Memleket basshysynyń Joldaýyna qoldaý pikir bildirip jatqandar bar. Sol pikirlerdiń birin Almaty-akshamy.kz Egemen.kz-ke silteme jasap usynyp otyr.
«Bizdiń búgingi bastamalarymyz Qazaqstannyń bolashaǵyn aıqyndaıdy. Biz kún saıyn eski men jańanyń, toqyraý men damýdyń arasynan tańdaý jasaımyz. Barshańyzdy ult múddesi úshin uıysýǵa shaqyramyn». Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń Joldaýda aıtqan bul sózderi ádiletti memleket, birtutas ult úshin uıysý, birigýdi bildirse kerek.
Prezıdent bolashaqqa baǵyttalǵan baıypty baǵdarlar men mindetterdi saralaý barysynda densaýlyq saqtaý salasyna da aıryqsha nazar aýdarý qajettigin basa aıtty. Elimizdiń basty qundylyǵy – adam. Bul – aıqyn nárse. Sondyqtan ulttyq baılyqty teń bólý jáne barshaǵa birdeı múmkindik berý – reformanyń basty maqsaty.
Ult saýlyǵy jaqsy bolsa ǵana, qoǵam ornyqty damıdy. Densaýlyq saqtaý salasynda biraz reforma júrgizildi. Degenmen onyń jaǵdaıy áli de máz emes. Árıne, jyldar boıy qordalanǵan túıtkilder bir mezette sheshilmeıdi. Sondyqtan asa mańyzdy máselelerdi retke keltirýge basa mán bergen jón. Sonyń biri – qarjylandyrý júıesi. Osy salaǵa qarjynyń jetkilikti bólinbeýi qalypty jaǵdaıǵa aınalǵan. Sonyń kesirinen jurt saqtandyrý júıesine qosylsa da, medısınalyq qyzmet tolyq kólemde kórsetilmeı otyr.
«Búginde medısınalyq kómek memleket kepildik bergen jáne saqtandyrý paketi dep ekige bólingen. Ashyǵyn aıtsaq, mundaı júıeniń tıimdiligi tómen», deı kele Memleket basshysy medısınalyq áleýmettik saqtandyrý júıesine ózgerister engizý qajettigin tapsyrdy. Búginde medısınalyq áleýmettik saqtandyrylmaǵan adamdar sany áli de jetip artylady. Osynyń qıyndyǵy emdeý mekemelerine kedergi bolyp otyrǵany jasyryn emes. Halyq arasynda barynsha aqparattyq-nasıhat jumystar júrgizilip, túsindirilip jatqanymen, qıyndyqtar áli de bar. Aldaǵy ýaqytta osynyń bári rettelip bir júıege kelse, sala qyzmetkerleriniń jumysy da alǵa júrip, halyq densaýlyǵyn arttyrý baǵytyndaǵy isimizge jańasha serpin berer edi. Jalpy, densaýlyq saqtaý salasyn jáne jalpy áleýmettik salany qarjylandyrý júıesi qaıta qaralatyn bolǵany – qýantarlyq jaǵdaı.
Jambyl oblysynda aldaǵy ýaqytta birneshe aýdan turǵyndaryna qyzmet kórsetý úshin jumys istep turǵan aýdandyq aýrýhana bazasynda kópbeıindi aýdanaralyq aýrýhanalar qurylady. Quramynda ınsýlt ortalyqtary jáne teri arqyly kronalyq aralasý ortalyqtary, perınataldyq ortalyqtar nemese bosandyrý bólimsheleri, travmatologıa, hırýrgıa jáne medısınalyq ońaltý bólimsheleri bar kópbeıindi aýdanaralyq aýrýhanalardy óńirdiń Merki, Talas jáne Shý qalalyq emdeý mekemesi bazasynda iske qosý josparlanyp otyr. Búgingi tańda bekitilgen halyq sany, aýyldardyń aýrýhanamen araqashyqtyǵy eseptelip, qajetti shtattyq quramy jáne beıindi bólimderdiń tósek-ornyna qajettilikter anyqtalýda. Qajetti medısınalyq qural-jabdyqtardy jańartý sekildi ózekti máseleler boıynsha jumystar qolǵa alyndy.
Sonymen qatar «Aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» qanatqaqty jobasyn iske asyrý úshin oblysta 46 jańa nysan salýǵa naqty qajettilik aıqyndaldy. Joldaýda Prezıdent telemedısına baǵytyn damytýǵa basymdyq berip, sol arqyly shalǵaıda turatyn halyqqa sapaly medısınalyq qyzmet kórsetý jóninde aıtty.
Qazirgi tańda telemedısına ortalyǵy oblystyń barlyq emdeý mekemeleri uıymdarymen, sondaı-aq Astana, Almaty qalasynyń Ǵylymı-zertteý ınstıtýtymen táýlik boıy baılanysta. Ortalyq arqyly teleseanstar ótkizý oń jolǵa qoıylǵan. Oblys boıynsha jyl basynan beri myńǵa jýyq telemedısınalyq keńes jasaldy, onyń ishinde telefon arqyly – 107, telemedısınalyq keńes sany – 817. Sondaı-aq 324 naýqas tasymaldaý arqyly em alsa, 82 naýqasqa ota jasaldy.
Al turǵyndarǵa medısınalyq kómek qoljetimdiligi máselesine kelsek, eldi mekenderde barlyǵy 239 269 adamdy medısınalyq tekserýmen qamtý josparlanǵan bolsa, jyl basynan beri medısınalyq tekserýden 175 myńǵa jýyq adam ótken. Onyń 50 myńy – balalar.
«Men kelesi jyldan bastap aýyl turǵyndarynyń muqtajdyqtaryna baǵyttalǵan ulttyq jobany júzege asyrý jóninde sheshim qabyldadym. Eki jyl ishinde qazirgi kezde medısınalyq mekemesi joq 650 aýylda medısınalyq jáne feldsherlik-akýsherlik pýnktter salynyp, tolyqtaı jabdyqtalady. Osylaısha, memleket mıllıonnan asa azamatymyzdy alǵashqy medısınalyq-sanıtarlyq kómekpen qamtamasyz etedi.
Ulttyq joba aıasynda 32 aýdandyq aýrýhana jańǵyrtylyp, aýdanaralyq kópbeıindi medısınalyq mekeme retinde qaıta qurylady. Onda ınsýlt ortalyǵy, hırýrgıa, jansaqtaý jáne ońaltý bólimderi paıda bolady», dep málimdedi Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev.
Oblysymyzda bıyl 23 nysannyń qurylysy bastaldy, onyń 22-si aýyldyq jerlerde. Merki, Jambyl aýdandaryndaǵy ortalyqtar, sondaı-aq Talas aýdanynda 9 medısınalyq mekeme kúrdeli jóndeýden ótti. Jambyl oblysynda aldaǵy 3 jylda aýyldyq jerlerde taǵy 46 densaýlyq saqtaý nysanyn salý josparlanyp otyr. 2023 jyly Talas, Merki, Shý aýdandarynda aýdanaralyq aýrýhanalar ashý úshin jobalyq-smetalyq qujattar ázirlenýde.
Halyq úshin jasalynyp jatqan árbir ıgi is, árbir jańa bastama táýelsiz elimizdiń jańasha baǵytta damyp jatqanynyń aıqyn kórinisi. Biz, medısına qyzmetkerleri, Joldaý aıasynda atqarylatyn jumystardy qarqyndy túrde damytýǵa, ult saýlyǵyn arttyrýǵa bar kúsh-jigerimizdi salamyz.