Shıki gazdy óndirýdi jyl saıyn 1,5 esege, ıaǵnı 57 mlrd tekshe metrden 87 mlrd tekshe metrge deıin arttyrý josparlanyp otyr.
Osylaısha elimizdiń ortalyq jáne soltústik óńirleri tabıǵı gazǵa qol jetkize alady,dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Atameken.kz-ke silteme jasap.
Elimizdiń gaz salasyn damytýdyń 2022-2026 jyldarǵa arnalǵan Keshendi josparyna sáıkes, 2030 jylǵa qaraı kógildir otynmen 13,5 mln adamdy nemese halyqtyń 65%-y qamtý josparlanyp otyr.
Negizgi kórsetkishterdiń qataryna taýarlyq gazdyń resýrstyq bazasyn ulǵaıtý da jatady. Kógildir otyndy alý men óndirý 2021 jylǵy 29,4 mlrd tekshe metrden 2030 jylǵa qaraı 42 mlrd tekshe metrge deıin bolmaq. Budan bólek gaz tasymaldaý ınfraqurylymynyń tozýyn 25%-ǵa deıin qysqartýdy da aıtýǵa bolady.
Gazdyń boljamdy teńgerimi boıynsha shıki gazdy óndirýdi jyl saıyn 1,5 esege, ıaǵnı 57 mlrd tekshe metrden 87 mlrd mekshe metrge deıin arttyrý josparlanyp otyr. Bul jyl saıynǵy ósimniń ortasha eseppen 5%-ǵa deıin bolýyna múmkindik beredi. Onyń ishinde josparlanyp otyrǵan jańa ken oryndaryn iske qosý arqyly olardyń úlesin qazirgi nóldik mánnen 6%-ǵa deıin jetkizý josparda bar.
«Josparǵa qaramastan, is júzinde óndiriletin shıki gazdyń úshten biri, negizinen ilespe munaı gazy qabatqa keri aıdaý úshin, qabat qysymyn qoldaýǵa jáne basqa da qajettilikter úshin paıdalanylatynyn umytpaý kerek. İske asyrýǵa arnalǵan qalǵan kólemdi elektr energıasyn óndirýde, gaz hımıasynda jáne metalýrgıa kásiporyndaryn qaıta jaraqtandyrýda 25 mlrd tekshe metrden 33 mlrd tekshe metrge deıin arttyrý josparlanyp otyr», - dep atap ótti «Atameken» QR UKP bazalyq salalar departamentiniń basqarýshy dırektory Dinmuhamed Qudaıbergenov.
Keshendi jospardyń taǵy bir mańyzdy tarmaǵyna taýarlyq gazdy perspektıvalyq tutyný boıynsha boljamdar jatady. Atap aıtqanda, ony gaz motorly otyn retinde paıdalaný boıynsha is-sharalardyń iske asyrylýyn jalǵastyrý. Úkimet 2018 jyly baǵdarlamany qaýlymen bekitip, kólik úshin 500 mln m3-qa deıin taýarlyq gaz rezervke qoıyldy.
«Desek te, qoǵamdyq kólikti gaz motorly otynǵa kóshirý jónindegi jospardyń oryndalmaýyn atap ótý qajet. İs júzinde jylyna gazdyń 50 mln tekshe metrden artyq emes kólemi paıdalanyldy. Shaǵyn jáne orta bıznes sýbektilerin mindetti túrde tarta otyryp, baǵdarlamany jańartý qajet. Budan bólek óńirlik jáne álemdik úzdik tájirıbe mysaldary arqyly memlekettik qoldaý men yntalandyrý sharalaryn talqylaý kerek», - dedi spıker.
Dinmuhamed Qudaıbergenov tabıǵı gazdy syǵymdaý (CNG) jáne suıyltý (LPG) tehnologıalaryn tanytý boıynsha alda aýqymdy jumystar turǵanyn atap ótti. Sonymen qatar ınstıtýsıonaldyq ınvestısıalyq qorlar men ESG qarjylandyrý arqyly ınvestısıalar men ozyq tehnologıalardy tartý tetikterin qalyptastyrý boıynsha jumystar da bar.
«Gaz teńgerimi keshendi baǵdarlamada 2030 jylǵa deıin jasaldy. Onda kórsetilgen sharalardyń qamtamasyz etilýin osy besjyldyqta iske asyrý qajet. Bul ortalyq memlekettik organdar men korporatıvtik sektor deńgeıinde standartty emes sheshimderdiń qabyldaýyn talap etedi», - dep túsindirdi Dinmuhamed Qudaıbergenov.
2022 jylǵy 18 shildede Úkimet elimizdiń gaz salasyn damytýdyń 2022-2026 jyldarǵa arnalǵan keshendi josparyn bekitti. Onyń negizgi maqsatyna tutynýshylardy tabıǵı gazben qaýipsiz jáne úzdiksiz qamtamasyz etý jatady. Budan bólek tranzıt, resýrstyq bazany keńeıtý jáne gaz eksporty kólemin ulǵaıtý boıynsha mindettemelerdi oryndaý da kiredi.