Jaqynda Qazaqstannyń Memlekettik tehnıkalyq qyzmeti (MTQ) Qazaqstanda 17 myńnan astam MikroTik RouterOS-ti hakerlerdiń basyp alý qaýpi tónip turǵanyn habarlady.
GTS bul roýterlerde ádepki boıynsha standartty ákimshi tirkelgi derekteri bar ekenin túsindirdi. Qaýip kózderi ózderiniń osaldyqtaryn paıdalana otyryp, artyqshylyqtardy qarapaıym ákimshiden sýper ákimshige (kiriktirilgen ákimshi tirkelgisi) deıin kótere alady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
QazAqparattyń málimetinshe, Kaspersky Lab sarapshylary shabýyldaýshylar budan da qarapaıym ádisti – qupıa sózdi aýystyrýdy jıi qoldanatynyn atap ótti.
Qaýipti kúsh kelesideı oryn alady: shabýyldaýshylar jıi qoldanylatyn tańbalar kombınasıalarynyń arnaıy sózdikterin paıdalanyp qupıa sózderdi suryptaıdy. Olar sondaı-aq qolaıly nusqa tabylmaıynsha ártúrli jetkizýshilerdiń standartty qupıa sózdikterin paıdalanady. Mysaly, IoT qurylǵylaryna birneshe ret shabýyl jasaǵan Mirai zıandy baǵdarlamasy qupıa sózderdi buza alady.
Mundaı shabýyldarmen kúresýdiń negizgi ádisi - smart qurylǵyny paıdalanbas buryn óndirýshi ornatqan logınder men qupıa sózderdi ózgertý. Biraq, adamdar muny baıyppen qabyldamaıtyndyqtan, shabýyldaýshylarǵa tabysqa jetý ońaı.
«Taǵy bir qaýip roýterlerdi zaqymdaıtyn zıandy baǵdarlama bolýy múmkin. Shabýylshylar roýterlerdi tańdaıdy, óıtkeni barlyq jelilik trafık sol arqyly ótedi, al antıvırýstar olardy teksermeıdi. Roýterdegi zıandy baǵdarlamanyń shabýyl jasaý múmkindigi kóp jáne ony anyqtaý yqtımaldyǵy az. Nátıjesinde shabýyldaýshylar botnet jasap, derekterdi urlaı alady, sizdi jarnamalary nemese zıandy resýrstary bar betterge únsiz baǵyttaı alady», - dedi Valerıı Zýbanov, Kasperskıı zerthanasynyń Qazaqstan, Ortalyq Azıa jáne Mońǵolıadaǵy basqarýshy dırektory.
Roýterlerdi qorǵaý jáne derekterińizdi qaýipsiz saqtaý úshin myna keńesterdi oryndańyz:
- kem degende aıyna bir ret, roýterdiń mıkrobaǵdarlamasynyń aǵymdaǵy jańartýlarynyń bar-joǵyn óndirýshiniń veb-saıtynan tekserińiz. Olardy qol jetimdi bolǵan kezde ornatyńyz. Keıbir úlgiler úshin pachtar avtomatty túrde keledi, biraq keıde olardy qolmen ornatý qajet. Sondaı-aq, satýshynyń veb-saıtynda qurylǵynyń baǵdarlamalyq quralyn jańartý jolyn bilýge bolady.
- roýter úshin uzaq jáne kúrdeli ákimshi qupıa sózin oılap tabyńyz. Al kombınasıany umytpaý úshin paról menedjerin paıdalanyńyz.
- eger biliktiligi jetkilikti bolsa nemese nusqaýlardy tapsańyz - mysaly, sol óndirýshiniń veb-saıtynda roýterdiń ákimshi parametrlerine qashyqtan qol jetkizýdi óshirińiz.
- Wi-Fi-dy durys konfıgýrasıalańyz: biregeı qupıa sóz oılap tabyńyz jáne kúshti derekterdi shıfrlaý opsıasyn tańdańyz, qonaq jelisin qosyńyz, sondyqtan josyqsyz nemese jaı uqypsyz qonaqtar men kórshiler jelidegi vırýs juqqan qurylǵylarynan zıandy baǵdarlamalardy taratpaıdy.
- qaýipsiz qosylymdy qurýǵa arnalǵan qosymsha barlyq jiberilgen aqparatty marshrýtızatorǵa jibermes buryn shıfrlaıdy jáne qylmyskerlerge, tipti eger olar ony juqtyrsa da, qundy aqparatty jınaýǵa múmkindik bermeıdi.