Almaty qalasy sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ásel Qalyqova ÓKQ brıfıńinde megapolıste tumaý men JRVI-ge qarsy vaksınasıa bastalǵanyn málimdedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Aıta ketsek, qalada JRVI-men syrqattanýdyń maýsymdyq ósýi baıqalady, ótken aptada 5 943 jaǵdaı tirkeldi. Á. Qalyqova jaǵdaılardyń 65,2%-y balalardyń aýrýy (3876 jaǵdaı) ekenin atap ótti.
«Ótken 2021-2022 jylǵy epıdemıologıalyq maýsymdaǵy vırýsologıalyq zertteýlerdiń nátıjeleri boıynsha qalada a/H3N2 tıpti tumaý vırýsy aınalymda boldy, sondaı-aq rınovırýstar, RS vırýsy, maýsymdyq koronavırýs sıaqty jedel respıratorlyq vırýstyq ınfeksıalardyń basqa da vırýstary qatar aınalymda boldy. A/H3N2 tıpti maýsymdyq tumaýmen syrqattanýdyń 51 jaǵdaıy sátti nátıjemen tirkeldi», - dep atap ótti Á. Qalyqova.
DDU-nyń epıdemıologıalyq jáne zerthanalyq derekterin eskere otyryp, aldaǵy kúzgi-qysqy maýsymda A/H1N1/ pdm09 jáne A/H3N2 tıpti vırýs sýbtıpteriniń paralel aınalymyn V vırýsynyń qosylýymen jáne yqtımaldyǵynyń joǵary úlesimen boljaýǵa bolady.
Tumaýdyń aldyn alýdyń eń tıimdi ádisi – ýaqtyly egý, dep sanaıdy SEBD ókili. Tumaý vırýsy jyl saıyn mýtasıalanady, sondyqtan tumaýǵa qarsy ekpeni jyl saıyn epıdemıaǵa deıingi maýsymda (qazan-qarasha) tek aǵymdaǵy jyly óndirilgen vaksınamen alý qajet. Vaksınalaýdan keıin ımýnıtet 14 kúnnen keıin qalyptasady jáne maýsym boıy (1 jylǵa deıin) saqtalady.
«2022 jylǵa jergilikti búdjet qarajatyna táýekel tobyndaǵy adamdardy vaksınalaý úshin 130 000 doza kóleminde reseılik óndiristiń «Grıppol Plús» tumaýǵa qarsy úshvalentti vaksınasy satyp alyndy. Budan ózge, osy vaksınanyń 80 000 dozasy qosymsha satyp alynatyn bolady. Osylaısha, aǵymdaǵy epıdemıalyq maýsymda satyp alynǵan vaksınanyń jalpy sany 210 000 dozany quraıdy», - dep habarlady Á. Qalyqova.
2022 jyldyń 22 qyrkúıegine Almaty qalasy boıynsha 65 067 adam tumaýǵa qarsy egildi, bul qala turǵyndarynyń jalpy sanynyń 3,0%-yn, «táýekel tobyndaǵy» adamdardy (50,0%), jekemenshik medısınalyq ortalyqtarda aqyly negizde olardyń janyndaǵy medısınalyq ortalyqtarda egildi. menshikti shyǵyndar – 14 adam. Vaksınalanǵan medısına qyzmetkerleriniń jalpy sanynan – 16 045, jıi aýyratyn jáne dıspanserlik esepte turǵan balalar – 5 448, júkti áıelder – 2 828, jabyq mekemeler kontıngenti (qarttar úıleri men balalar úıleri) – 2 313, mektep oqýshylary – 5 445, sozylmaly aýrýlary bar eresekter. – 25 203, epıdemıologıalyq kórsetkishteri boıynsha adam – 7785 adam.
Aldyn ala málimetter boıynsha 6 medısınalyq ortalyq («IMC» MO, «Vaksınasıa klınıkasy» JSHS «Pharmacom», JSHS «SOS-Kazakhstan», JSHS «Medical Assistance Group», JSHS Intertich, LDC «Avicenna») halyqty qazan aıynan bastap aqyly negizde vaksınalaýdy josparlap otyr (jumys berýshilerdiń óz qarajaty esebinen, sondaı-aq saqtandyrylǵan tulǵalardyń esebinen).
Á. Qalyqova syrqattanǵan qala turǵyndaryn ózin-ózi emdemeýmen aınalyspaýdy shaqyrdy. Tumaý ártúrli asqynýlarmen birge júretindikten, pnevmonıa, bronhıt, júrek-tamyr, júıke júıesiniń asqynyp, sozylmaly aýrýlar órshı túsedi. Tumaý kezinde temperatýra kúrt kóteriledi, búkil denede álsizdik, qaltyraý paıda bolyp, bas aýrýy kúsheıedi jáne bulshyq et aýyrady.
«Infeksıa kózi – aýrýdyń alǵashqy 1-2 kúninde, ásirese, juqpaly aýrý. Sondyqtan alǵashqy belgiler paıda bolǵan kezde ózin-ózi emdemeý, dárigerge júginý jáne dárigerdiń nusqaýy boıynsha aýrýdyń alǵashqy kúninde vırýsqa qarsy preparattarmen emdeýdi bastaý óte mańyzdy», - dedi Á. Qalyqova.
Aýrýdyń órshýi kezeńinde qala turǵyndary JRVI, tumaýǵa qarsy spesıfıkalyq emes aldyn alýdyń jalpy sharalary týraly umytpaýlary kerek. Sonyń ishinde ımýndyq júıeni kóterý, JRVI naýqastarymen qatynastan aýlaq bolý, túshkirý jáne jótel kezinde aýyzdy qolmen, maılyqpen, oramalmen jabý, otbasy nemese ujym ortasynda maska kıý, qoldy múmkindiginshe jıi jýý, jeldetý úı-jaılardy ylǵaldy jınaý, kópshilik is-sharalarǵa qatysýdy azaıtý, aýrý balalardy mektepterge, mektepke deıingi balalar mekemelerine jibermeý qajet.