Elimizde 98,2 myńnan astam múgedek bala ómir súredi.
Onyń 19 myńnan astamyna serebraldy sal aýrýy dıagnozy qoıylǵan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Balalar arasyndaǵy múgedektik máselesi Qazaqstandaǵy ózekti problemalardyń birine aınalyp otyr.
Búginde medısına bul dertti tolyq emdep jazýǵa qaýqarsyz. Ortalyq júıke júıesindegi aqaý saldaryn sapaly reabılıtasıa men balanyń óz betinshe júrip-turý qabiletin damytý arqyly retteýge bolady.
Balalardy ońaltý MÁMS paketine kiredi
2020 jyldan bastap ońaltý jáne densaýlyqty qalpyna keltirýge baǵyttalǵan em-sharalar mindetti áleýmettik medısınalyq saqtandyrý arqyly qarjylandyrylady.
«Qazaqstanda 18 jasqa deıingi balalar medısınalyq kómekti tegin paıdalanady jáne memleket tarapynan saqtandyrylady. Mysaly, bıylǵy jyldyń 4 aıynda ońtústik astanada balalarǵa 4,5 myńnan astam reabılıtasıalyq em-shara júrgizilgen. Oǵan Qor tarapynan 915,7 mln teńgege jýyq qarjy tólendi. Al, 2023 jyl sońyna deıin Qor taǵy da osyndaı 15 myń em-sharaǵa 3,2 mlrd teńge tólemek», – dedi MSQ Almaty fılıaly dırektory Tileýhan Ábildaev.
Qarjy kólemi artqan soń reabılıtasıa profıli boıynsha mamandandyrylǵan qyzmet kórsetetin klınıkalar men ortalyqtar da kóbeıdi. Solardyń arasynda «ARDI» múgedek balalar ata-analary qaýymdastyǵy» da bar. Ortalyq serebraldy sal aýrýyna shaldyqqan balalardy, sondaı-aq júıke júıesi zaqymdanǵan kishkentaı pasıentterdi ońaltýdyń 3-shi kezeńi boıynsha qabyldaıdy.
Ótken jyly ARDI ortalyǵynda 800-den astam bala MÁMS arqyly medısınalyq ońaltýdan ótken. Emdelip, aıaqqa turǵan balalardyń ishinde 25-i jalpy bilim beretin mektepter men bala-baqshalarǵa barǵan.
«ARDI» múgedek balalar ata-analary qaýymdastyǵy 1991 jyly bir top bastamashyl ata-analar tarapynan qurylǵan. Sodan beri qaýymdastyq múmkindigi shekteýli perzent tárbıelep otyrǵan 745 otbasyna turaqty qoldaý kórsetip keledi. 2004 jyly derbes ońaltý ortalyǵy bolyp qurylǵan qaýymdastyq 19 jyldan beri serebraldy sal aýrýymen aýyratyn balalardy keshendi reabılıtasıadan ótkizip keledi.
«Bizdiń ortalyq mamandary erekshe balalardy fızıkalyq reabılıtasıadan ótkizip qana qoımaı, psıhologıalyq-pedagogıkalyq turǵydan damytýdy maqsat etedi. Mýltıdısıplınarlyq komanda quramynda nevrolog, pedıatr, reabılıtolog, psıhoterapevt, emdik dene shynyqtyrý mamany, massajıst, ortoped, psıholog, ergoterapevt, defektolog, logoped, áleýmettik qyzmetker syndy mamandar eńbek etedi. Osyndaı mamandardyń jan-jaqty kómegimen balalarǵa da, ata-analarǵa da kómek kórsetýge tyrysamyz», – deıdi ortalyqtyń bas dárigeri Aıslý Qojanova.
Ortalyqta ergoterapıa bólimshesi, Montessorı kabıneti, qarańǵy jáne jaryq sensorlyq bólme bar. Kınezıoterapıa jáne mehanoterapıa zaldary balanyń júrip-turý, qasyq, qalam syndy usaq zattardy ustaý daǵdysyn qalyptastyrýǵa arnalǵan zamanaýı qondyrǵylarmen jabdyqtalǵan.
Basty maqsatymyz – balalarǵa meılinshe erte jasta kómek kórsetý. Naýqasqa shaldyqqan búldirshindi bizge 1 jasqa tola salysymen alyp kelýge bolady. Óıtkeni, qansha erte bastasa, keshendi is-sharalar arqyly balanyń jasyna saı, úılesimdi damýyna yqpal etýge bolady, deıdi maman.
«Bizdiń mamandar ortalyqqa emdelýge kelgen balaǵa basymdyq beredi. Eń aldymen, qımyl-qozǵalys apparaty tıisinshe damymaǵan balaǵa den qoıamyz. Mamandar komandasy naýqasty keshendi damytý prosesin bastaıdy. Mindetti túrde onyń otbasymen jumys isteımiz. Oqytamyz, úıde balany damytýǵa qajetti jaǵdaı jasaý joldaryn úıretemiz. Sonymen qatar, onyń qorshaǵan ortasyna kóńil bólemiz, sebebi bul balaǵa, onyń ómir sapasyna áser etpeı qoımaıtyn faktorlardyń biri», – deıdi ortalyq qyzmetkerleri.
ARDI qaýymdastyǵy bazasynda arnaıy oqý-resýrstyq ortalyǵy jumys isteıdi. Onda sheteldiń bilikti mamandary erekshe balalardy ońaltý taqyrybynda semınarlar men trenıńter ótkizip turady.
Esterińizge sala ketsek, ortalyq áleýmettik baǵdar ustanady jáne balalardy MÁMS pen qala ákimdiginiń áleýmettik qorǵaý baǵdarlamalary negizinde emdeıdi.