Premer-Mınıstrge buǵan deıin bul usynysty Parlament depýtattary joldaǵan.
Alaıda saılaý ýchaskeleriniń bárine vıdeokamera ornatýdy Úkimet basshysy «ekonomıkalyq turǵyda tıimsiz ári orynsyz» dep esepteıdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Ulysmedia.kz. cilteme jasap.
Aıta ketsek, Parlament Májilisi taramaı turyp, "Aq jol" partıasy atynan depýtat Qazybek Isa ár saılaý ýchaskesine beınebaqylaý ornatýdy usynǵan edi. Onyń aıtýynsha, sonda ǵana saılaý komısıalary da, baqylaýshylar da, kez-kelgen azamat saılaýdyń ádildigine kóz jetkizip, zań buzýshylyqtardyń jolyn kese alady.
«Mundaı baqylaý daýys berýdiń ashyqtyǵynyń eń jaqsy kepili bolady. Saılaýdyń qorytyndylaryna qoǵam senimin arttyrady. Barlyq qajetti aýmaqtar men rásimdeý oryndaryn beınebaqylaýmen qamtý (búletender berý aımaǵy, daýys berýge arnalǵan jáshikter, daýys berýge arnalǵan kabınalarǵa kirý, baıqaýshylar aımaǵy, búletenderdi sanaýǵa arnalǵan ústel) – zań buzýshylyqtardy (búletenderdi zańsyz salý, daýys berýge arnalǵan kabınalarda bógde adamdardyń bolýy, búletender berý jáne daýystardy sanaý kezindegi manıpýlásıalar jáne t. b.) tirkeýge, sondaı-aq, saıası básekelestik kúsheıgen saıyn kúsheıe beretin janjaldy jaǵdaılardyń jolyn kesýge múmkindik beredi. Beınebaqylaý kameralaryn bet álpetti avtomatty taný júıesimen jabdyqtaý adamdar ártúrli saılaý ýchaskelerinde birneshe ret daýys beretin «karýselderdi» anyqtaýǵa jol ashady», - degen edi ol.
Bul usynysqa jaýap bergen Álıhan Smaıylov «saılaý ýchaskelerinde onlaın-translásıa fýnksıasymen jabdyqtalǵan beınebaqylaý kameralaryn ornatý máselesin Konstıtýsıa zańynda belgilengen daýys berý qupıasy qaǵıdatyn saqtaý turǵysynan qaraý qajettigin» atap ótedi.
«Derbes derekter jáne olardy qorǵaý týraly» zańǵa sáıkes, derbes derekter negizinde sýbektiniń jeke basyn anyqtaýǵa bolatynyn eskerý qajet. Zańǵa sáıkes, sýbektiniń nemese onyń zańdy ókiliniń kelisimi bolǵan kezde ǵana derbes derekterdi jalpyǵa qoljetimdi kózderde taratýǵa jol beriledi», - deıdi Smaıylov.
Onyń habarlaýynsha, ásirese, aýyldarda ınternet sapasy nashar, keıbir jerde tipti jetkiliksiz. Budan basqa, saılaý ótkizý prosesi turaqty sıpatta emes, aýyq-aýyq ótkiziledi.
«Osyǵan baılanysty beınejabdyqtardy satyp alýdyń ekonomıkalyq tıimsizdigi men orynsyzdyǵyn atap ótemiz, óıtkeni barlyq saılaý ýchaskelerin beınekameralarmen jaraqtandyrý respýblıkalyq búdjetten qomaqty búdjet qarajatyn bólýdi talap etedi. Konstıtýsıaǵa sáıkes, saıası partıalardyń, ózge de akkredıttelgen qoǵamdyq birlestikterdiń, komersıalyq emes uıymdarynyń baıqaýshylary daýys berý barysyna jáne onyń qorytyndylaryn shyǵarýǵa kedergi jasamaı, fotojazba, dybysjazba jáne beınejazba jasaýǵa quqyly. Joǵaryda aıtylǵandardy eskere otyryp, qoldanystaǵy zańnama daýys berý barysyn beınetirkeý múmkindigin jetkilikti dárejede qamtamasyz etedi dep sanaımyz. Sondaı-aq daýys berý ýchaskelerinen onlaın-translásıalardy qoldanǵan birqatar elder onyń osaldyǵyna baılanysty (Aýstralıa, Ulybrıtanıa, Kanada, Shveısarıa, Nıderlandy, AQSH) bul tájirıbeden bas tartýǵa májbúr bolǵan halyqaralyq tájirıbeni qarastyrý ózekti bolyp otyr», - deıdi Smaıylov.