Pnevomonıaǵa yryq bermeý úshin jaqsy tamaqtanyp, ımýnıtetti kóterý kerek
Pnevmonıa – ókpeniń ınfeksıalyq aýrýy, bul dertke kóbine balalar, qarttar men ımýndyq júıesi álsiregen adamdar shaldyǵady. Pnevmonıany mıkroorganızmderdiń ártúrli túrleri týdyrýy múmkin.
Dúnıejúzilik pnevmonıamen kúres kúni (World Pneumonia Day) jyl saıyn 12 qarasha kúni atap ótiledi.
Bul dúnıejúzilik kún kúntizbede balalar pnevmonıasyna qarsy Jahandyq koalısıanyń bastamasymen paıda bolǵan. Halyqaralyq, úkimettik, úkimettik emes jáne jergilikti uıymdardyń, qorlar men belsendi azamattardyń uıymy osylaı atalady. Koalısıa pnevmonıa máselesine memleket qaıratkerleriniń, densaýlyq saqtaý mamandary men potensıaldy donorlardyń nazaryn aýdarýǵa tyrysady.
Osy maqsatqa jetýde kómektesetin quraldardyń biri – dúnıejúzilik pnevmonıamen kúres kúni.
Sonymen qatar, 2009 jyly Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy IýNISEF-pen birlesip «Pnevmonıanyń aldyn-alý jáne onymen kúresý jónindegi jahandyq is-qımyl josparyn» jarıalady. Bul jospardyń maqsaty - balalardy qorǵaý, aýrýdyń aldyn-alý jáne emdeý boıynsha aralas sharalar arqyly pnevmonıamen kúresti jandandyrý.
Pnevmonıadan birinshi kezekte, balalar zardap shegedi. Bul aýrý búkil álemde kámelettik jasqa tolmaǵandardyń óliminiń basty sebebi bolyp otyr. Jyl saıyn osy derttiń saldarynan bes jasqa deıingi 1,1 mıllıon balanyń ómiri qyrshynnan qıylady eken. Bul SPID, bezgek jáne qyzylsha aýrýlaryn qosa alǵandaǵy esepten kóp.
Pnevmonıa keń taralǵan, biraq Ońtústik Azıa men Afrıkadaǵy balalar odan kóp zardap shegedi. Alaıda, bul aýrýdyń aldyn óte qarapıym sharalardy ustaný arqyly alýǵa bolady, mysaly, ımmýndaý jáne jaqsy tamaqtaný. Sondyqtan álem nazaryna pnevmonıany jıi eske túsirý jáne adamdardy aýrýdy toqtata alatyn áreketterge: aqparat taratý, bılik organdarymen ózara árekettesý, ımmýndaý úshin qaıyrymdylyq jasaýǵa shaqyrý óte mańyzdy. Dúnıejúzilik pnevmonıamen kúres kúninde dárigerler men eriktiler belsendi aınalysady.
Aıtpaqshy, pnevmonıa dertine beı-jaı qaramaıtyndar, kem degende, kók djınsy kıip, olarǵa tilektestigin bildire alady. Bul kıim Dúnıejúzilik pnevmonıamen kúres kúniniń sımvolyna aınaldy. Óıtkeni, kók tús - bul aspannyń túsi, tazalyǵy jáne pnevmonıany kópshiliktiń kúsh-jigermen azaıtýǵa bolady degen úmit.