Túshkirik – adam aldyn ala boljaı almaıtyn, shartty refleks arqyly bolatyn, adamǵa jaratylysynan berilgen qasıet.
Túshkirý densaýlyqqa óte paıdaly ádetterdiń biri. Ǵalymdar onyń adam aǵzasynyń durys jumys jasaýyna kómek úshin tabıǵattan berilgen shartty refleks ekenin dáleldegen.
Medısına ǵylymdarynyń aıtýynsha, muryn qýystaryna kóptegen mıkrobtar men shań jınalyp qalsa, ǵylymı tilde aıtqanda, «muryn qýysy arqyly spazmalyq túrde tynys alý» bolady. Basqasha aıtqanda, qatty ári tez shyqqan túshkirik muryndaǵy bógde zattar men artyq shańdardy aýaǵa ıterip shyǵarady.
Biraq keı adam kópshilik ortada, mysaly jumys keńsesinde, sabaqta nemese mańyzdy jıyndar men jınalystarda oılamaǵan jerden túshkirgisi kelip ketedi. Sondaı sátterde ózgelerge kedergi bolmasyn degen oımen túshkirgenin bildirmeý úshin murnyn ústinen basyp, kedergi jasap, ony toqtatýǵa tyrysady. Reseılik mamandar bulaı jasaý qaýipti ekenin alǵa tartyp otyr. Sebebi, olaı jasaýdyń saldary qaýipti bolýy múmkin ekenin Rospotrebnadzor eskertedi. Bul týraly RIA Novostı «Sanprosvet» departamentiniń usynystaryna silteme jasaı otyryp jazady.
Túshkirgen kezde tynys alýdy tejeıtin adamdarǵa qulaq qalqanynyń zaqymdanýy, kózdiń tamyrlarynyń jyrtylýy, murynnan qan ketý, sınýstyń zaqymdanýy, bas aýrýy qaýpi bar ekendigi eskertildi.
Tynys alý joldaryndaǵy joǵary qysym mı anevrızmasynyń jarylýyna ákelýi múmkin, bul ómirge qaýip tóndiredi, dep túsindirdi mamandar.
Durys túshkirý úshin mamandardyń aıtýynsha, muryn men aýyzdy jabý úshin matadan jasalǵan oramal nemese bir rettik qaǵaz maılyqtar qajet, sodan keıin qoldy sabynmen jýý kerek.
«Negizi adam kúnine bir tet túshkirýi kerek, al eger siz kúni boıy túshkirip mazasyzdana bastasańyz, onda sizdiń tynys joldaryńyzda birdeńe durys emes. Qas julyp otyryp túshkiretinder de bar eken. Soǵan qarap túshkirýge áser etetin nerv talshyqtarynyń qasta ornalasqynyn anyqtadyq», - deıdi dárigerler.