Pfizer vaksınasyn (Komernatı, AQSH) Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy 12-18 jas aralyǵyndaǵy balalar men jasóspirimderdi, sondaı-aq júkti jáne bala emizetin analardy vaksınasıalaý úshin usynady.
Búgingi tańda bul vaksına álemniń 20 elinde, Qytaıda Pfizer vaksınasy 3 jastan, al AQSH - ta 5 jastan bastap balalardy ımmýndaýǵa ruqsat etilgen.
Qazaqstanda bul preparatpen 12 jastan asqan balalar egiledi, biraq tek ata-analardyń nemese zańdy ókilderdiń jazbasha kelisimimen ǵana. Jasóspirimderdi bilim berý uıymdarynyń egý kabınetterinde egedi, ata-analarynyń nemese zańdy ókilderiniń qalaýy boıynsha balalar medısınalyq uıymdardyń egý pýnktterinde de egile alady.
KVI-den balalarǵa ekpe jasaıtyn medısına qyzmetkerlerin daıarlaý mektepke bekitilgen jergilikti medısınalyq uıymmen qamtamasyz etiledi. Mektep basshylyǵy men bekitilgen medısınalyq uıym qyzmetkerleri myna sharalardy qamtamasyz etedi:
- egý kabınetterin sanıtarlyq-epıdemıologıalyq talaptarǵa sáıkes jınaqtaý;
- alǵashqy medısınalyq kómek kórsetýge arnalǵan preparattardyń bolýy;
- oqýshylar men ata-analar kóp jınalǵan jaǵdaıda egiletin adamdardyń aǵynyn shekteý;
- vaksınasıaǵa deıin kútý úshin arnaıy oryn bólý jáne áleýmettik qashyqtyqty saqtaý shartymen vaksınasıadan keıin baqylaý úshin arnaıy oryn bólý;
-mektep jáne medısınalyq uıym psıhologtaryn COVID-19-ǵa qarsy vaksınasıalaý barysynda jasóspirimdermen birlesip jumys isteýge tartý.
Vaksınasıa júrgázýden buryn:
- ata-anasynyń nemese zańdy ókilderiniń qatysýymen 12 jastan 18 jasqa deıingi egiletin adamǵa tekserý jáne suraý júrgiziledi;
- ımmýnızasıaǵa qarsy kórsetilimder bolmaǵan kezde egý júrgizýge ruqsat resimdeledi;
- egiletin adamǵa jáne/nemese onyń ata-anasyna (zańdy ókiline) profılaktıkalyq egý, yqtımal reaksıalar men IKQK, egýden bas tartý saldary týraly tolyq jáne obektıvti aqparat beriledi.
Vaksınasıadan keıin egilgen adam 30 mınýt ishinde vaksınany alǵan jerde medısına qyzmetkeriniń baqylaýynda bolady.
Vaksınasıadan keıin kelesi kútiletin reaksıalar bolýy múmkin: aýyrsyný, ıneksıa ornyndaǵy isiný, sharshaý, bas aýrýy, bulshyqet aýyrýy, birlesken aýyrsyný, qaltyraý, dıareıa. Atalǵan reaksıalardyń keıbireýleri 12-15 jas aralyǵyndaǵy jasóspirimderde eresekterge qaraǵanda birshama jıi kezdesedi; ıneksıa ornyndaǵy qyzarý, júrek aıný, qusý; lımfa túıinderiniń ulǵaıýy, álsizdik, qoldyń aýyrýy, uıqysyzdyq, ıneksıa ornyndaǵy qyshý, bórtpe nemese qyshý sıaqty alergıalyq reaksıalar jáne t. b.
Immýndaýdan keıin jaǵymsyz saldarlar týyndaǵan jaǵdaıda – (IKQK) egilgen adam medısınalyq kómekke júginý qajet.
Pfizer vaksınasyn vaksınasıalaýǵa qarsy kórsetilimder:
- áser etýshi zatqa nemese preparattyń kez kelgen basqa komponentterine alergıa;
- jumyrtqa nemese jelatınge alergıanyń bolýy qarsy emes nemese eskertý emes
- Jiti ınfeksıalyq aýrýlary bar adamdar úshin jáne sozylmaly aýrýlary asqynǵan kezeńde koronavırýstyq ınfeksıalarǵa qarsy vaksınasıalaýdy keıinge qaldyrý kerek.
Pfizer vaksınasymen vaksınasıalaý kestesi: 1 – shi komponent-kez – kelgen nóldik kún; 2-shi komponent-alǵashqy dozany alǵannan keıin 21-den 28 kúnge deıin.
Vaksınasıanyń artyqshylyqtary:
- ınfeksıanyń aýyr aǵymy men asqynýynyń aldyn alady;
- egilgenderdi ǵana emes, aınaladaǵylardy da (aǵa-iniler, apa-sińliler, týystar) qorǵaıdy;
- ujymdyq ımýnıtetti qalyptastyrady;
- ımmýnızasıadan keıin alynǵan vaksınasıa pasporty sizdiń saparyńyzdy jeńildetedi.
Vaksınasıa júrgizer aldynda koronavırýsqa KVI men antıdenelerdiń bolýyna tekserý júrgizilmeıdi. "KVI-men aýyryp jazylǵan adamdar saýyqqannan keıin 6 aıdan soń, vaksınasıalaý aldyndaǵy jaı-kúıin baǵalaýdy eskere otyryp, KVI-ǵa qarsy vaksınasıalaýǵa jatady. KVI-men aýyryp jazylǵan adamdardy saýyqqannan keıin 3 aıdan soń vaksınasıalaýǵa jol beriledi.
Almaly aýdany Sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý basqarmasynyń epıdemıologıalyq qadaǵalaý bóliminiń basshysy Seıtkazıeva M.R.