2024 jylǵy maýsymnan bastap Qazaqstanda durys emes nemese ýaqtyly usynylmaǵan statısıkalyq derekter úshin jaýapkershilik kúsheıtiledi. Bul týraly Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńinde QR Strategıalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń ulttyq statısıka búrosy Almaty qalasy boıynsha departamenti basshysynyń orynbasary Talǵat Muhametqazıev málimdedi, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz
Memlekettik statısıka salasyndaǵy mindetterdiń biri qoǵamnyń, memlekettiń jáne halyqaralyq qoǵamdastyqtyń "Memlekettik statısıka týraly" QR Zańyna sáıkes jeke nemese zańdy tulǵalardan jáne onyń qurylymdyq jáne oqshaýlanǵan bólimshelerinen alynǵan bastapqy statısıkalyq derekterdi óńdeý prosesinde qamtamasyz etiletin resmı statısıkalyq aqparatqa qajettiligin qanaǵattandyrý bolyp tabylady. Statısıkalyq baqylaý kezinde jınalatyn derekter uıymdar men kásiporyndardan statısıka organdaryna olardyń qyzmetiniń mindetti esepteri túrinde túsedi.
"Almaty qalasynda aǵymdaǵy jyldyń sáýir aıynda kóterme saýda aınalymynyń kólemi 1,2 trln teńgeni qurady. Bul aqparatty bizge atalǵan aıda kóterme saýdamen aınalysatyn 765 kásiporyn usyndy. Kóterme jáne bólshek saýda kólemi týraly derekterden basqa, biz ónim óndirý, negizgi kapıtalǵa ınvestısıalar, oryndalǵan qurylys jumystary, kórsetilgen qyzmetter kólemi, qyzmetkerler sany, qyzmetkerlerdiń jalaqysy jáne t.b. týraly derekterdi jınaımyz", - dedi Talǵat Muhametqazıev.
Barlyq qalyptasqan jáne jarıalanǵan statısıkalyq málimetter eldiń ekonomıkalyq jáne áleýmettik salalarynda ne bolyp jatqanyn baıqaýǵa múmkindik beredi. Memlekettik organdar ýaqtyly statısıkalyq derekterdiń arqasynda el ekonomıkasyn damytýdy josparlap otyr. Halyq taýarlar naryǵynda, eńbek naryǵynda, qarjy naryǵynda jáne t. b. ózgermeli jaǵdaılarda minez-qulyq jelisin ázirleý úshin resmı statısıkalyq aqparatty paıdalanady.
"Respondentterdiń statısıkalyq esepterdi usynýynda mádenıet ýaqtyly, senimdi jáne sapaly statısıkalyq derekterdi qalyptastyrýda mańyzdy ról atqaratynyn taǵy da atap ótkim keledi. Basqasha aıtqanda, statısıkalyq kórsetkishter respondenttiń statısıkalyq málimetteri qanshalyqty senimdi bolsa, solaı bolady. Bul QR "Memlekettik statısıka týraly" Zańynda da jazylǵan. Zańnyń 17 - baby 2-tarmaǵynyń 1-tarmaqshasyna sáıkes "respondentter statısıkalyq derekterdi jáne statısıkalyq ádisnamany respondentterdiń usyný kestesine sáıkes ýákiletti organ aıqyndaǵan tártippen statısıkalyq baıqaýlar júrgizý kezinde bekitilgen statısıkalyq nysandar boıynsha shynaıy bastapqy statısıkalyq derekterdi usynýǵa mindetti", - dep naqtylady ol.
Onyń aıtýynsha, jańa túzetýler respondentterdiń esepterdi ýaqtyly jáne dál tapsyrýy úshin sharalardy kúsheıtedi.
"Endi respondentterdiń bastapqy statısıkalyq derekterdi usyný kestesinde kórsetilgen merzimderde respondentterdiń bastapqy statısıkalyq derekterdi usynbaýy anyqtalǵan jaǵdaıda, respondentter profılaktıkalyq baqylaý júrgizbesten aıyppul túrinde birden ákimshilik jaýapkershilikke tartylatyn bolady", - dep atap ótti Talǵat Muhametqazıev.
Bastapqy statısıkalyq derekterdiń dáıeksizdigi anyqtalǵan jaǵdaıda respondentterge statısıkalyq nysandarǵa túzetýler engizý qajettigi týraly habarlama jiberiletin bolady. Túzetýler engizý statısıkalyq nysandy qaıta usyný nemese bir jumys kúni ishinde (buryn eki kún usynylǵan) derekterdiń durystyǵyn rastaý úshin qosymsha aqparat berý arqyly jasalýy múmkin. Dáleldemeler bolmaǵan jaǵdaıda Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly is boıynsha is qozǵalady.
Bul ózgerister 2024 jylǵy 8 maýsymnan bastap kúshine enedi.
"Biz barlyq respondentterdi belgilengen merzimderdi saqtaýǵa jáne saldardyń aldyn alý úshin senimdi derekterdi usynýǵa shaqyramyz", - dedi Talǵat Muhametqazıev.
ÓKQ spıkeri alǵashqy ret durys emes statısıkalyq derekterdi usynǵany úshin respondent eskertý alatynyn, usynbaǵany úshin aıyppul salynatynyn atap ótti (QR ÁQBtK 497-babynyń 2-tarmaǵy).
Aıyppuldar kelesi mólsherde belgilenedi:
- Jeke tulǵalarǵa-10 AEK;
- laýazymdy tulǵalarǵa, KEU-ǵa, shaǵyn bıznes sýbektilerine-14 AEK;
- orta kásipkerlik sýbektilerine - 20 AEK;
- iri kásipkerlik sýbektilerine-120 AEK.
Statısıkalyq nysandardy toltyrýǵa, statısıkalyq esepterdi usyný merzimderine jáne esepterdi onlaın tapsyrýdy tehnıkalyq qoldaýǵa jáne t. b. qatysty barlyq máseleler boıynsha respondentter Ulttyq statısıka búrosynyń Biryńǵaı baılanys ortalyǵyna 1446 nómiri boıynsha (Qazaqstan boıynsha qońyraý shalý tegin) júgine alady.
"Aldaǵy ýaqytta resmı statısıkanyń basty mindetin – paıdalanýshylarymyzdy sapaly jáne ózekti aqparatpen qamtamasyz etý úshin jumysymyzdyń barlyq baǵyttaryn jaqsartý jáne keńeıtý josparlanýda", – dep túıindedi Talǵat Muhametqazıev.