Almatydaǵy A.Chehov atyndaǵy Ortalyq qalalyq kitaphanada qazaq óneriniń jaryq juldyzy, Qazaqstannyń Halyq artısi, «Qurmet», «Parasat» ordenderiniń ıegeri Quman Tastanbekovtyń týǵanyna 80 jyl tolǵan qurmetine mádenı-rýhanı kesh ótti.
Keshke kıno jáne teatr akterlary – Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Omar Qıqymov, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Qazaqstan Respýblıkasynyń mádenıet qaıratkeri Jumaǵalı Mahanov, «Serper» jastar syılyǵynyń laýreaty Erkebulan Daıyrov jáne Asan Májıt kelip, estelikter aıtty.
Quman Tastanbekov týraly sóz qozǵalsa birinshi bolyp «Qyz Jibek» fılminiń eske túsetini zańdy. Árıne, bul ǵajap týyndy – akterdyń tólqujaty. Eń alǵash túsken kınokartınasy da osy. Tólegen róline birden bekitilgen.
«Qyz Jibek» kartınasy túsirilip bitkennen keıin kınoda qosylmaǵan ǵashyqtar, ıaǵnı Merýert Ótekesheva men Quman Tastanbekov ómirde úılendi. Eki jastyń toıynda «Bekejan», ıaǵnı Asanáli Áshimov asaba bolǵan. Olar ómirde birin-biri kınodaǵydan da artyq súıgen.
Q.Tastanbekov «Qyz Jibekten» keıin «Qys – mazasyz maýsym», «Aǵam meniń», «Erekshe kún», «Aqqýlar ushyp keledi», «Mahabbat jańǵyryǵy», «Aǵama arnalǵan qalyńdyq», «Qarasha qazdar qaıtqanda», «Alań sheti», «Órnek», t.b. fılmderge tústi.
Al teatr sahnasynda Sh.Aıtmatovtyń «Ana – Jer-anasynda» – Qasymdy, «Aq kemesinde» – Qulbekti, Á.Nurpeıisovtyń «Qan men terinde» – Táńirbergendi, M.Áýezovtiń «Aıman–Sholpanynda» – Narshany, O.Bókeıdiń «Qulynym menińde» – Jandy, E.Erveniń «Túlki bıkeshinde» – Florıdordy, N.Hıkmettiń «Farhad–Shyryn» qoıylymynda Farhadty oınap, sahnada san alýan beıneler shoǵyryn qalyptastyrdy. Jalpy, akter teatr men kınony qosqanda 200-ge jýyq róldi somdaǵan.
Omar QIQYM, teatr jáne kıno aktery:
SÓZSİZ ÁNSHİ BOLAR EDİ
Quman aǵamyzben qyryq jyldaı birge sahnalas boldyq. Bir ujymda, bir sahnada júrse de kúndelikti ómirinde bir-birimen aralasa bermeıtin adamdar bolady. Al biz, Quman aǵa ekeýmiz ábden syralqy bolǵan adamdar edik. Bir-birimizdi sózsiz uǵatynbyz. Otbasy bolyp aralastyq. Shyn janashyr adamym boldy. Ónerge shyn adal adam edi. Syrnaımen, dombyramen salǵan áni áli qulaǵymda tur. Eger ol akter bolmasa, sózsiz juldyzdy ánshi bolar edi dep oılaımyn osy kúni. Búkil qazaq tóbesine kótergende de menmendik degendi bilgen joq. Ózi sondaı aqkóńil, kishipeıil boldy, qarapaıymdylyǵynda shek joq edi. Sonysymen de elge juǵymdy, jaqsy adam-tyn.
Jumaǵalı MAHANOV, teatr jáne kıno aktery:
MENİ ÓNERGE ÁKELGEN «QYZ JİBEK»
Men úshinshi synypta oqyp júrgenimde aýylǵa «Qyz Jibek» fılmi keldi. Bir kıno bir aýylda onshaqty kún kórsetiledi de, kelesi aýylǵa alyp ketedi. Quman aǵanyń syr-symbaty, Asanáli aǵanyń qaısar minezi, Merýert apamyzdyń sulýlyǵy, fılmniń áseri, bári astasyp, bala kóńilimizge arman uıalatty. Fılmnen soń arada bir jyl ótkesin be, bizdiń aýylǵa Merýert Ótekesheva men Quman Tastanbekov keledi eken degen dúbir estildi. Sonymen búkil aýyl, aýdan bolyp «Qyz Jibek» pen «Tólegendi» kúttik. Ol kisilerdi aýyl syrtynan atpen kútip aldy aýyl halqy. Qos óner juldyzy aýyldyń ishine sán-saltanaty jarasa kirdi. Sol kezde men Tólegendi «tirideı» kórip qýanǵan bala edim. Keıin Quman aǵammen Áýezov teatrynda áriptes, sahnalas bolamyn dep oılasam, káne!
Erkebulan DAIYROV, belgili akter:
AQSÚIEK AKTER EDİ
Meniń túsinigimde Quman Tastanbekov – ol qazaq teatryndaǵy aqsúıek akter. Quman aǵanyń keskin-kelbeti, júris-turysy, sóılegen sózi, aıtqan áni, áńgimesi bólek bolatyn. Ol kisiniń tikesinen tike otyryp kofe ishkeniniń ózinen bekzattyq esip turatyn. Quman aǵanyń jastarǵa degen kóńili óte erekshe bolatyn. Bárine birdeı búıregi bura bermeıtin. Maǵan solaı kórinetin. Óziniń kózine túsken, jumysyna qanaǵattanǵan jastarǵa degen peıilin aıamaıtyn. Aǵamen «Romeo men Djýlettada», «Móldir mahabbatta» sahnalas boldym. Sahnadaǵy turysynyń ózi erekshe edi. Sahnany bir ózi toltyryp turatyn. Janyna qatty jaqyndaı almaısyń, qatty alystap ta kete almaısyń, qatty bata da almaısyń. Dál osy kisiler shyqqan bıikke qazirgi akterlar, bizder jete alamyz ba, jete almaımyz ba, bilmeımin. Biraq bul kisilerdiń salyp ketken sara jolyn, qazaqtyń teatr, kıno ónerin joqtatpaýǵa, syr-sapasyn túsirmeýge biz jaýaptymyz.