Sońǵy onjyldyqtarda ómir aıtarlyqtaı ózgerdi. Jańa zaman – jańa talaptar men uǵymdardy qosa ákeldi. Buryn bolmaǵan túsinikter, termınder, sózder tilimizge dendep endi.
Búginde jumysqa ornalasý barysynda nemese kez kelgen ujymda «rezúme», «menedjer», «tımbıldıng», «korporatıvti mádenıet» sekildi uǵymdarmen jıi ushyrasamyz. Bul sózder tek tildik qorymyzǵa ǵana emes, oılaý júıemizge de áser ete bastady. Alaıda másele – jańa sózderdi úırenip alýda emes. Másele – sol uǵymdardyń artyndaǵy qoǵamdyq jáne psıhologıalyq shyndyqty túsinýde.
Qazirgi adamnyń kúndelikti ómiri burynǵyǵa qaraǵanda áldeqaıda kúrdeli. Aqparat aǵyny úzdiksiz, básekelestik joǵary, turaqtylyq sırek. Mundaıda adam tek maman retinde emes, jeke tulǵa retinde de daıyn bolýy tıis. Jumysqa turý, ujymǵa sińý, óz ornyńdy tabý – bári tek biliktilikpen ǵana emes, psıhologıalyq ıkemmen de ólshenedi. Osyǵan baılanysty, qazir kitap dúkenderinde «Psıhologıa» aıdarymen jaryq kórip jatqan ádebıetter sany kúrt ósti. Sórelerde jumys tabý jolynan bastap, tabysqa jetýdiń, jurtpen qarym-qatynas jasaýdyń, óz-ózińdi damytý men motıvasıa alýdyń san alýan tásilderin úıretetin kitaptar samsap tur. Olardyń taqyryby da, baǵyty da ártúrli: «Qalaı tez baıýǵa bolady?», «Mahabbatta jeńiske jetýdiń 5 qupıasy», «Áıeldiń júregin qalaı jaýlap alǵan jón?», «Tabysty erkekti ýysqa túsirýdiń tásilderi»,
«Jetistikke jetýdiń psıhologıasy» degen sıaqty túrli «nusqaýlyqtar» jetip-artylady.
Bir qaraǵanda komersıalyq úrdis sıaqty kóringenimen, munyń astarynda tereń qoǵamdyq ahýal jatyr: bul – júıkesi juqarǵan, rýhy qajyǵan, toryǵyp, taryǵyp júrgen jandardyń rýhanı súıenish izdeýi. Qoǵam qansha damyǵanymen, búginde adam ózin jalǵyz, álsiz sezinetin jaǵdaı kóbeıgen. Sodan da bolar, psıhologıa – kópshilik úshin qarmanar talǵa, ishki kúızelisten qorǵan bolar tirekke aınaldy.
Jalpy, psıhologıa – adam janyn tanýǵa baǵyttalatyn ǵylym desek, oqyrmannyń bul baǵyttaǵy ádebıetterge qyzyǵýshylyǵy búgingi ýaqyt tynysyna oraı ǵana artyp otyrǵan joq. Ózin-ózi tanyp bilýge, sondaı-aq ózgeni túsinýge umtylý – ejelden-aq ár adamǵa tán qasıet. Tek osy turǵydan kelgende, qaı ustanymdy basshylyqqa alasyń, kimniń keńesine júginesiń, másele sonda. Aıtalyq, psıhologıa salasyna arnaıy mamandanatyn stýdentterdiń ǵana kádesine jaraıtyny bolmasa, qazirgi tańda jalpy kópshiliktiń Q.Jaryqbaev, Á.Aldamuratov, O.Ozǵanbaev eńbekterine qanaǵattana qoıýy ekitalaı. Oqý quraly esebinde ekeni óz aldyna, erterekte shyqqan psıhologıalyq ádebıetterdiń deni – aýdarma. Tili de, taqyryptyq júıelenýi de túpnusqasynan alshaq kete qoımaǵan, ulttyq sanaǵa, oıǵa qonymsyzdaý dúnıeler bolyp keledi.
Psıholog qyzmetiniń aýadaı qajet ekenin qazir ómirdiń ózi kórsetip otyr. Óıtkeni jańarǵan júıege kirige alý, ózgergen qundylyqtardy qaıta salmaqtaý, ortaǵa, ýaqytqa beıimdelý ekiniń birine ońaıǵa soqpaıdy. Onyń ber jaǵynda januıadaǵy qarym-qatynas pen bala tárbıesine qatysty qanshama túıtkilder bar! Áıtse de elimizde atalmysh ǵylymnyń kenjelep otyrǵanyn bylaı qoıǵanda, psıhologtiń keńesine júginý degen – halqymyzdyń saltyna da, sanasyna da áli sińise qoımaǵan nárse. Sol sebepti, áldebir sheshim qabyldaýǵa týra kelgende nemese ózin mazalaǵan jaıttardyń aq-qarasyn ajyratýǵa tyrysqanda qarapaıym qazaq mamannan keńes alǵannan góri, kerekti kitapti dúkennen alyp oqyp, ózinshe oı qorytqandy artyq kóredi. Al psıhologıalyq ádebıetter irgeles orysty bylaı qoıyp, bizge endi tikeleı Batystan aýysa bastady. Alýan túrli tester men trenıńter tamyr jaıyp ta úlgerdi. Biraq Batys jurtynyń mentalıteti men bizdiń tabıǵatymyz eki bólek.
Ókinishke qaraı, bógde ádebıetterdi betke ustaǵan psıhologterdiń keıbiri óziniń tipti qazaqqa múlde jat jat nárse aıtatynyn sezinbeıdi de. Al adamnyń jandúnıesin zertteıtin psıhologıa ǵylymynyń árbir tujyrymy aıdaladan alynbaı, árkimniń júregine, kóńiline qonatyndaı bolǵanyna ne jetsin! Ár nársege óz kózqarasymyz turǵysynan kelip, tipti bolmaǵan jaǵdaıda batystyq shıkizatty óz jaǵdaıymyzǵa beıimdeı otyryp paıdalansaq, utylmasymyz anyq.
Psıhologıa – endi tek ǵylym ne mamandyq salasy ǵana emes. Ol – qoǵamnyń jan aınasy, adamnyń ishki kúıi men suranysynyń kórinisi. Bizge qazir ulttyq dúnıetanymy keń, qazaqtyń janyna tereń boılaı alatyn, qazaqsha jan-jaqty oılaı alatyn psıholog mamandar aýadaı qajet. Osyndaı jaǵdaıda Júsipbek Aımaýytovty eriksiz eske alasyń. Alashtyń aıtýly arysy sonaý HH ǵasyrdyń basynda-aq «Psıhologıa» degen eńbek jazyp, ultynyń jandúnıesin tanýǵa talpynǵanynyń ózi-aq talaı jaıtty ańǵartyp turǵan joq pa?!