Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq opera jáne balet teatrynda Hamıt Shanǵalıevtiń «Han Sultan. Altyn Orda» operasynyń premerasyna arnalǵan baspasóz konferensıasy uıymdastyryldy.
Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq opera jáne balet teatry 29-30 qarasha jáne 1 jeltoqsan kúni óner súıer qaýymǵa Altyn Ordanyń negizin qalaǵan Joshy hannyń esimin ulyqtaý jáne Joshy ulysynyń irgesi qalanǵanyna – 800 jyl tolýyna oraı «Han Sultan. Altyn Orda» operalyq spektaklin usynady.
İs-sharaǵa jańa operanyń qoıylýyna atsalysqan tulǵalar – Abaı atyndaǵy QazUOBT dırektory Aınur Kópbasarova, Abaı atyndaǵy QazUOBT bas dırıjeri Nurjan Baıbosynov, qoıýshy-rejısser Davıde Lıvermor, kompozıtor Hamıt Shanǵalıev, lıbretto avtory Maraltaı Ybyraev, kostúm jónindegi bas sýretshi Aınur Erimbetova, Abaı atyndaǵy QazUOBT opera trýppasynyń kórkemdik jetekshisi Bolat Bókenov, baletmeıster Ásem Ábdıbekova jáne Abaı atyndaǵy QazUOBT bas hormeısteri Álıa Temirbekova qatysty.
– Osy operany qoıýdy alǵash rejıserǵa usynǵanda tarıhyn tereńnen tartqan Joshy ulysyn, baı salt-dástúrimizdi, halqymyzǵa tán qasıetti, adamı qundylyqty, otbasy tárbıesi men áıeldiń qoǵamdaǵy rólin basa kórsetýdi usyndym. Mysaly, Han Sultan sonaý Shyńǵys han bılep-tóstegen zamanda Uly Dala qyzyna tán batyldyǵymen, erkindigimen, Reseı knázderimen dıplomatıalyq qarym-qatynas júrgizgen qabiletimen tarıhta qalǵan. Osyndaı túrki áleminiń analaryn búgingi urpaqqa nasıhattaý úshin, bir jaǵy olarǵa ádil baǵa berý úshin biz Uly dalanyń qaısar qyzdaryn sahnalaýdy jalǵastyra berýimiz kerek dep oılaımyn, – dedi osy qoıylymnyń ıdeıa avtory, Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq opera jáne balet teatrynyń dırektory Aınur Kópbasarova.
Al opera kompozıtory Hamıt Shanǵalıev daıyndyq jumystary kezinde kóp izdengenin atap ótti.
– Men operany jazý barysynda kóp oqyp, kóp izdendim. Ár jańa derekpen tanysyp, kóbirek oqyǵan saıyn men úshin qoıylymdaǵy keıipkerlerdiń minez- qulyqtary men tulǵalyq obrazdary paıda bola bastady. Sóıtip, mýzykamyz jaqsara berdi, ár keıipkerge sáıkes áýendi úılestirdik. Qoıylymnyń qanshalyqty baǵaly ekeni ýaqyt ótken kezde túsinikti bolady dep oılaımyn, – dedi kompozıtor Hamıt Shanǵalıev.
Aıta ketken jón, operanyń bas keıipkeri Han Sultan – Ulystyń negizin qalaýshy Joshy hannyń úshinshi áıeli, Altyn Ordanyń uly bıleýshileriniń biri – Berke hannyń anasy. Tarıhta Han Sultan týraly qalǵan azdaǵan derektiń ózi búgingi zertteýshiler men kórkem shyǵarmashylyq ókilderi úshin baǵa jetpes qazyna. Han Sultan beınesi – óziniń erekshe taǵdyrymen de qymbat tulǵa. Opera Shyńǵys hannyń musylman áleminiń úlken mádenıet oshaǵy, túrkilerdiń qurǵan úlken saıası birlestigi Horezmshah memleketin jaýlaý kezeńinen bastalyp, Altyn Ordanyń alǵash qalyptasa bastaǵan kezimen aıaqtalady.
