Almatyda NEET sanatyndaǵy jastardyń úlesi azaıdy

Almaty qalasy Jastar saıasaty basqarmasy NEET-jastardyń úlesin 2024 jyldyń I toqsanynda 7,4% - dan (47,9 myń) 6,6% - ǵa deıin (43,9 myń) tómendetýge múmkindik bergen jastardy áleýmettendirýdiń júıesin qurdy, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz 

Búginde Almatyda 14 pen 35 jas aralyǵyndaǵy 682 myńnan astam jas turady (turǵyndardyń jalpy sanynyń 32%).

Sońǵy jyldary NEET-jastar máselesi (not in Education, Employment, or Training) kóptegen elder úshin negizgi áleýmettik-ekonomıkalyq mindetterdiń birine aınaldy. Jastardyń bul sanaty birqatar qıyndyqtarǵa tap bolady, sonyń ishinde áleýmettik oqshaýlaný, ózin-ózi tómendete baǵalaýy  jáne shekteýli jumys múmkindikteri. 

Almaty qalasyn damytýdyń 2025 jylǵa deıingi jáne 2030 jylǵa deıingi orta merzimdi perspektıvalar baǵdarlamasy aıasynda Jol kartasy bekitildi, onda jastardy áleýmettendirý úshin jańa keshendi tásilder qoldanylady.

2023 jyldyń aqpanynda jumys berýshiler men jumyspen qamtý ortalyqtarynyń jumysyn úılestirýge múmkindik beretin Qalalyq mansap ortalyǵy ashyldy. Eger buryn mansap ortalyqtary ár oqý ornynda bólek jumys istese, qazir olar jumys berýshilermen, eńbek mobıldiligi ortalyǵymen jáne basqa da qurylymdarmen bir alańda biriktirilip, ózara jumystyń tıimdiligin arttyrýǵa múmkindik berdi. Ortalyq barlyǵy 3 myń adamdy jumysqa ornalastyrýǵa járdem kórsetti.

Sondaı-aq, Jastar saıasaty basqarmasy 1 aı boıy qalamyzdaǵy  8 aýdanynda  Mansap kúnderiniń serıasyn ótkizýge qoldaý kórsetti. 

Mansap kúnderiniń maqsaty – jastardy   jumysqa ornalastyrý jáne oqytýdy tıimdi úılestirý. Dástúr boıynsha, is-sharada qalanyń 400 iri kompanıasynan 1,5 myńnan astam bos jumys orny usynylady.

HedHanter.kz, OLH.kz, Naımı.kz platformalarynyń derekterin taldaý negizinde ózekti mamandyqtar boıynsha 30 qysqa merzimdi kýrstar boıynsha oqytý bastaldy (satý menedjeri, mobılograf, SMM menedjeri, grafıkalyq dızaıner, marketolog, gıd, kýrer jáne t. b.). «Bir tereze» qaǵıdaty boıynsha biryńǵaı oqytý ortalyǵyn qurý jastarǵa búrokratıalyq satylardan ótýdi jeńildetti jáne jumysqa ornalasqandardyń úlesin arttyrýǵa múmkindik berdi. 

Máselen, 2023 jyly 10,8 myń jas oqytylyp, jumysqa ornalastyryldy. 2024 jyldyń basynan beri 3,1 myń jas oqytyldy.

Taǵy bir jańalyq "Jobfair365" jumysqa ornalastyrý jáne "SkillBrigde" oqytý qyzmetteri bar  "Jasalmaty.kz" portalyn qurý. "Bul qalaı jumys isteıdi?" degen suraqqa Basqarmada jumyspen qamtý platformasynda usynylǵan árbir bos jumys orny tıisti "Daǵdy" tegterimen belgilenetinin túsindirdi. Mysaly, programıster jumysy baǵdarlamalaýǵa jáne ázirleýge baılanysty tegtermen belgilenedi.Tegin kýrstarda olardyń mazmuny men  qurylymyna qaraı tıisti tegteri bar.

Saıt qoldanýshylary jumys oryndaryn qaraǵan kezde, olar osy salaǵa qatysty usynylǵan tegin kýrstardy birden kóre alady. Bul olarǵa bilimderin keńeıtýge ǵana emes, sonymen qatar belgili bir qyzmette qajet  ınstrýmentter men daǵdylardy qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Mundaı ıntegrasıa jumys izdeý men oqý prosesin edáýir jeńildetedi.

Aqparattyq portaldyń qazirdiń ózinde 25 myńǵa jýyq biregeı paıdalanýshylary bar. 5 myń jumys berýshi tirkelip, 5 myń bos jumys orny ornalastyryldy. Nátıjesinde 4 myń adam jumysqa turdy. «Jasalmaty.kz» mobıldi qosymshasyn App Store platformasynan júkteýge bolady. Google Play-de iske qosylý kútilýde.

NEET-jastardy áleýmettendirýdiń mańyzdy jetistikteriniń biri – jańa  ınfraqurylym qurý. Bul qalanyń ár aýdanynda jastarǵa qoldaý kórsetýge baǵyttalǵan komúnıtı ortalyqtar. Munda jastardy qoldaý úshin qajettiniń bári bir jerde jınaqtalǵan: bul ártúrli memlekettik baǵdarlamalar boıynsha keńes berý, psıhologıalyq jáne zańgerlik kómek, NEET jastaryn qysqa merzimdi kýrstar arqyly ózekti mamandyqtarǵa oqytý jáne jumysqa ornalastyrý. 

Komúnıtı ortalyqtar jastardy qyzyǵýshylyqtaryna qaraı biriktire otyryp, boıyndaǵy kúsh jigeri men áleýetin ózine, tıisinshe qoǵamǵa paıdasyn tıgizýge baǵyttaıdy. Aıta keteıik, 2024 jyly taǵy 4 komúnıtı ortalyq ashý josparlanýda.

• Komúnıtı ortalyqtardyń rezıdentteri úshin kólikke, qoǵamdyq tamaqtanýǵa, sporttyq jáne mádenı ınfraqurylymdy paıdalanýǵa, oqytýǵa jáne t. b. jeńildikter beretin "Activity Boom" klýbtyq kartochkalyq júıesi engizildi. 
• Sondaı-aq, komúnıtı ortalyqtardyń jumysyn sıfrlandyrý jumystary  "Jasalmaty.kz" aqparattyq portalynda júrgizilýde.
• Bul ınovasıalar jastar men jastar uıymdaryna aqparattyq portal arqyly komúnıtı ortalyqtarda oryndardy onlaın brondaýǵa, sondaı-aq is-sharalar kestesin kórýge múmkindik beredi.
• 

Sonymen qatar, paıdalanýshylar jastar uıymdarynyń qyzmetin baǵalap, óz pikirlerin qaldyra alady.

Joǵaryda kórsetilgen áleýmettendirý sharalarynyń arqasynda 2023 jyly 47 myńǵa jýyq jas (turaqty – 40 myń, ýaqytsha – 7 myń) jumysqa ornalastyryldy. Aǵymdaǵy jyldyń İ toqsanynda 9 myńnan astam jas  jumysqa ornalastyryldy (4,6 myń – turaqty jumys orny, 4,4 myń – ýaqytsha jumys orny).

Jastar jumyssyzdyǵynyń deńgeıi 2024 jyldyń I toqsanynda 5,2% - dan 4,6% - ǵa deıin tómendedi.

Mansap kúnderin ótkizý kestesi