Spıkerdiń aıtýynsha, 2024 jyldyń epıdemıologıalyq maýsymy bastalǵaly Almaty qalasynda JRVI jáne tumaý aýrýlary boıynsha jaǵdaı turaqty.
Almaty qalasy sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý departamentiniń basshysy Alpysbaıuly Kasymhan búgin Almaty qalasynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmeti uıymdastyrǵan onlaın-brıfıngte sóz sóıledi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
2024 jyldyń 43 aptasyna deıin qalada JRVI-diń 12 413 jaǵdaıy tirkeldi, bul ótken aptaǵa qaraǵanda 20,5%-ǵa jáne ótken jylmen salystyrǵanda 40,1%-ǵa tómen. Aýrýdyń 58,7%-yn balalar quraıdy.
«Jańa epıdemıologıalyq maýsymnyń 40-shy aptasynan 43-shi aptasyna deıingi aralyqta JRVI-diń 64 145 jaǵdaıy tirkeldi, bul ótken jylmen salystyrǵanda 39,6%-ǵa az. Qalalyq zerthanalyq monıtorıń barysynda tumaý vırýsy anyqtalmaǵanymen, rınovırýs, paragrıpp, adenovırýs jáne maýsymdyq koronavırýs sıaqty basqa JRVI vırýstary tirkeldi», - dedi spıker.
Sondaı-aq, Almaty qalasynda 2024-2025 jyldardaǵy epıdemıologıalyq maýsymǵa daıyndyq maqsatynda keshendi sharalar atqarylýda. Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas memlekettik sanıtarıalyq dárigerdiń №7 qaýlysyna sáıkes kelesi is-sharalar qolǵa alynǵan:
• Almaty qalasy DSB-nyń 2024 jylǵy 3 qyrkúıektegi №330-Ó/02.1-26 buıryǵyna sáıkes sanıtarıalyq-profılaktıkalyq jáne epıdemıaǵa qarsy is-sharalar ótkizilýde;
• 2024 jylǵy 27 qyrkúıekte medısına qyzmetkerleri úshin qalalyq semınar uıymdastyryldy, sondaı-aq 1 qazanda respýblıkalyq konferensıaǵa qatysý múmkindigi berildi;
• Medısınalyq uıymdarda JRVI jáne tumaý jaǵdaılaryna jedel qyzmet kórsetý úshin 121 baılanys telefony jáne 102 avtokólik bólingen;
• JRVI jáne tumaýǵa shaldyqqan naýqastardy jatqyzý úshin 453 tósek daıyndalyp, qosymsha 90 tósek oryn ázirlendi;
• Tumaýǵa qarsy preparattardyń (tamıflú – 15 423 qaptama, relenza – 213 qaptama, oksolın jaqpamaıy – 4868 tútik) jetkilikti qory qamtamasyz etilgen, sondaı-aq maskalar men dezınfeksıalyq quraldar bar.
2024 jyly jergilikti búdjet qarajatyna «táýekel tobyndaǵy» adamdardy vaksınasıalaý úshin 200 000 doza mólsherinde reseılik «Grıppol plús» úsh valentti tumaýǵa qarsy vaksınasy satyp alynǵan. Qalada 19 qyrkúıekte bul sanatqa vaksına egý bastalǵan.
«2024 jylǵy 01 qarashadaǵy jaǵdaı boıynsha Almaty qalasynda tumaýǵa qarsy 201 946 adam egildi, bul qalanyń jalpy halqynyń 8,8%-yn quraıdy, onyń ishinde 200 000 «táýekel tobyndaǵy» (100%) adam. Olardyń arasynda 19 692 medısına qyzmetkeri, 14 jasqa deıingi 20 635 bala, 6074 júkti áıel, 2145 jabyq mekemeler kontıngenti (qarttar úıleri jáne balalar úıleri), 16 748 oqýshy, jáne 132 350 sozylmaly aýrýlary bar eresekter bar. Sondaı-aq, aqyly negizde jeke medısınalyq ortalyqtarda 1946 adam, onyń ishinde jumys berýshilerdiń qarajatyna 813 adam jáne óz qarajatyna 1133 adam egildi», - dep atap ótti spıker.
Sonymen qatar, spıker jeke medısınalyq ortalyqtarda aqyly negizde tumaýǵa qarsy ekpe alǵysy keletin adamdarǵa, onyń ishinde jumys berýshilerdiń qarajaty esebinen túrli saladaǵy qyzmetkerlerge vaksınasıa júrgiziletinin aıtty.
«Qolda bar derekter boıynsha qazirgi ýaqytta «Farmakom» JSHS vaksınasıa klınıkasynda jáne «MC» MO-da 4 valentti «Grıppol plús» vaksınasy bar. Aıta ketetin jáıt, vaksınasıa halyqty tumaý vırýsyn juqtyrýdan qorǵap qana qoımaıdy, sonymen qatar asqynýlar men ólim-jitimdi aıtarlyqtaı azaıtady. Tumaýǵa qarsy vaksına aldaǵy maýsymda aınalymy oryn alýy múmkin vırýstardan qorǵaýǵa kómegi zor. Úsh valentti vaksınalar, álemdegi eń kóp taralǵan, úsh tumaý vırýsynan: eki A tıpti shtamy jáne bir V shtamynan qorǵaıdy. Tórt valentti vaksınalar, osy jyly DDU usynǵan tumaýdyń tórt túrinen qorǵaýǵa arnalǵan – burynǵy shtamdarǵa taǵy bir V tıpti vırýs qosylady», - dep túsindirdi Almaty qalasynyń bas sanıtar dárigeri.
Tumaý – temperatýranyń kúrt joǵarylaýymen, álsizdikpen, qaltyraýmen, bas aýrýymen, denede bulshyqet aýrýymen sıpattalatyn aýrý. Infeksıa kózi – aýrýǵa shaldyqqan adam, ásirese aýrýǵa jańa shaldyqqan naýqastan alǵashqy 1-2 kúninde aýrý juqtyrý qaýpi óte joǵary. Tumaý ártúrli asqynýlarmen birge júredi: pnevmonıa, bronhıt, júrek-qan tamyrlary, júıke júıesiniń asqynýy, sozylmaly aýrýlardyń órshýi. Sondyqtan, alǵashqy belgiler paıda bolǵan kezde ózin-ózi emdemeı, dárigerge júginip, nusqaýlar boıynsha emdelýdi bastaý mańyzdy.
Aýrýǵa shaldyǵý qaýpi joǵary kezde qala turǵyndary JRVI jáne tumaýǵa qarsy kelesi profılaktıkalyq sharalardy ustanýy tıis:
• JRVI-ǵa shaldyqqan naýqastarmen qarym-qatynasty shekteý, qajet bolsa maska taǵý;
• Aýrýǵa shaldyqqan jaǵdaıda úıde bolý, ózin-ózi emdeýmen aınalyspaý, dárigerge júginý;
• Túshkirý jáne jótelý kezinde aýyzdy maılyqpen nemese oramalmen jabý, qoldy jıi jýý, úı-jaılardy jeldetip, ylǵaldy tazalaý júrgizý;
• Imýndyq júıeni nyǵaıtý úshin dárigerdiń keńesi boıynsha S dárýmeni men basqa da vıtamınderdi qoldaný;
• Adamdar kóp jınalatyn jerlerge barýdan, buqaralyq is-sharalarǵa qatysýdan bas tartý, maýsymǵa sáıkes kıiný;
• Syrqat balalardy mektepterge jáne mektepke deıingi mekemelerge jibermeý.
Osy qarapaıym sharalardy saqtaý sizderdi JRVI jáne tumaý aýrýlarynan qorǵaýǵa kómektesedi.