Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń alańynda bala asyrap alý jónindegi ulttyq agenttik pen «ANA ÚIİ» qoǵamdyq qory ókilderiniń qatysýymen brıfıń ótti.
Olar qamqorshylyq rásimi, asyrap alýshy ata-analardyń mektebi jáne asyrap alynǵan balalardyń jańa otbasylaryna qalaı boı úıretetini týraly aıtty, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
Ulttyq agenttiktiń negizgi maqsaty - balalardyń otbasynda tárbıeleý quqyǵyn iske asyrý. Osy maqsatqa jetý úshin Agenttikte bala asyrap alǵysy keletin bolashaq qamqorshylar, otbasylar daıyndalady.
«Psıhologıalyq daıyndyqtan ótý úshin úmitkerler tikeleı Agenttikke nemese koll-ortalyqtyń 1422 nómiri boıynsha júginedi. Kandıdattarmen jumysty bizdiń psıholog mamandar júrgizedi. Dıagnostıkalyq suhbat barysynda biz ár úmitkerdiń sebepterin anyqtaımyz. Motıvter konstrýktıvti de, destrýktıvti de bolýy múmkin. Mysaly, bul bireý óz qajettilikterin qanaǵattandyrý nıetimen keledi, shyn máninde balaǵa baqytty balalyq shaq syılaǵysy keletinder bar. Sondyqtan ár úmitkerdiń motıvin anyqtaý óte mańyzdy. Osyǵan súıene otyryp, biz belgili bir kandıdattarmen ári qaraı jumys jasaımyz ba, joq pa, sony sheshemiz», - dedi «ANA ÚIİ» QQ bala asyrap alý jónindegi ulttyq agenttiginiń basshysy Farıda Rahmetova.
Agenttikte atap ótkendeı, úmitkerlerdiń 20-30% - y asyrap alýshy ata-analar mektebinen ótken kezde elekten ótkiziledi. Munyń sebebi - qamqorshylardyń óz resýrstarynyń shekteýli ekenin túsiný úshin.
«Úmitkerler ózderinde resýrstardyń joqtyǵyn, asyrap alynǵan balany qabyldaýǵa daıyn emes ekenin túsinedi. Negizinen úmitkerler asyǵys sheshimmen keledi, olar árdaıym balanyń ómir súrip jatqan ortasyna baılanysty ózindik erekshelikteri bar ekenin eskermeıdi. Sondyqtan munda kóp jumys qajet. Keıbir ata-analar oqý prosesinde buǵan daıyn emes ekenin túsinedi. Biz úshin bul jaqsy nátıje, óıtkeni úmitker bastapqy kezeńde balany otbasyna qabyldaǵan kezde emes, bala úshin jaýapkershilikti alýǵa daıyn emes ekenin túsinedi. Eger bala qaıtarylsa, bul ol úshin óte úlken soqqy», - dep atap ótti F.Rahmetova.
Mektepte oqý 3,5 aı boıy júrgiziledi jáne taqyryptyq sabaqtardan turady. Osy ýaqyt ishinde úmitkerler mamandarmen jumys isteıdi, olarǵa keńes beredi, mańyzdy suraqtarǵa jaýap beredi, nátıjesinde olar ózderiniń múmkindikteri men resýrstaryn biledi. Mektepti bitirgennen keıin úmitkerlerge osy daıyndyqtan ótkeni týraly sertıfıkat beriledi. Ortalyq mamandary bala asyrap alýshy otbasylardy taǵy úsh jyl baqylaıdy.
«Balalar úıinen shyqqandar - erekshe bala. Onyń óz qıyndyǵy, óziniń basynan keshken oqıǵasy bar, ol sonyń bárin jasyna qaramastan, ózin asyrap alǵan otbasyna ala barady. Onyń asyrap alǵan otbasyna úırenisýi úshin jaqsy daıyndyq qajet. Bizdiń mekteptiń maqsaty men jumysy - ata - analardy balalar úıinen balany qabyldaýǵa daıyndaý, barlyq qajetti aqparatty berý, eń mańyzdy suraqtarǵa jaýap alý», - dedi agenttiktiń psıhology Lázzat Serimbetova.
Agenttikte ótken jyly dıagnoz qoıylǵan balalardy asyrap alǵan otbasylarǵa ońaltý jáne kómek kórsetý boıynsha pılottyq joba iske qosyldy. Aıtýynsha, balalar úıindegi balalar arasynda eń kóp taralǵan dıagnoz – bul balalardyń damýyndaǵy kesheýildeý. Biraq mamandar atap ótkendeı, túzetý jáne ońaltý jumystaryn júrgizgennen keıin, bul dıagnozdardyń joıylatyny jıi kezdesip jatady.
«Mekemede 4 myńnan astam bala tárbıelenýde, onyń 80 paıyzy baýyrlary bar balalar, zań boıynsha olardy bir-birinen ajyratýǵa bolmaıdy, olar - jasóspirimder jáne dıagnozy bar balalar. Ókinishke qaraı, dıagnozy bar balalardy qabyldaýǵa nıetti nemese daıyn adamdar kóp emes. Sondyqtan 2022 jyldyń mamyr aıynan bastap biz ońaltý boıynsha jańa pılottyq jobany iske qostyq. Joba aıasynda otbasylarǵa úsh túrli kómek kórsetiledi. Eger operasıa qajet bolsa, bul jaǵdaıda qor qarjylandyrýmen aınalysady. Eger odan ári ońaltý nemese túzetý qajet bolsa, biz ortalyqtarmen shart jasasamyz, onyń qarjylandyrylýyn bizdiń qor tóleıdi», - dedi F.Rahmetova.
Kómektiń úshinshi túri - jeke logoped, defektolog, psıhologtyń qyzmetterin alý úshin tólenetin ataýly kómek. Kómektiń bul túri atalǵan mamandardyń ortalyqtary joq aýyldyq jerlerde turatyn otbasylarǵa beriledi.
Asyrap alynǵan balalar balalar úıine qaıta oralatyn jaǵdaılar jıi kezdesedi. Sebepter ártúrli bolýy múmkin, kóbinese eresekterdiń daıyndyǵy joq, deıdi sarapshylar.
«Bizdiń Qordyń statısıkasy boıynsha, jańa otbasy tapqan balalardyń 6% - y qaıtaryldy. Munyń sebebi, negizinen, eresek adamnyń qolynan bul istiń kelmeýi. Oǵan resýrs, shydamdylyq jetispedi. Árıne, eskeretin jaıttar da bar, mysaly, qamqorshy qatty aýyryp, qaıtys bolǵan kezderde balalar qaıtadan balalar úıine oraldy. Sondaı - aq, týǵan balalarymen qıyndyq týyndaıdy jáne osy sebepti asyrap alynǵan balalar qaıtadan balalar úıine oralady», - dep qorytyndylady F.Rahmetova.