:
- 102, 112 telefondaryna qońyraý shalyńyz;
- 150 senim telefonyna, 8 771 450 3 450 uıaly telefonyna qońyraý shalýǵa nemese qaýip tóngen jaǵdaıda WhatsApp qosymshasyna jazýǵa bolady. Bizdiń mamandar kúndizgi jáne syrttaı keńes beredi (bul úshin aldyn-ala jazylý kerek);
- quqyq qorǵaý organdarynyń qyzmetkerleri kelgen kezde bolǵan oqıǵa týraly mán-jaıyn jasyrmaı egjeı-tegjeıli aıtý kerek. Qyzmetkerlerdiń attaryn este saqtańyz nemese jazyńyz;
- eger baratyn jerińiz bolmasa, daǵdarys ortalyǵynan kómek surańyz.«Bolǵan oqıǵa boıynsha sharalar qabyldanbaıdy dep qoryqpaý kerek, óıtkeni belgili faktiler ishki ister organdarynda tirkeledi, al qadaǵalaý organdary baqylaý júrgizedi. Qoǵam retinde birigip, zorlyq - zombylyqsyz qarym-qatynas mádenıetin qalyptastyraıyq», - dep qorytyndylady G. Saparova.