Almatyda 2025 jyldan bastap velosıpedterdi jalǵa alý qyzmeti jańartylyp, zamanaýı tehnologıalarmen jabdyqtalady.
Buryn bul jobany «Velocity.kz» qoǵamdyq qory júzege asyrsa, 2020 jyly bul quqyq «Arman Aımaǵy» qoǵamdyq qoryna berilgen bolatyn. 2018-2020 jyldar aralyǵynda joba Almaty qalasynyń Sport basqarmasynyń qarjylandyrýymen iske asyryldy. Keıinnen velokólikti jalǵa berý jobasy Qalalyq mobıldilik basqarmasynyń qaraýyna ótti.
2025 jyly Almaty ákimdigi velosıpedterdi jalǵa alý jobasyn qaıta iske qosýdy josparlap otyr. Bul jumysty «Almaty parkıng» komýnaldyq memlekettik kásiporny júzege asyrady. Atalǵan mekeme megapolıste turaqtardy uıymdastyrý baǵdarlamasymen de aınalysady.
Uıymnyń dırektory Vladımır Nıdiń aıtýynsha, qalalyq ákimdik velosıped jalǵa alýdy barynsha yńǵaıly etýge basa mán berýde.
– Qala erekshelikterin zertteı otyryp, biz burynǵy qatelikterdi eskerdik. 2016 jyldan beri velokólikter jańartylǵan joq. Al qazir zaman ózgerdi. Buryn tek mehanıkalyq velosıpedter bolsa, qazir olar elektr qozǵaltqyshtarmen jabdyqtalady, – dedi Vladımır Nı.
Joba aıasynda Eýropa, Reseı, Japonıa, Koreıa jáne Qytaı elderiniń tájirıbeleri zertteldi.
– Eýropalyq velosıpedter sapaly bolǵanymen, olardyń qosalqy bólshekteri óte qymbat, kóbisi Qytaıda shyǵarylady. Qazirgi velokólikter antıvandaldyq qorǵanystarmen jabdyqtalǵan, bul olardyń paıdalaný merzimin arttyrady. Olardyń ramalary berik, tejegish mehanızmderi men plasık batareıalary joǵary tózimdilikke ıe. Bul velobaıktardy ártúrli klımattyq jaǵdaılarda paıdalanýǵa múmkindik beredi, – dep atap ótti maman.
Joba jetekshisi Samat Aǵabek qazirgi ýaqytta eki túrli velobaık testileýden ótip jatqanyn aıtty. Onyń biri – azıalyq dene bitimine, al ekinshisi – eýropalyq dene bitimine arnalǵan.
– Alty aı boıy biz velobaıktardy synaqtan ótkizip, qala turǵyndaryna paıdalanýǵa berdik. Biz olardy servıstik ortalyqtarǵa tehnıkalyq tekseris úshin aparyp, qanshalyqty yńǵaıly jáne ońaı jóndeletinin, bólshekterin tabý múmkindigin baǵaladyq. Qazir konkýrsqa arnalǵan tehnıkalyq sıpattama daıyndap jatyrmyz, – dedi Samat Agabek.
Alǵashqy kezeńde 2000 velosıped satyp alý josparlanýda. Eger bul kólikter almatylyqtar arasynda suranysqa ıe bolsa, olardyń sany arttyrylady.
– Velobaıktar qala ómiriniń bir bóligine aınalyp, mıkromobıldi kólik júıesin tolyqtyrady dep senemiz. Bul ekologıaǵa da óz úlesin qosady, – dedi Vladımır Nı.
Sonymen qatar baǵdarlamalyq qamtamasyz etýdi jetildirý kózdelgen.
– Qala balansynda bolatyn arnaıy qosymsha ázirlenýde. Velobaıktar GPS qurylǵylarymen jabdyqtalady. Bul olardyń naqty ýaqyt rejıminde qozǵalysyn baqylaýǵa jáne urlyqtan qorǵaýǵa múmkindik beredi. Qala ákimdigi mıkromobıldi kólik quraldaryna arnalǵan turaq erejelerin ázirleýde. Sol erejeler bekitilgennen keıin turaqtar kartasyn josparlaımyz, – dedi joba jetekshisi.
Velobaıktar negizinen qala ortalyǵynda ornalastyrylady. Taýly aımaqtarǵa shyǵý múmkindigi bolmaıdy. Bul shekteý barlyq jalǵa alý júıeleri úshin qoldanylady.
– Almatyda kún saıyn 1500-ge jýyq adam velosıpedti paıdalanady. Elektrli velosıpedter qoldanysqa engizilgen soń, olardyń tanymaldylyǵy artady dep oılaımyz. Sebebi olar qaýipsiz ári yńǵaıly, – dep qorytyndylady Samat Agabek.
Kerek derek
2016 jyldan beri megapolıste veloınfraqurylymdy damytý baǵdarlamasy júzege asyrylýda. Sol jyly pılottyq rejımde 270 velosıped pen 50 stansıa paıdalanýǵa berildi. Al 2017 jyly taǵy 1460 velosıped pen 150 stansıa qosyldy.