Almaty qalasyndaǵy jastardy turǵyn úımen qamtamasyz etý maqsatynda júzege asyrylyp kele jatqan «Almaty jastary» baǵdarlamasy kóptegen jas mamandar úshin úlken múmkindikke aınaldy. Búginde osy baǵdarlama arqyly qala jastary jeńildetilgen nesıe alyp, óz baspanasyna qol jetkizip jatyr.
Solardyń biri – Madına Manapqyzy. Almaty elektromehanıka kolejinde 2015 jyldan qyzmet atqaratyn jas maman 2019 jyly qazan-qarasha aılarynda «Almaty jastary» baǵdarlamasyna qujattaryn ótkizedi. «Baq shaba ma, bap shaba ma» demekshi, jubaıy ekeýi qol ustasyp júrip jınaqtaǵan qujattary konkýrstan ótip, 2020 jyly mamyr aıynda jaldamaly páterge qol jetkizedi. Memlekettiń shapaǵatyn kórgen jas otbasy jaqynda óz úılerine kóship, qonys toıyn toılaýǵa daıyndyq ústinde.
– Ol kezde biz ekinshi sábıimizdi kútip júrgen edik. Dál sol ýaqytta turǵyn úıge arnalǵan konkýrstyń ekinshi kezeńi ótip jatqan bolatyn. Baqytymyzǵa oraı, 104 adamnyń ishinen 102-shi bolyp jaldamaly páterdiń kiltine ıe boldyq. Osylaısha, 2020 jyldyń maýsym aıynda kópten kútken armandaǵan baspanamyzǵa qonystandyq. Bizge buıyrǵan eki bólmeli, 66 sharshy metrlik páterde bes jyl boıy turdyq. Baǵdarlamaǵa 35 jasqa deıingi azamattar qatysa alatyn edi, al biz jas shekteýine sáıkes kelip, bul múmkindikti jibermedik. Osy ýaqyt aralyǵynda men úsh jyldaı bala kútimimen úıde otyrdym. Eń bastysy, jaldamaly páterge aıyna nebári 12 myń teńge ǵana tólep otyrdyq. Bul bizge óz armanymyzdy júzege asyrýǵa, ıaǵnı jeke baspanamyzdy alý úshin qarajat jınaýǵa úlken múmkindik berdi. Osy ýaqyt aralyǵynda josparly túrde 1 800 000 teńge bastapqy jarnany jınap, 2024 jyldyń qazan aıynda «Almaty jastary» baǵdarlamasy arqyly jeńildetilgen nesıemen óz úıimizdi satyp aldyq. Qazir jóndeý jumystaryn júrgizip jatyrmyz, kóp uzamaı qonys toıyn toılaımyz. Jastarǵa keremet múmkindikti usynǵan memleketke, qala bıligine alǵysymyz sheksiz! – deıdi jas maman.
Bıyl 6000 astam almatylyq baspanaly bolady. Buǵan memlekettik 2% jáne 5% ıpotekalyq baǵdarlamalarynyń, qalalyq «Almaty jastary» qatysýshylary men kezekte turǵan áleýmettik osal top sanatyndaǵylar qol jetkizedi.
Búginde qala boıynsha baspana kezeginde 40 myńnan astam adam kezekte tur. Halyqtyń áleýmettik osal toptaryn turǵyn úımen qamtamasyz etý maqsatynda memleket tarapynan birqatar jeńildetilgen ıpotekalyq baǵdarlamalar usynylǵan. Solardyń qatarynda «Baqytty otbasy» men «Shańyraq» bar. Bul baǵdarlamalar aıasynda qaryz alýshylar úshin nesıe mólsherlemesi 2% jáne 5% paıyz deńgeıde belgilengen. Al jastarǵa arnalǵan «Almaty jastary» boıynsha bul kórsetkish – 5%-dy quraıdy.
Aıta ketý kerek, ótken jyldan bastap ótinish berýshilerden tólem qabilettiligin rastaý jáne keminde 10% bastapqy jarna tóleý talap etildi. Budan bólek, memlekettik baǵdarlamalar bastapqy jarnanyń bir bóligin óteýge múmkindik beretin turǵyn úı sertıfıkattaryn berýdi qarastyrýda.
Komýnaldyq ınfraqurylymdy damytý basqarmasy basshysynyń orynbasary Ǵalymjan Ábdishúkirulynyń aıtýynsha, kezekte turǵan azamattar eger kezegin kútkisi kelmese, «Shańyraq» jáne «Baqytty otbasy» baǵdarlamalary arqyly 2 jáne 5%-dyq jeńildikpen úı alýlaryna bolady. 2%-ben «Baqytty otbasy» degen barǵdarlama bar. Oǵan kópbalaly otbasylar, 1 jáne 2 toptaǵy múgedekter, múgedek bala asyraýshylar jáne jetim balalar kezekte tur. Osy tórt sanat boıynsha kezekke turǵan azamattar kezegin kútkisi kelmese, osy ıpotekalyq baǵdarlama arqyly baspanaly bolsa bolady. Onda bastapqy jarnany óteý úshin 1,5 mln teńgege deıin ákimshilik tarapynan qarajat qarastyrylǵan.
Ótken jyly «Almaty jastary» baǵdarlamasyna «Jumys isteıtin jastar» sanaty engizilip, 20 adam jaldamaly páterdiń kiltin aldy. Al bıyl qala bıligi jyl sońyna deıin 6 myńnan astam almatylyqtardy turǵyn úımen qamtamasyz etýdi josparlap otyr.