2024 jyly Energetıka mınıstrliginiń «Jylý-elektr energetıkasyn damytý» búdjettik baǵdarlamasy sheńberinde respýblıkalyq búdjetten 14 jobany iske asyrý úshin 58,3 mlrd teńge bólindi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz Úkimettiń Telegram kanalyna silteme jasap.
Onyń ishinde jylýmen qamtamasyz etý boıynsha alty joba, elektrmen jabdyqtaý boıynsha segiz joba bar. Jobalardyń biri qazirdiń ózinde ijumys istep tur, atap aıtsaq, Oral qalasynyń «Aqjaıyq» ETJQ aýdanynda 110/10 kV qosalqy stansa paıdalanýǵa berildi.
Sonymen qatar qaıtarymdy ınvestısıalardyń jyldyq lımıti 32 mlrd teńgeden 428 mlrd teńgege deıin ulǵaıtyldy. Bul jumys istep turǵan energıa óndirýshi uıymdar úshin negizgi jabdyqty jańǵyrtý, keńeıtý jáne rekonstrýksıalaý jónindegi jobalar pýlyn keńeıtýge múmkindik berdi.
Qazirgi ýaqytta jalpy qýaty 2,8 GVt bolatyn 22 ınvestısıalyq kelisim bar, onyń ishinde lımıt ulǵaıǵannan keıin jalpy qýaty 1,36 GVt bolatyn 13 kelisim jasaldy. 2023 jylǵy qarashada «Qazaqstan BEJ Batys aımaǵynyń elektr jelisin kúsheıtý» jobasy sátti iske asyryldy, onyń sheńberinde «Batys Qazaqstan energıa toraby – Atyraý – Mańǵystaý» baǵyty boıynsha uzyndyǵy 780 km bolatyn 220 kV elektr berý jelisi (EBJ) salyndy. Bul qadam elektr qýatynyń ótkizý múmkindigi men senimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan.
Kelesi qadam retinde 2028 jyldyń sońyna deıin Batys aımaqtyń elektr jelilerin Biryńǵaı elektr energetıkalyq júıemen biriktirý jobasy iske asyrylatyn bolady, ol úshin Aqtóbe jáne Atyraý oblystaryn jalǵaıtyn uzyndyǵy 604 km bolatyn 500 kV EBJ salynady. Bul Soltústik jáne Ońtústik aımaqtardyń elektr energıasy men qýatynyń teńgerimsizdigin óteý úshin Batys aımaqtyń manevrli gaz energıa kózderin paıdalanýdy qamtamasyz etedi.
Qazirgi ýaqytta jobalaý-smetalyq qujattama ázirlenýde, qurylys-montajdaý jumystaryna 2025 jyly kirisedi. Ońtústik óńirlerdiń tutynýshylaryn energıamen jabdyqtaý senimdiligin arttyrý jáne Ortalyq Azıa elderiniń energıa júıeleriniń jumys rejımderimen baılanysty apattyq buzýshylyqtardyń týyndaý táýekelderin azaıtý Ońtústik aımaqtyń (Shý–Jambyl–Shymkent) elektr jelilerin kúsheıtýdi talap etedi. Qazirgi ýaqytta «KEGOC» AQ atalǵan jobany iske asyrýdy bastady, onyń 1-kezeńi 2027 jyly aıaqtalady, onyń sheńberinde Shý–Jambyl–Shymkent baǵyty boıynsha uzyndyǵy 475 km 500 kV ÁJ salynady. Qazirgi ýaqytta JSQ ázirleý júrip jatyr.
Elimizdiń soltústik jáne ońtústik óńirleri arasyndaǵy baılanysty odan ári kúsheıtý, sondaı-aq tranzıttik áleýetti arttyrý úshin kerneýi +/-500 kV «Soltústik-Ońtústik» turaqty tok jelilerin salý josparlanýda. Qazaqstannyń búkil Birtutas elektr energetıkalyq júıesin aınalyp ótýge múmkindik beretin elimizdiń batys jáne ońtústik aımaǵyn jalǵaıtyn turaqty tok jelisin salýdyń oryndylyǵyn zerdeleý júrgizilýde.
Bul jobalardy iske asyrý turaqty ári senimdi elektrmen jabdyqtaýǵa múmkindik beredi, sondaı-aq uzaq merzimdi energetıkalyq qaýipsizdikti qamtamasyz ete otyryp, Qazaqstannyń energetıkalyq ınfraqurylymyn damytýǵa yqpal etedi.