«Tárbıesiz berilgen bilim adamzattyń has jaýy» degen pálsapa bar. Kóp til bilý de bilimdiliktiń belgisi. Qazirde BUU sıaqty álemdik minberlerde aǵylshynsha sóılep, mıllıard qytaıdy qytaıshasymen moıyndatqan, resmı saparmen qaı memleketke barsa sol el túsinetin tilde sóıleı biletin bizdiń prezıdentpen qalaı maqtanbassyń. Al ana tilińdi bilý bul endi qasıetti mindetiń. Endi ana tilinde sóılemeıtin qandastarǵa kelsek bul qasiret. Bul joǵaryda aıtylǵandaı ana sútimen beriletin tárbıeniń joqtyǵy.
Ata-anasy perentimen qazaqsha sóılespegen degen sóz. Ol on jerden bilimdi, birneshe ýnıversıtet bitirgen bolsyn báribir tárbıe kórmegen, ana tilinen maqurym. Al ana tilin bilmegen adamnyń óz ultyn, otanyn súıýi, patrıot bolýy múmkn emes. Keıde oılanasyń, osy biz sıaqty memlekttik tili ekinshi orynda turǵan el bar ma eken dep. Olaı oılasań, elde memlekettik tildi jaqsy biletin jáne soný bilýge umtylǵan ózge ult ókilderin qaıda qoıasyń. Iaǵnı, olar rýhanı dúnıesi baı adamdar. Bizdiń ishimizde sondaı úırenýge umtylǵandarǵa kúletin kisiler bar ǵoı taǵy..
Osydan biraz jyl buryn Syr boıynyń boksy qyzy Marına Volnova 2012 jylǵy London Olımpıadasynda jartylaı fınalda jeńilis taýyp, rıngten túsip, mıkrofon usynǵan jýrnalıs Amankeldi Seıithanovqa taza qazaqsha: - Keshirińder aǵaıyn, men barymdy saldym. Ózi de myqty bále eken.. – degeni bar. Qalaı rıza bolmaısyń. Aınalaıyn altyn qyz, ol kezde seniń qola medaliń qazaq eli úshin altynnan qymbat edi ǵoı. Keıin, bir suhbatynda til týraly qoıylǵan suraqqa; - Men bala kezimnen eki tildi tel emip óstim. Al qazaqsha úırený qıyn degenderdi bizdiń Qazalyǵa úsh aıǵa aparyp tastańdar, qalaı sóılep ketkenin ózi bilmeı qalady, - degeni bar. Jaraıdy, Marına qyzdy týǵannan tili qazaqsha shyqqan delik, es bile kele qazaqshany qajettilik dep úırengender bar ǵoı. Mysaly, taǵy sol Qyzylordanyń týmasy, dańqty aýyratlet Ilá Ilın she. Sol azamattyń qazaqsha sóıleýdi qolǵa alǵanyna bir jyl da bolmady aý. Qazir ǵalamtorǵa kúnara shyǵyp, qazaqsha amandasyp, kúndelikti josparymen qazaqsha bólisedi jáne tili jatyq. Tórt qubylasy túgel sol Iláǵa qandaı qajettilik. Bul rýhanı tolysqandyq belgisi. Dańqy dúrildep turǵan shaǵynda shaqyrǵan talaı elge «satylmaǵan» sportshynynyń bolashaǵyn óz Qazaqstanymen, memlekettik tilmen baılanystyrǵanynyń belgisi bul. Bolashaqta osyndaı azamattan taraǵan urpaq ta qazaqsha sóıleıtinine senim basym.
Al endi Sankt-Peterbýrgten shyqqan bloger, bizdiń Dımashtyń fanaty Ivan Chervınskıı degen azamat bar. Ol jigit Dımash arqyly Qazaqstandy jaqsy kórgeni sonshalyq, byltyr Qazaqstan azamattyǵyn alyp, Almatyǵa kóship kelip, balalaryn qazaq mektebine bergen. Ózi de qazaqsha úırenýge myqtap bet burǵan. Bul da bolashaǵyn Qazaqstanmen baılanystyrǵan adamnyń tirligi. Adam senbesteı, senbeske amal joq. Júrgen jerinde sebebin Dımashpen túsindirip, «Ne mogý jıt bez svoıh kazahov..» deıdi Ivan batyr.
Sol Ivannyń tirligine de kúmánmen qaraıtyndar tabylady bizde. Al endi osyndaı mysaldarǵa mysqyldaı kúletinder bar aý. Áıteýir, jatqan kúmán, jatqan kúlki. Ne dersiń olarǵa.
«El bolam deseń besigińdi túze» degen bar. Al besik degen uǵym ol- tárbıe, ol- ana sútimen keletin týǵan til. Ázirge sol besik tolyq túzelmeı tur aý. Qazaqsha úırenýge umtylǵandarǵa kúlgenshe besigimizdi túzeıikshi.