Elimizde áıelder sany bir jylda1,2%-ǵa artqan.
2022 jyldyń 1 naýryzyndaǵy esep boıynsha, eldegi áıel sany 9,9 mıllıon boldy, bul bir jyl burynǵydan 1,2 paıyzǵa kóp, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Finprom.kz saıtyna silteme jasap.
Qazaqstandyq áıelderdiń sany jyl saıyn turaqty túrde 1,2%-1,3%-ǵa ósip keledi.
Qazaqstan Respýblıkasy halqynyń jalpy sanyndaǵy áıelderdiń úlesi azdap tómendedi. Máselen, 2017 jylǵy 1 naýryzda Qazaqstan halqynyń jalpy sanyndaǵy áıelderdiń úlesi 51,62%, 2018 jyly – 51,58%, 2019 jyly – 51,54%, 2020 jyly – 51,51%, 2021 jyly – 51,48%, 2022 jyly – 51,43% boldy. Alaıda 5 jyl ishinde kórsetkishtiń 0,18 paıyzǵa azaıýy statısıkalyq turǵydan qaraǵanda óte mańyzdy emes.
Áıelderdiń kópshiligi, jalpy Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy halyq tyǵyz qonystanǵan óńirlerde – Almaty, Almaty oblysy jáne Túrkistan oblystarynda, eń azy – Soltústik Qazaqstan oblysynda turady.
Qazaqstandaǵy jalpy halyq sanyndaǵy áıelderdiń úlesi aıtarlyqtaı ózgerip otyratyn atap ótken jón. Osylaısha, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy áıelder kóp turatyn óńirler Almaty (almatylyqtardyń jalpy sanynyń 54,2%-y áıelder), Pavlodar (52,5%) jáne Qostanaı (52,4%) oblystary bolyp otyr. Al, Túrkistan jáne Qyzylorda oblystarynda erler sany, kerisinshe, áıelder sanynan basym bolsa, qazaqstandyq áıelder osy eki oblys halqynyń sáıkesinshe 49,2% jáne 49,7%-yn quraıdy.
Aıta keterlik jaıt: jas boıynsha genderlik teńgerim Qazaqstan Respýblıkasy boıynsha ortasha deńgeıden aıtarlyqtaı erekshelenedi. Sonymen, 29 jasqa deıin, ıaǵnı, balalyq jáne jastyq shaqtaǵy kórsetkish boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy halqynyń jalpy sanynda er adamdar basym.
Qazaqstandaǵy 30 ben 49 jas aralyǵyndaǵy áıelder men erler sany shamamen teń kórsetkishte.
Tek 50 jastan keıin genderlik tepe-teńdik áıelderge qaraı yǵysa bastaıdy. Osylaısha, 50-den 59 jasqa deıingi qazaqstandyqtardyń jalpy sanyndaǵy áıelderdiń úlesi áli de onsha kóp emes – 53,6%, biraq keıinnen ol aıtarlyqtaı ósedi, al 85 jáne odan joǵary jasta ol 72,1%-ǵa deıin joǵarylaıdy.
Iaǵnı, Qazaqstanda qyz balalar men boıjetkender uldar men jigitterge qaraǵanda az bolsa, elimizde 80 jastan asqan egde jastaǵy áıelder sol jastaǵy erlerge qaraǵanda eki jarym ese kóp.
Jumyspen qamtýǵa keletin bolsaq: 2021 jyly elde jumys isteıtin áıeldiń sany 4,3 mıllıon bolǵan, bul bir jyl burynǵy 4,2 mıllıonmen salystyrǵanda, jyl saıynǵy ósim 0,9% bolyp otyr.
Áıelderdiń basym bóligi saýda jáne avtokólik jóndeý salasynda jumys isteıdi: 828,7 myń adam – bir jyl burynǵydan 0,4%-ǵa artyq. «Tanymal» salalardyń qatarynda bilim berý men agroónerkásip salasy da ataldy. Jalpy, elimizdegi jumyspen qamtylǵan áıelderdiń 50,4 paıyzy osy úsh sala boıynsha jumyspen qamtylǵan.
2021 jyly Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy er azamattardyń basym bóligi aýyl sharýashylyǵy salasynda jumyspen qamtylǵan. Úzdik úshtikke saýda jáne avtokólik jóndeý, sondaı-aq qurylys salasy kiredi. Úzdik úsh sala boıynsha barlyq jumyspen qamtylǵandardyń 39,5%-yn er azamattar quraıdy.
Eske sala keteıik, Qazaqstanda 2030 jylǵa deıingi otbasylyq jáne genderlik saıasat tujyrymdamasy júzege asyrylýda, dep habarlaıdy QR Premer-Mınıstriniń resmı resýrsy. Qazirgi ýaqytta qoǵamdaǵy áıelderdiń quqyqtary men múmkindikterin ilgeriletý jónindegi tujyrymdamany jáne ol boıynsha is-sharalar josparyn jańartý jumystary júrgizilýde.
