Halyqaralyq áıelder kúni álemniń 27 elinde merekelenedi.
O basta áıel quqyǵy úshin jappaı narazylyqtardan týyndaǵan mereke ýaqyt óte kóp ózgeristerge ushyrady. Kóptegen halyqtar úshin 8 naýryz áıelderdiń ǵylymǵa, saıasatqa jáne mádenı ómirge qosqan orasan zor úlesin eske salady. Bul osy tamasha merekeniń sebepkerleri bolǵan názik jandylarǵa óz qamqorlyǵyńyzdy, qurmetińizdi jáne súıispenshiligińizdi kórsete otyryp, alǵys aıtýdyń taǵy bir sebebi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Qytaıda bul kúni negizinen analar men turmysqa shyqqan áıelderdi quttyqtaǵan jón sanalady
Aspanasty elinde Halyqaralyq áıelder kúni barynsha tynysh ótedi ári onsha elenbeıdi. Qytaılyqtar bul merekege sál basqasha maǵyna berdi. Óıtkeni, olar «áıel» sózin jasy 35-ten asqan hanymmen baılanystyrady. Osy jasqa kelmegen qytaılyq áıelder ózderin «boıjetken» dep ataǵandy jón kóredi. Jas jáne úılenbegen qyzdar tipti ózderiniń jeke merekelerin belgilep alǵan. Ol kún retinde 7 naýryz - Jas arýlar kúni atalyp ótedi.
8 naýryz kúni Qytaıda analar men turmysqa shyqqan áıelderdi quttyqtaý ádetke aınalǵan. Mereke qarsańynda er adamdar súıikti jarlaryna ashyqhattar alyp, kishigirim syılyq pen qumyradaǵy gúl alady. Qytaılyqtardyń kóbi bul kúni ózderiniń úıdgi hanymdaryn úı sharýasynan bosatyp, sol kúni merekelik dastarhandy daıyndaýdy óz moıyndaryna alýǵa tyrysady.
Qytaıda 8 naýryz - barlyq jumys isteıtin áıelderdiń de merekesi. Basshylyq bul kúni ózderiniń názik jandy qyzmetkerlerin qomaqty úlesteri úshin alǵys bildiredi, al 2014 jyldan beri kóptegen kompanıa áıelderdi arnaıy syıaqymen marapattaıdy.
Italıada 8 naýryz - jumys kúni
Italıada Dúnıejúzilik áıelder kúni kúntizbede belgilengenimen, resmı mereke bolyp sanalmaıdy. Óıtkeni onyń saıası jáne áleýmettik astary bar. Italıanyń iri qalalarynda 8 naýryzda belsendiler men kásipodaqtar uıymdastyrǵan halyq kóp sherýler men shýly mıtıńiler ótedi. Kósheler áıelderdi qoldaıtyn jarqyn plakattarǵa tolady. Sherýshilerdiń aıtýynsha, 8 naýryz merekesi áıelderdiń ǵylymdaǵy, saıasattaǵy jáne eldiń qoǵamdyq ómirindegi jetistikterin eske salatyn tamasha múmkindik. Italıada áıelder merekesiniń sımvoly – mımoza butaǵy. Ony názik jandylarǵa degen mahabbat pen qurmettiń belgisi retinde berý qabyldanǵan. Bul dástúr 1946 jyldan beri bar jáne ol ulttyq sıpatqa ıe. Kóptegen ıtalıalyq názik jandylar úshin 8-naýryz áıelder yntymaqtastyǵy merekesi bolyp tabylady. Jas qyzdar men áıelder ony dostarynyń ortasynda, dámhanada nemese meıramhanada jınalýdy jón kóredi. Biraq Italıada 8 naýryzda demalys joq bolǵandyqtan, jumystan keıin ǵana kezdesedi eken.
Kýba: jarqyn festıválder men revolúsıa rýhy
Erkindik aralynda 8 naýryz erekshe aýqymda toılanady. Óıtkeni, bir kezderi bul mereke kýbalyq áıelderdiń ómirin túbegeıli ózgertken bolatyn. 1959 jyly Fıdel Kastro revolúsıa kezinde áıelderdiń er adamdar sıaqty batyl jáne janqıarlyqpen kúreskenin málimdedi. Osydan keıin kýbalyqtardyń taǵdyry áıeldiń nemese ananyń máńgilik rólimen shektelmeıtin boldy. Áıelder ózderin erkin jáne táýelsiz sezine bastady. Sondyqtan Kýbadaǵy 8 naýryz merekesi erekshe mánge toly. Olar ony shýly, kóńildi, naǵyz revolúsıalyq jigermen toılaıdy. Jergilikti turǵyndardyń úlken-kishisiniń bári kóshege shyǵyp, bir-birin quttyqtap, án aıtyp, bı bıleıdi. Qalanyń ortalyq alańdarynda túrli-tústi festıváldar ótýde. Bostandyq aralynyń túkpir-túkpirinen talantty jáne ataqty áıelder - jazýshylar, aqyndar, mýzykanttar men sýretshiler keledi. Oǵan kez kelgen adam kelip, belgili adamdardyń sheberliginen shabyttana alady.
Mereke kúni Kýba tek kóńil kóterip, qydyrymen ǵana shektelmeıdi. Aıtýly kún qarsańynda elde kýbalyq áıelder federasıasynyń kongresi ótedi. Oǵan qatysýshy áıelder saıasat, ekonomıka, sonymen qatar, densaýlyq saqtaý men áleýmettik suraqtardy talqylaıdy.
8 naýryz Fransıa men Germanıada keń kólemde atalyp ótpeıdi
Erkindikti súıetin Fransıada 8 naýryz kúni dástúrli quttyqtaýlar men gúl shoqtaryna oryn joq. Kóptegen fransýz áıelderi úshin bul, eń aldymen, mıtıńter men áıelder quqyǵy úshin kúres kúni. Jyl saıyn kóktemniń basynda qoǵamdyq isterge beıjaı qaramaıtyn azamattar túrli-tústi plakattarmen kóshege shyǵyp, áıelderdiń ǵylym men saıasattaǵy jeńisteri men jetistikterin atap ótedi. Sondaı-aq olardyń qoǵamdaǵy orny men eńbek jaǵdaıyn jaqsartýdy jaqtaıdy.
Biraq elde Áıelder kúnin atap ótý ádetke aınalmaǵan. Ózderiniń súıiktileri men aıaýly jandaryn fransýzdar Áýlıe Valentın kúni 14 aqpan kúni nemese Analar kúni mamyrda quttyqtaǵandy jón kóredi.
Áıelder kúniniń paıda bolýyna sebepker bolǵan Klara Setkınniń otanynda da 8 naýryz toılanbaıdy. Germanıada bul mereke tek sosıalısik ótkendi eske túsiredi jáne resmı mereke nemese demalys kúni bolyp sanalmaıdy. Buryn Shyǵys Germanıada nemister áıelderin quttyqtap kelse, el birikkennen keıin 8 naýryz múlde umytylǵanǵa uqsaıdy.
Japonıa: Qýyrshaqtar merekesi men shabdaly gúldeıtin kún
Japonıada kóktemniń birinshi aıy dástúrli túrde áıelderge arnalǵan dese artyq emes. 8 naýryzda erler názik jandylarǵa mımoza gúl shoqtaryn berip, olarǵa barynsha súıispenshilik pen qamqorlyq kórsetýge tyrysady. Biraq Japonıadaǵy basty áıelder merekesi - 3 naýryz - Shabdaly gúldeıtin kún nemese qýyrshaq festıvali sanalady. Bul kúni barlyq jas qyzdar men kishkentaı qyzdardy quttyqtaý dástúrge aınalǵan.Japondyqtar da kóp jyldar buryn qalyptasqan ejelgi dástúrlerdi qurmetteıdi. Qýyrshaq festıvali qarsańynda qyzdar men áıelder qaǵazdan músinder jasap, olardy qaǵazdan jasalǵan qaıyq sıaqty aǵys boıymen jiberedi. Japon áıelderi osylaısha barlyq qıyndyqtardan arylyp, ómirlerine qýanyshty jaıttardy tartýǵa bolady dep senedi. Merekeniń taǵy bir belgisi – áli kúnge deıin urpaqtan-urpaqqa jalǵasyp kele jatqan farfor qýyrshaqtar. Sondaı-aq Japonıadaǵy qýyrshaq festıvalinde boıjetkender men qyzdarǵa shaı ishý rásimin uıymdastyrý dástúrge aınalǵan. Shaı ishý kezinde egde jastaǵy áıelder jas qyzdarǵa ózin qoǵamda durys ustaýdy úıretedi, ádeptilik týraly aıtady.
Vetnam: apaly-sińlili Chyngterdiń erligi men patrıotızm
Vetnamda 8 naýryzdy toılaýǵa óte muqıat qaraıdy jáne bul kúnge patrıottyq turǵyda mán beredi. Bul kúni búkil el osydan eki myń jyldaı buryn týǵan jerin qorǵaǵan apaly-sińlili Chyngtardyń erligin qurmetteıdi. Erjúrek qyzdar qorshaýda qalǵan kezderinde jaý tutqynyna aınalmaý úshin óz-ózine qol jumsaý týraly batyl sheshim qabyldaǵan eken. Roza Lúksembýrgtiń nemese Klara Setkınniń erligi týraly vetnamdyqtardyń bári birdeı bile bermeıtin shyǵar, biraq Chyng Chak pen Chyng Nıdiń tarıhyn bir emes, birneshe urpaq esterinen shyǵarmaı keledi. Apaly-sińlilerdi eske ala otyryp, jergilikti turǵyndar eldiń barsha qyz-kelinshekterin quttyqtaıdy. Vetnamda barlyq jerde jappaı merekeler, festıváldar men shýly merekelik konsertter ótedi.
Qazaqstanda bul kúni qyzdar qaýymynyń qushaqtary gúlge tolady
Al elimizde bul kúni kishkentaı qyzdardan bastap, úlken ájelerimizge deıin qushaqtary gúlge tolady. Merekeni toılaý eki-úsh qarsańynda bastalyp, barynsha keń atalyp ótedi. Qazaqstanda 8 naýryz - resmı mereke, ıaǵnı jumys kúni bolyp sanalmaıdy. Bul kúni jalpy názik jandylardyń bárine barynsha iltıpat pen qurmet kórsetilip, bir jaǵynan analar kúni retindegi sıpaty da basym. Kóktemniń alǵashqy merekesin, ásirese, sol kúnniń sebepkerleri, qyzdar qaýymy asyǵa kútedi. Kele jatqan mereke qutty bolsyn!