Kardıologıa jáne ishki aýrýlar ǴZI bazasynda elimizdegi ishektiń qabyný aýrýlaryn (IQA), qysqa ishek sındromyn (QİS) emdeý jáne nýtrıtıvtik túzetý jónindegi alǵashqy mamandandyrylǵan ortalyq ashyldy.
İshektiń qabyný aýrýlary, sonyń ishinde Kron aýrýy jáne oıyq jaraly kolıt búkil álemde keń taralǵan. Tabysy joǵary AQSH pen Eýropa elderinde 6 mıllıonǵa jýyq adam ishektiń qabyný aýrýlarynan zardap shegedi. Jaǵdaılardyń sany damýshy aımaqtarda, sonyń ishinde buryn bul aýrýlar salystyrmaly túrde tómen bolǵan Azıada da ósýde. Qazaqstanda da İQA taralýy artyp keledi. Qazaqstanda árbir 100 myń adamǵa shamamen 5-10 İQA jaǵdaıy keledi jáne bul kórsetkish, ásirese dıagnostıkanyń jaqsarýyn jáne aýrýlar týraly habardarlyqtyń artýyn eskere otyryp, áli de ósýi múmkin.
Qysqa ishek sındromy - sırek kezdesetin, biraq aýyr aýrý, ádette jaraqattar, aýrýlar nemese Kron aýrýy sıaqty İQA asqynýlary saldarynan ash ishektiń mańyzdy bólikterin hırýrgıalyq kesýden keıin paıda bolady. Álemde QİS taralýy mln. adamǵa shaqqanda 1-9 jaǵdaı retinde baǵalanady. Búgingi tańda elimizde qysqa ishek sındromyna shaldyqqan naýqastardyń biryńǵaı statısıkasy joq, óıtkeni QİS dıagnozy joǵary mamandandyrylǵan ortalyqtar jaǵdaıynda kúrdeli dıagnostıkany qajet etedi.
İshektiń qabyný aýrýlary men qysqa ishek sındromy ulttyq densaýlyq saqtaý úshin úlken synaq, ol jan-jaqty sheshimdi jáne jaqsy daıyndalǵan kópsalaly toptyń úılesimdi jumysyn talap etedi. Ortalyq joǵary sapaly dıagnostıkany, zamanaýı emdeý baǵdarlamalaryn jáne psıhıkalyq-áleýmettik qoldaýmen qatar, pasıentterdiń osy sanatyna mamandandyrylǵan kómek kórsetedi. Negizgi baǵyttardyń biri -klınıkalyq tamaqtaný (onyń ishinde enteraldi jáne parenteraldi tamaqtaný) máseleleri boıynsha konsýltasıalyq kómekti qamtıtyn nýtrıtıvtik túzetý.
«Ortalyqtyń negizgi mindetteri - İQA jáne QİS pasıentteriniń ómir súrý sapasyn arttyrý, sondaı-aq boljamdy jaqsartý jáne yqtımal asqynýlardyń aldyn alý. Bizdiń ortalyqtyń biregeıligi - dıagnostıka úshin zamanaýı tehnologıalardyń jáne terapıanyń úlken arsenalynyń bolýynda ǵana emes, sonymen qatar pasıentterge ońaltý jáne emdeý úshin qyzmetterdiń tolyq spektrin alýǵa múmkindik beretin kópsalaly toptyń bolýynda. Biz árbir pasıentke sapaly kómek, sondaı - aq tolyqqandy ómirge oralý úshin qajetti qoldaý berýge daıynbyz», - dep oıymen bólisti Kardıologıa jáne ishki aýrýlar ǴZI Basqarma tóraǵasynyń ǵylymı-klınıkalyq jáne ınovasıalyq qyzmet jónindegi orynbasary Jamılá Kaıbýllaeva.
İQA, QİS jáne nýtrıtıvtik túzetý ortalyǵynyń basshysy, gastroenterolog, koloproktolog Isa Musataev atap ótkendeı: «Ortalyqtyń ashylýy - bul kópjyldyq jumystyń jáne ishektiń qabyný aýrýlary men qysqa ishek sındromy bar naýqastardyń qajettilikterin tereń túsinýdiń nátıjesi».
İQA, QİS jáne nýtrıtıvtik túzetý boıynsha mamandandyrylǵan ortalyq bilikti kómekke muqtajdar úshin ashyq.