Almaty qalasy polısıa departamenti krımınaldyq polısıa basqarmasynyń bastyǵy Qýatbek Naýatov Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńinde sóılegen sózinde qala turǵyndaryn aldaýdyń keń taralǵan tásilderi týraly aıtyp berdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Mysaly, jábirlenýshilerdiń uıaly telefondaryna qońyraý shalyp, ózderin polısıa qyzmetkerleri nemese banktiń qaýipsizdik qyzmetkerleri retinde tanystyrady, olar jábirlenýshilerdiń atynan belgili bir somaǵa nesıe alýǵa tyrysyp jatqanyn habarlaıdy.
Alaıaqtar shottarda aqshanyń bar ekendigine qyzyǵýshylyq tanytady, eger jábirlenýshiler bul áńgimeniń rastyǵyna kúmándansa, banktiń jalǵan qyzmetkerleri qazir quqyq qorǵaý organdarynyń qyzmetkerleri olarmen baılanysatyndyǵyn aıtady.
Ári qaraı jalǵan polısıa qyzmetkeri qosylyp, ózin polısıa departamentiniń nemese prokýratýranyń basshysy dep ataıdy, qazirgi basshylardyń aty-jónderin habarlaıdy (olardyń derekteri men laýazymdary ınternette erkin qoljetimdi) jáne nesıe alýǵa tyrysatyn alaıaqty ustaýda azamattyq boryshyn oryndaýdy talap etedi (shottardaǵy jınaq aqshany saqtaý) jáne bul úshin bárin alyp tastaý kerek shottardaǵy aqsha qarajattary jáne olardy banktiń boljamdy qaýipsiz shotyna jiberip jáne kartalardyń derektemelerin (is júzinde alaıaqtar usynǵan karta nómirleri) usynady - bul qarapaıym QR azamattary, olar óz kezeginde qıyn materıaldyq jaǵdaıǵa baılanysty óz derektemeleri men kartalaryn satqan nemese olardyń derekterin alaıaqtyq jolmen ıemdengen, mysaly: adam áleýmettik jelilerde jumys izdeıdi, onymen baılanysqa jalǵan jumys berýshi shyǵady jáne barlyq saýalnamalyq derekterdi tastaýdy suraıdy, jalaqy alý úshin ekinshi deńgeıdegi banktiń kartasyn resimdeıdi jáne pın-kody bar kartany kelisilgen jerde qaldyrady). Jábirlenýshiler óz jınaqtary úshin qaýiptenip, alaıaqtardyń yqpalyna túsip, óz erkimen belgisiz tulǵalarǵa aqsha jiberedi.
Polısıa departamentiniń ókili áleýmettik jeliler men messendjerler – Vkontakte, Instagram, Facebook, WhatsApp, Telegram boıynsha problemalyq másele bar ekenin, onda «akkaýnttyń» ıesi týraly aqparat alý úshin halyqaralyq tergeý tapsyrmasyn joldaý qajet ekenin, óıtkeni respýblıka aýmaǵynda joǵaryda atalǵan áleýmettik jelilerdiń ókildikteri men messendjerleri joq, kóbinese halyqaralyq tergeý tapsyrystaryna jaýaptar alynbaıdy nemese aqparat berýden bas tartý týraly jaýaptar alynady.
«Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerde alaıaqtardy anyqtaý qıyn, sebebi qylmyskerler ózderiniń ornalasqan jerin jasyrý úshin ártúrli baǵdarlamalyq quraldardy paıdalanady. Tehnologıalar (ásirese VoIP-ke qatysty) jazylýshylarǵa jalǵan sáıkestikti berýge jáne adal emes maqsattarda qoldanylatyn jalǵan ataýlar men nómirlerdi usynýǵa múmkindik beretin paıda boldy. Sıfrlyq tehnologıalar dáýirinde azamattarymyzdyń derekterin, mysaly, aqparat kózderinen (kez kelgen ónimge tapsyrys berý kezinde Telegram messendjeri platformasy), múmkin banktik derekter bazasynan alý ońaıyraq bolady», - dedi jedel ýákil.
Sońynda Qýatbek Naýatov almatylyqtar men búkil el turǵyndarynan onlaın-qyzmetterdi paıdalaný jáne ınternet arqyly taýarlardy satyp alý kezinde abaı bolýdy surady. Jeke banktik kartalary týraly, sondaı-aq jeke basy týraly (jeke kýálik fotosýreti, bank kartasynyń fotosýreti, kartanyń artqy jaǵyndaǵy úsh tańbaly CVV kody) derekterdi berýdiń qajeti joq.
Sondaı-aq, ınternetten satyp alynǵan ónimge aldyn ala tólem júrgizbeý kerek, ónimdi satyp almas buryn ınternet-dúkenniń bedelin muqıat tekserý kerek.