Prezıdent Joldaýlary: el damýynyń strategıalyq baǵdary
Qazaqstanda halyqqa Joldaý dástúri 1997 jyldan bastaý alady. Sodan beri bul qujat eldiń saıası, áleýmettik jáne ekonomıkalyq damýyna jol kórsetetin basty baǵdarshamǵa aınaldy. Árbir Joldaý – belgili bir kezeńdegi syn-qaterlerge jaýap ári jańa múmkindikterdi aıqyndaýdyń tásili boldy.
Nazarbaev kezeńindegi Joldaýlar: memleket irgesin bekitý (1997–2018)
Tuńǵysh Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń alǵashqy Joldaýy 1997 jylǵy 16 qazanda jarıalandy. Ol kezde táýelsizdiktiń alǵashqy jyldaryndaǵy ekonomıkalyq qıyndyqtardan shyǵý, jańa damý baǵytyn aıqyndaý basty mindet edi.
• 2000-jyldardyń basyndaǵy Joldaýlar ındýstrıalandyrý, naryqtyq reformalardy tereńdetý, halyqtyń áleýmettik jaǵdaıyn jaqsartý máselelerine arnaldy.
• 2004 jylǵy «Básekege qabiletti Qazaqstan úshin» Joldaýy eldi jahandyq ekonomıkalyq básekege daıyndaýdy kózdedi.
• 2007 jylǵy «Jańa álemdegi jańa Qazaqstan» – saıası jańǵyrýǵa ekpin bergen qujat.
• 2009–2010 jyldardaǵy Joldaýlar álemdik qarjy daǵdarysy jaǵdaıynda eldiń ekonomıkalyq turaqtylyǵyn saqtaýǵa arnaldy.
• 2012 jylǵy «Qazaqstan-2050» strategıasy – uzaqmerzimdi damý baǵytyn aıqyndaǵan tarıhı qujat retinde este qaldy.
• 2014–2018 jyldardaǵy Joldaýlar halyqtyń ál-aýqatyn arttyrý, áleýmettik salany jańǵyrtý, sıfrlandyrýǵa daıyndyq máselelerin qamtydy.
Bul kezeńde Joldaýlardyń negizgi maqsaty – ekonomıkany turaqtandyrý, memlekettiń negizin nyǵaıtý, uzaqmerzimdi strategıalyq jospar qurý boldy.
Toqaev kezeńindegi Joldaýlar: Jańa Qazaqstanǵa qadam (2019–qazirgi ýaqyt)
Qasym-Jomart Toqaevtyń Prezıdent retindegi alǵashqy Joldaýy 2019 jylǵy 2 qyrkúıekte jarıalandy. Ol qoǵamdyq dıalogty kúsheıtýge jáne bılik pen halyq arasyndaǵy baılanysqa jańa sıpat berýge baǵyttaldy.
• 2020 jylǵy Joldaý – pandemıa kezindegi daǵdarysqa qarsy sharalar men jańa jaǵdaıda beıimdelý strategıasy.
• 2021 jylǵy Joldaý – júıeli reformalar, memlekettik basqarýdy jetildirý, áleýmettik teńdik máselelerin kóterdi.
• 2022 jylǵy qos Joldaý eldegi saıası reformalardyń bastaý núktesi boldy. «Jańa Qazaqstan» uǵymy alǵash ret saıası dıskýrsqa engizilip, ádiletti memleket qurý ıdeıasy alǵa shyqty.
• 2023–2024 jyldardaǵy Joldaýlar ekonomıkalyq baǵytty aıqyndap, zań men tártipti kúsheıtý, ádiletti qoǵam qalyptastyrýdy basty mindet retinde belgiledi.
Toqaev kezeńiniń basty ereksheligi – quqyqtyq memleket qurý, ádiletti qoǵam qalyptastyrý, saıası reformalardy kezeń-kezeńimen júzege asyrý.
Joldaýlardyń máni men dástúri
Qazaqstan tarıhynda barlyǵy 29 Joldaý jarıalandy. Olar ár dáýirdiń aınasy ispettes:
• 1990–2000 jyldary – ekonomıkalyq turaqtandyrý men memlekettik ınstıtýttardy qalyptastyrý;
• 2010-jyldary – jahandyq syn-qaterlerge daıyndyq jáne strategıalyq maqsattardy belgileý;
• 2020-jyldary – saıası reformalar men ádiletti qoǵam qurýǵa betburys.
Joldaý – tek saıası dástúr ǵana emes, el damýynyń basymdyqtaryn jyl saıyn qaıta qarap, jańa mindetter qoıýdyń pármendi quraly.
Bıylǵy Joldaýdan ne kútemiz?
2025 jylǵy 8 qyrkúıekte Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev kezekti Joldaýyn jarıalaıdy. Sarapshylardyń aıtýynsha, onda:
• ekonomıkalyq ósimdi qamtamasyz etý,
• áleýmettik teńdikti arttyrý,
• óńirlerdiń damýyn kúsheıtý,
• jastar saıasaty men jańa tehnologıalarǵa beıimdelý máseleleri kóterilýi múmkin
Joldaý – Qazaqstannyń damý tarıhyndaǵy mańyzdy qujat. Ár kezeńniń Joldaýy eldiń saıası jáne áleýmettik-ekonomıkalyq ahýalyna jaýap berip qana qoımaı, bolashaqqa baǵyt-baǵdar siltedi. Bıylǵy Joldaý da osy dástúrdiń jalǵasy bolyp, jańa mindetterdi aıqyndaıdy dep kútiledi.