Qarý 100 jyldan beri jeke adamdardyń qolynda júrgen.
Tarıhı jádiger búgin Ulttyq mýzeı qoryna tabystaldy. Bul – arabtyń jambıa dep atalatyn qarýy. Qanjar dańqty balýan Qajymuqan Muńaıtpasulyna tıesili kórinedi. Oǵan bul qarýdy zamanynda Stambýl qalasynyń ákimi Shaǵyr pasha syıǵa tartqan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
24.kz caıtynyń málimetinshe, qazaq balýany Qajymuqan Muńaıtpasulynyń qanjary elge oraldy. Tarıhı jádiger qazir qolymda tur. Qanjarda arnaıy estelik sóz jazylǵan. Munda arab jáne kóne túrik-osman tilinde «Kúshti, jeńilmeıtin Muńaıtpasov Muqanǵa» dep jazylǵan. Ekinshi betinde, «Bizden, qajylyqtan estelik, Shaǵyr pasha, 1330 jyl» dep jazylǵan. Túrik azamatynyń qazaq palýanyna arab qanjaryn berýiniń de ózindik sebebi bar. Muqan beldesýleriniń birinde Nýrýllah esimdi túrik balýanyn jeńedi. Oǵan rıza bolǵan Stambýl ákimi Qajymuqanǵa qurmet kórsetedi. Tipti birge qajylyq jasaýǵa shaqyrǵan eken. Qanjar – sol sapardyń estelik syılyǵy. Bul jaıly jádigerdi tapqan – Ardaq Nazarov aıtty.
«Osy qanjar maǵan kórsetildi. Sodan keıin belgili bir adamdarǵa satylaıyn dep jatqan jirinen, qoldy bolyp keteıin dep jatqan jerinen men aıttym joq bul qazaq eline kelgennen keıin mýzeıde turýy kerek. Ony bizdiń urpaqtarymyz kórý kerek. Jáne ol tarıhı jádiger elge qaıtý kerek, ol – hylyqtyki», - deıdi QR Parlamenti májilisiniń depýtaty Ardaq Nazarov.
Ǵalymdar djambıany 111 jyl buryn Iemen sheberleri jasady –deıdi. Oǵan qanjardaǵy «1330 jyl» degen sóz dálel. Bul hıjra jyl sanaýymen jazylǵan ýaqyt. Shamamen ótken ǵasyrdyń onynshy jyldarymen sáıkes keledi.
«Qarý-jaraq zertteýshi ǵalym retinde saraptama jumysyna qatystym. Mýzeı bizdi – mamandardy shaqyrdy. Sonyń bárinde 2 ret otyrdyq. Sonda onyń janaǵy tarıhı dáldigine kózimiz jetip, kýáligimizdi berdik. Bul endi tarıhı dúnıe», - etnograf-ǵalym Qalıolla Samatuly.
Qarý Ulttyq mýzeı qoryna saltanatty túrde tabystaldy. Qundy jádigerdiń jeke qoldan mýzeıge ótýi ult tarıhy úshin eleýli oqıǵa – deıdi jıynǵa qatysýshylar. Sonymen qatar, balýanǵa tıesili 26 zat mýzeıde saqtaýly.