Almatydaǵy №11 qalalyq emhanada týberkýlezdiń aldyn alý, dıagnostıkalaý jáne emdeýge arnalǵan Ashyq esik kúni ótti.
Bul is-shara halyqtyń der kezinde medısınalyq kómekke júginý kerektigin eske salyp, halyqty aýrý týraly habardar etýdiń mańyzdy alańyna aınaldy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Ashyq esik kúni aıasynda naýqastar ftızıatr Taır Bazarbaıulynan keńes alyp, týberkýlezdiń juǵý joldary, qaýip faktorlary jáne qorǵanys sharalary týraly aıtty. Dáriger elemeýge bolmaıtyn aýrýdyń alǵashqy belgilerine erekshe nazar aýdardy, sondaı-aq nelikten júıeli túrde tekserilý, ekpe alý jáne salaýatty ómir saltyn ustaný aldyn alýdyń negizgi ádisteri ekenin túsindirdi.
Týberkýlez – Mycobacterium tuberculosis (Koh taıaqshasy) bakterıasy týdyratyn juqpaly aýrý. Kóbinese bul ókpege áser etedi, biraq sonymen birge basqa organdarǵa, sonyń ishinde súıekterge, búırekterge, terige, lımfa túıinderine jáne mıǵa áser etýi múmkin. Negizgi berilý joly – aýa-tamshyly: bakterıalar juqtyrǵan adam jótelgende, túshkirgende nemese sóıleskende qorshaǵan ortaǵa enedi. Sondaı-aq úı zattarymen, mysaly, pasıenttiń qaqyryǵy bar zattardy paıdalaný nemese lastanǵan mal ónimderin tutyný arqyly juqtyrýǵa bolady.
Bastapqy kezeńde týberkýlez sımptomsyz bolýy múmkin, biraq sodan keıin sizdi eskertýi kerek belgiler paıda bolady: uzaqqa sozylǵan jótel, keýdedegi aýyrsyný, qan ketý, salmaq joǵaltý, sharshaýdyń joǵarylaýy, túngi tersheńdik jáne bezgegi. Aýrý neǵurlym erte anyqtalsa, tabysty emdeý yqtımaldyǵy soǵurlym joǵary bolady.
Týberkýlezge qarsy kúreste profılaktıka basty ról atqarady. Perzenthanada júrgiziletin BSJ vaksınasy aýrý qaýpin aıtarlyqtaı tómendetedi. Turaqty flúorografıalyq zertteýler aýrýdy erte kezeńde anyqtaýǵa kómektesedi. Jeke gıgıenany saqtaý, teńdestirilgen tamaqtaný, zıandy ádetterden bas tartý jáne juqtyrǵandardy der kezinde emdeý mańyzdy qorǵanys sharalary bolyp tabylady.
Týberkýlez – aýyr, biraq emdeletin aýrý. Eń bastysy - sımptomdardy elemeýge bolmaıdy jáne ýaqytynda dárigerge barý kerek!