Qazaq bir-birimen kezdeskende, er adamdar jaǵy «assalaýmaǵaleıkým», «ýaǵaleıkúmassalam» dep qol alysyp amandassa, áıelder jaǵy «aman-esensiz be», «shúkirshilik» dep, ózara jarastyq, syılastyq peıilmen qaýyshatyn bolǵan. Al qazir jahandanyp ketkenimiz sonshalyq, áıel-erkegi bir-birimen súıisip amandasa beretin bolǵan.
...Meıramhanada toıda otyrmyz. Keshigip kelgen tanysymyz bárimizben jeke-jeke qol alysyp, betimizden súıip amandasyp shyqty. Árıne, yqylasy, nıeti durys jaqsy adam. Biz de onymen basqa oıda bolyp qalmasyn, jaqtyrmaı otyr demesin degendeı, toıhananyń qaq ortasynda oryndyǵymyzdy dyryldatyp qozǵaltyp, basqalardyń nazaryn aýdaryp, túgel ornymyzdan turyp japatarmaǵaı sálemdesip jatyrmyz. Negizi, amandasýdyń da óz ádebi bar ekenin eskermeıtinimiz-aı osyndaıda! Kóptiń ortasyna kelgen adam árqaısysyna jeke emes, bárine ortaq bir ǵana sálem bergeni lázim. Al otyrǵandardyń biri daýystap sálemin alsa, ol báriniń sálem alǵanyn bildiredi.
Áıgili shıpager Óteıboıdaq Tileýqabylulynyń «Shıpagerlik baıanynda» da osy sálemdesý jóninde tilge tıek bolady. Áz-Jánibek han shıpagerden qazaqtyń sanyn qalaı kóbeıtýge bolady, neden saqtaný kerek dep suraǵan eken. Ol el ishin túrli indet jaılap, olarǵa qarsy em-dom tabylmaı, qyrylyp jatqan kezeń kórinedi. Ári jaýgershilik zaman, er-azamattardyń opat bolyp jatqan tusy. Sonda Óteıboıdaq Tileýqabyluly «jeti atadan asyryp baryp, segizinshi atadan qyz alysýdy handyq quziretińizben nyqtasańyz» deıdi. Sondaı-aq, etjaqyn adamdar bolmasa, onda da saǵynysyp-kórisetin kezderde ǵana qol alysyp amandassyn, al basqalarmen kez-kelgen jerde tek qolyn júrek tusyna qoıyp, aýyzsha amandassa, al betten súıisýge tıym salyńyz deıdi. Áıtpese halyqtyń soǵyssyz-aq ishten irip-shirip, teksizdenip, kez-kelgen dertke qarsy tura almaı, ólim-jitimniń kóbeıetinin aıtyp keńes bergen eken. Dál sóz. Áıtpese dastarhan basynda otyrǵan adamdarmen syrttan kelgenderdiń japatarmaǵaı qol alysyp amandasyp, qushaqtasyp jatqany bir jaǵynan kózge qorash. Al ekinshi jaǵynan túzden kelgen adamnyń qolymen ne ustap, ne istep kelgenin bilmeısiz. İshke kirip kele jatyp onyń qol jýýǵa múmkindigi bolmaı qalýy da bek múmkin.
...Aıaldamada áp-ádemi jastar tur. Qyz-jigitterdiń ózara daýryǵysyp, jarqyldaı kúlip turǵandary da sondaı jarasymdy. Bireýdi kútip turǵan sekildi kórindi. Bir kezde shashyn jaıǵan, aq kóılekti sulý boıjetken kelip, bárimen súıisip amandasyp shyqty. Bul durys pa? Múmkin ol sol topta turǵan qurbysynyń jigitimen nemese jarymen de súıisip amandasqan shyǵar. Ony aıtamyz, atasymen de, qaıynaǵasymen de súıisip amandasatyn kelinderdi kórip, ózimiz uıalatyn sátterimiz bar. Orynsyz, ári tym ersi.
Qalaı desek te, súıisý qazaqqa jat nárse. Árıne, bul amandaspasyn degen sóz emes. «Ádebi jaqsynyń – sálemi jaqsy» deıdi atam qazaq. «Adamdardyń eń sarańy – sálemge sarańdyq etkeni». Iá, sálem bergen de, sálem alǵan da súıkimdi, jaǵymdy kórinetini sózsiz. Bul jerde biz amandasý ádebin de bilip júrsek degen tilegimizdi jetkizgimiz keldi.
Qatty saǵynysqan týysqandar bir-birin qushaǵyna basyp, al balany, nemereni emirene ıiskeýge, mańdaıynan súıýge bolar. Jasy kishi jasy úlkenmen súıispeı-aq týystyq ráýishte, jigitter tós qaǵystyryp, syıly jandar qos qoldap, alysta turǵandar qolyn júrek tusyna qoıyp, al kelinder ıilip, ımene, uıala, izetpen sálem sala amandassa, qandaı jarasymdy!
...Bárimiz aýylda óstik. Sonadaıdan úlken kisi kele jatsa, aldyn kesip ótpeıik dep, ádep saqtap kútip turatyn edik. Uldar jaǵy qos qoldap amandasa ketedi, al biz qyz bala bolǵasyn «amansyz ba, ata, apa» deımiz. Al olar bolsa «Kóp jasa, baqytty bola, qaraǵym!» dep, «qaı balasyń» degendeı kúnnen kózin kólegeılep bajaılap qaraıtuǵyn sosyn. Biz sol tilekke máz bolatynbyz. Qazir baqytty bolyp júrgen bolsaq, sol tilektiń de shynaıylyǵy bolar, bálkim.
Bir-birimizge degen sálemimiz árqashan túzý bolǵaı ári ádep sheginen shyqpaǵaı!