Álemdik rekord: almatylyq oqýshy Saıa Qydyráli – jahandaǵy eń jas IELTS-9.0 sarapshysy

«JETİSTİGİMNİŃ BÁRİ ANAMNYŃ EŃBEGİ»

– Saıa, alǵashqy suraǵymyz búkil áleýmettik jelini shýlatqan IELTS testi jaıly bolmaq. Mundaı nátıjege qa­laı qol jetkizdiń? Bul synaqqa qan­daı maqsatpen qatystyń?

– Alǵash ret 11 jasymda IELTS-ti tap­syryp, 6,5 upaı jınaǵanym esimde. Sol joly ózimdi óte yńǵaısyz sezindim. Se­bebi, meniń kútken nátıjem budan joǵary bolǵan edi. «Sonda men úshin osynshama ter tókken anamnyń eńbegi qaıda qaldy?» dep ishteı nalydym. Sol joly aldyma úlken maqsat qoıyp, kórsetkishti 9 balǵa deıin kóterýdi kózdedim. Araǵa alty jyl ótkende, sol armanyna qol jetkizdim. Meniń eń alǵashqy ustazym – anam Shol­pan Dinásilova. Árıne, bizde kóptegen qarjylaı qıyndyqtar boldy. Soǵan qa­ramastan, 11 jasymda IELTS-ty tapsyra­rymda anam betimnen qaqpady. Biraq sol IELTS-tyń aqysyn tóleý úshin anam bir aıaqkıimin tórt maýsym boıy kıdi. Anam­nyń perzenti úshin qalaı eńbek etkenin eshqashan umytpaımyn. Qarjylaı qıyn­dyq kórse de, maǵan qajetti kitaptar men IELTS-tiń aqysyn tóledi. Jetistigimniń bári anamnyń eńbegi. Qazir anamnyń eńbegin maqtanyshpen aıtyp otyramyn. Áńgimeni anamnan bastap otyrǵanym da sondyqtan.

Sátin salsa, áli de kóp nársege qol jetkizip, bıikti baǵyndyrarym sózsiz. Mine, anamnyń eńbeginiń aqtalǵany osy emes pe, alǵashqy jeńiske qol jetkizip, álemdegi eń jas IELTS-9.0 sarapshysy atandym. Men úshin bul kún eshqashan umy­tylmaıtyn shyǵar. Nátıjemdi ashqan kezde kózim birden 9 degen upaıǵa tústi. Sener-senbesimdi bilmedim. Kózim buldy­rap ketken shyǵar dep, qaıtadan qaraǵan­da ǵana ózimniń 9 bal alǵanymdy túsindim. Birden anama habarlasyp, jańa­lyqty jetkizdim. Negizinen, men IELTS-ty ózimniń múmkindigimdi, bilimimdi sarapqa salý úshin tapsyrǵan edim. Jalpy, munda tyńdaý jáne sóıleý kezeńderi barlyǵyna birdeı. Reading jáne Writing-ke keletin bolsaq, olardyń baǵdarlamasy úmitker­lerdiń IELTS tapsyrý arqyly qol jetkizgisi keletin maqsattaryna qaraı tańdalady. Al General Training-ti eger siz aǵylshyn tilinde sóıleıtin elge kóshýdi nemese sol jerde jumysqa ornalasýdy josparlasa­ńyz, al Academic-ti (akademıalyq test) aǵylshyn tilinde sóıleıtin ýnıversıtette oqyǵyńyz kelse tapsyrasyz. Aǵylshyn tilin erkin sóılesem de men joǵary bal alý úshin buǵan deıin halyqaralyq emtı­handy 20 ret tapsyrdym.

«JETİ JASYMDA AǴYLSHYNSHA ERKİN SÓILEDİM»

– «Aǵylshyn tilin meńgerý» men IELTS tapsyrý arasynda aıyrmashy­lyq bar ma?

– Árıne, aıyrmashylyq bar. Meniń­she, óz tilin jetik biletin aǵylshyndardyń ózderi de IELTS tapsyrsa 6,5 alady dep oılaımyn. Akademıalyq aǵylshyn tili bolǵandyqtan, bul óte mańyzdy. Durys tapsyrý úshin eń aldymen onyń formatyn bilý kerek.

– Saıa, aǵylshyn tilin alty jastan bastap úırendim dediń. Jalpy, alty jastaǵy balaǵa aǵylshyn tili ne úshin qajet boldy?

– Árıne, basynda ózge tildi úırený maǵan ońaıǵa soqpady. Jalpy, aǵylshyn tilin maǵan alty jastan bastap anamnyń úırete bastaýy kezdeısoq emes. Óıtkeni, anamnyń ekinshi mamandyǵy – aǵylshyn páni muǵalimi. Onyń ústine bul jasta bala kez kelgen tildi tez qabyldaıdy. Sodan anamnyń kómegimen áripti úırenip, jeti jasymda aǵylshynsha erkin sóıleı basta­dym. Kóp uzamaı sóılep qana qoımaı, oılaıtyn deńgeıge jettim. Túsine kele, aǵylshyn tili maǵan qyzyq bola bastady. Tipti, aǵylshyn tilin óte qatty jaqsy kórip kettim. Anam meniń tilimdi jetildirý úshin múltfılm emes, kóbine BBC men CNN- niń derekti fılmderin qosyp qoıatyn edi. Áli esimde, anam meniń tildi jetik úırenip, deńgeıimdi tereń damytý úshin 8-9 jasta­ǵy balalarǵa arnalǵan aǵylshynsha sóı­lesý klýbyna bermekshi boldy. Bir qyzy­ǵy, mundaı klýbtar bizde joq bolyp shyqty. Sol kezden «jeke aǵylshyn tili mektebin ashyp, oqımyn degen balalar­dyń tilin damytsam» dep kóp oılana bas­tadym...

KİTAP OQÝ –  AǴYLSHYN TİLİN TEZ ÚIRENÝDİŃ EŃ TIİMDİ JOLY

– Seniń tildi tereń meńgerýiń erek­she talantyń ba, álde eńbektiń arqasy ma? Zamandastaryńa aǵylshyn tilin tez úırenýdiń qandaı tıimdi jolyn usynar ediń?

– Meniń aǵylshyn tilin jetik bilgenim – eń aldymen qajyrly eńbektiń arqasy der edim. Kóp adamdar talanttyń arqasy dep jatady. Joq, bul eńbek. Men aptasy­na 7 kún 10 saǵattan otyryp daıyndal­dym. Bir jyl emes, bul alty jyl boıy qaıtalandy. Al aǵylshyn tilin tez úıre­nýdiń eń tıimdi joly – úzdiksiz kitap oqý kerek. Sosyn podkast tyńdaýdy usynar edim. Men kitapty oqyp qana qoımaı, sóz­be-sóz jattaıtynmyn. Sol oqyǵan kita­bym arqyly meniń tildik, leksıkalyq qo­rym molaıdy. Ózimdi-ózim damytyp otyrdym.

– Aǵylshyn tili saǵan qandaı múmkindikter beredi dep oılaısyń?

– Joǵary nátıjege qol jetkizý arqy­ly álemdegi aǵylshyn tiliniń eń jas úzdik bilgirleriniń qataryna qosyldym. Qazirgi tańda aǵylshyn tili úlken suranysqa ıe bolyp otyr. Tek shet memleket emes, bizdiń elimizdiń ózinde de IELTS kerek. Son­dyqtan árqashanda suranysqa ıe sala bolyp qala beredi. Meniń qazirdiń ózinde sheteldiń úzdik ýnıversıtetterine túsýge múmkindigim zor.

«JOǴARY BİLİM ALYP,  JAQSY MAMAN BOLSAM DEIMİN...»

– Aǵylshyn tilin úıretetin orta­lyqtardyń oqý aqysy tym qymbat. Estýimshe, seniń de til úıretetin orta­lyqtaryń bar kórinedi. Mundaǵy oqý aqysy qalaı?

– Iá, 14 jasymda aǵylshyn tilin meń­gerip qana qoımaı, halyqaralyq júıedegi testerden joǵary upaı jınap, eki halyqaralyq uıymmen birlesip aǵylshyn mek­tebin ashtyq. «Saya education» dep atala­tyn aǵylshyn tilin úıretý ortalyǵymnyń negizin qaladym. Jalpy, ózim 9 jasymnan bastap sabaq bere bastadym. Jas aıyr­mashylyǵyma qaramastan, meniń de stý­dentterim boldy. Qazir de bar. Sabaqtan bos ýaqytymda zıatkerlik mektepte aǵyl­shyn tilinen sabaq berip, tabys taýyp júrmin. Bul men úshin de, anam úshin de úlken kómek. Aıtpaqshy, oqý aqysyna kel­sek, erekshe qajettilikteri bar, áleýmettik az qamtylǵan otbasy balalaryna jeńildik qarastyrylǵan. Sátin salsa, bıyl mundaı ortalyqty Astanadan ashýdy josparlap otyrmyz.

– Bos ýaqytyńdy qalaı ótkizesiń? Aǵylshyn tilinen basqa qandaı hob­bıiń bar?

– Men kitaptardy kóp oqımyn. Shetel klasıkasyn ǵana emes, óz halqymyzdyń jazýshylarynyń da shyǵarmalaryn oqı­myn. Sosyn óte kóp izdenemin. Mende bos ýaqyt joq deýge bolady. Árıne, sergek bolyp, kóp jumys isteý úshin mindetti túr­de sport kerek. Sondyqtan sportpen aına­lysamyn. Sýǵa júzýden kásibı shebermin.

– Aldaǵy josparlaryńmen, ar­man-maqsattaryńmen bólisseń...

– Bıyl mektep bitirgeli otyrmyn. Bi­raq oqýǵa tapsyrýǵa asyǵyp otyrǵanym joq. Ózimniń jeke josparlarym bar. Sátin salsa, joǵary bilim alyp, jaqsy maman bolsam deımin. Biraq shetelde qal­ǵym kelmeıdi. Sheteldiń eń úzdik oqý or­nyna túsip, alǵan bilimimdi elimizdiń ór­kendeýine jumsaǵym keledi. Ol meniń qolymnan keledi. Mende qabilet te, jiger de bar.

Suhbattasqan Raıa ESKENDİR.