Túpqaraǵan aýdanynyń Baýtın aýmaǵynda sońǵy daýyldan keıin jaǵalaýǵa Qyzyl kitapqa engen ıtbalyqtardyń júzdegen óleksesi shyǵyp qaldy.
Qazirgi tańda ǵalymdar 151 ıtbalyqtyń óleksesin sanaǵan. Oqıǵa ornyna barǵan ǵalymdar keıbir ólekselerdiń denesinde mehanıkalyq zaqymdanýlar bar ekenin atap ótti.
Ǵalymdar ólekselerdiń shyǵý sebebin anyqtaý jumystaryn jalǵastyrýda. Itbalyqtardyń jappaı qyrylý sebebi áli de belgisiz bolyp otyr, alaıda tabıǵat qorǵaýshylar men mamandar bul jaǵdaıǵa adam áreketi nemese qolaısyz ekologıalyq jaǵdaılar áser etken bolýy múmkin degen boljam jasaıdy. Sonymen qatar, aımaqtaǵy teńiz florasy men faýnasyna zıan keltiretin teńiz tasymaly nemese óndiristik qaldyqtar sekildi múmkin qaýip faktorlary da tekserilýde.
Kaspıı teńizi aımaǵynyń ekologıalyq ahýalyna alańdaýshylyq artýda, sebebi ıtbalyqtardyń joıylýy ekojúıege eleýli áser etýi múmkin. Ǵalymdar ıtbalyqtardyń jappaı qyrylý sebebin anyqtaý arqyly olardyń popýlásıasyn saqtaý sharalaryn kúsheıtýdi maqsat etip otyr.