Ormanǵa órt qaýpi bıyl da tónip tur. Mamandar osylaı dep dabyl qaǵýda.
Sebebi onyń arty katastrofaǵa aınalýy múmkin, dep habarlaıdy aqshamnews.kz astanatv.kz-ke silteme jasap.
Sońǵy 5 jylda órttiń áserinen orman qory 100 myń gektarǵa kemidi. Jalpy alǵanda órtengen jerdiń kólemi jarty mıllıon gektardan asty. Orman tapshy memleketke aınaldyq deıdi mamandar.
TALǴAT KERTESHEV, QAZUAZÝ KAFEDRASYNYŃ PROFESORY:
2003 jylǵy derekterdi alatyn bolsaq, ol kezde 245 myń gektar jerde órtender bolǵan jer bolǵan. Al endi 2018 jylǵy derekterdi alǵanda 514 myń gektarǵa jetken. Iaǵnı ol 2 eseden artyq ósip ketken. Ol jaqsy kórsetkish emes. Sebebi biz osynsha jerdegi ormandy joǵaltyp aldyq degen sóz. Sosyn ekinshiden ol ormandardy áli qalpyna keltirgemiz joq.
Órt bolyp, orman qorynan aırylý kóptegen tabıǵı apatqa alyp keledi. Máselen jer tozańdanyp, erozıa paıda bolady. Aýaǵa zıandy zattar bólinip, atmosfera lastanady. Topyraq pen ósimdik, janýarlar dúnıesinen aırylamyz. Sondaı-aq orman kadastry boıynsha arnaıy esep bolǵandyqtan ekonomıkalyq shyǵyn ákeledi. Keı jaǵdaıda adam shyǵyny da bolady.
MURAT SHYNYBEKOV, QAZUAZÝ KAFEDRASYNYŃ AǴA OQYTÝSHYSY:
Qoǵam úshin, ekonomıka úshin belgili bir dárejede orman kesilgenimen, onyń zıany órtke qaraǵanda salystyrmaly túrde óte az. Eń basty zıany ormannyń - órt. Ormandaǵy órttiń 90%-y negizi, basym bóligi adamdardyń is-áreketinen bolatyn bolsa, al bir 10, ary ketse 15%-y tabıǵı apattardan.
Elimizdiń ormandylyǵy 5%, ıaǵnı 31 mln gektar jerdi qamtıdy. Ondaǵy ormandy alqap 14 mln gektarǵa jýyq. Aǵash egý jumystary júrgizilip jatyr, al órt qaýpine saqadaı saımyz deıdi jaýaptylar.
RINAT NURǴAZIN, QR EKOLOGIA JÁNE TABIǴI RESÝRSTAR MINISTRLİGİ BASQARMASYNYŃ BAS SARAPSHYSY:
“Qazaqstan ǵarysh saparynyń” óziniń spýtnıkteri bar, odan spýtnıktik túsirilimder alamyz. Ol qazir monıtorıń júrgizilýde. Orman órti qansha aýmaqty aldy, mysaly bir orman órti boldy ma, sonyń naqty aımaǵyn, bárin eseptep beredi olar. 2025 jylǵa qazir barlyǵy jasaldy. Orman órti bolǵan kezde kim qandaı tehnıka beredi, qansha adam sany jumyldyrylady, sonyń bári qarastyrylǵan. Daıynbyz dep aıta alamyz.
Bir tal kesseń on tal ek. Al bir ormandy túbimen joq qyp jiberetinder she? Saıahatqa kelgender erejeni qatań saqtap, baǵynbaǵandarǵa úlken kólemde aıyppul salý kerek deıdi tabıǵat janashyrlary.