Bıylǵy 1 tamyzdaǵy jaǵdaı boıynsha, 9 077 etnıkalyq qazaq tarıhı otanyna oralyp, qandas mártebesin aldy.
Qazaqstan Úkimeti etnıkalyq qazaqtardy repatrıasıalaý salasynda belsendi memlekettik qoldaý júrgizedi. Qonys aýdarýǵa jáne turǵyn úıdi jaldaý jónindegi shyǵystardy jabýǵa arnalǵan sýbsıdıalarmen qatar, qandastarǵa jumyspen qamtýǵa járdemdesý sharalary jáne basqa da jeńildikter beriledi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligine silteme jasap.
Qandas mártebesin alýǵa nemese uzartýǵa, sondaı-aq qandastar men qonys aýdarýshylardy qabyldaýdyń óńirlik kvotasyna engizýge ótinishti etnıkalyq qazaqtar jergilikti atqarýshy organdarǵa, «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporasıasy» KEAQ-ǵa jáne Qazaqstan Respýblıkasynyń shet elderdegi mekemelerine bere alady.
Qandastar men qonys aýdarýshylardy qabyldaýdyń óńirlik kvotasy QR Úkimeti qandastardy qonystandyrý úshin aıqyndaǵan óńirlerge – Aqmola, Atyraý, Shyǵys Qazaqstan, Batys Qazaqstan, Qostanaı, Pavlodar jáne Soltústik Qazaqstan oblystaryna bólinedi.
Bul rette óńirlik kvotaǵa engizilgen qandastarǵa kóshýge (otbasynyń árbir múshesine 70 AEK-ten birjolǵy tólem) jáne 12 aı ishinde jaldaý shyǵystaryn jabý men komýnaldyq qyzmetterdi tóleýge (otbasyna 15-ten 30 AEK-ke deıingi mólsherde) sýbsıdıa túrinde memlekettik qoldaý sharalary qarastyrylǵan.
Sonymen qatar, qandas mártebesin alǵan etnıkalyq qazaqqa kelesi qyzmetter kórsetiledi:
– QR aýmaǵyna kirý kezinde kólik quraldaryn qosa alǵanda, jeke paıdalanýǵa arnalǵan múlikke kedendik tólemderdi tóleýden bosatý;
– qandastardy beıimdeý jáne yqpaldastyrý ortalyqtarynda tegin beıimdeý jáne yqpaldastyrý qyzmetterin qamtamasyz etý;
– tehnıkalyq jáne kásiptik, orta bilimnen keıingi jáne joǵary bilim beretin oqý uıymdaryna oqýǵa túsýge kvota sheńberinde bilim alý (Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary bolyp tabylmaıtyn ulty qazaq adamdar úshin kvota 4% mólsherinde belgilengen);
– Qazaqstan azamattarymen teń jaǵdaıda jumyspen qamtýǵa járdemdesý sharalarymen qamtamasyz etý;
– memlekettik turǵyn úı qorynan turǵyn úı alýǵa ótinish berý múmkindigi.
Budan basqa elde turaqty turatyn qandastar jeńildetilgen tártippen (tirkeý tártibimen) Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵyn ala alady.
Aıta ketsek, bıylǵy 1 tamyzdaǵy jaǵdaı boıynsha 9 077 etnıkalyq qazaq tarıhı otanyna oralyp, qandas mártebesin aldy. 1991 jyldan bastap respýblıkaǵa barlyǵy 1 mln 96,9 myń etnıkalyq qazaq oraldy.
Osy jyldyń basynan bastap Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysynan astamy (69,9%) Ózbekstannan, 10,3% – QHR-dan, 7,1% – Túrikmenstannan, 4,0% – Mońǵolıadan jáne 8,7% – basqa elderden kelgen.