Kóbinese úıin jalǵa berip otyrǵan baspana ıeleri tabysyn memleketten jasyrǵysy kelgendikten emes, ony durys uıymdastyrýdy bilmegendikten salyq tólemeıdi dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz
Zańsyz jalǵa beriletin turǵyn úı degenimiz ne
Menshik ıesi alǵan tabysyna salyq tóleýden jaltaratyn, al jalǵa alýshylar ýaqytsha turǵylyqty jeri boıynsha tirkelmegen turǵyn úıdi jalǵa berý zańsyz dep tanylady. Olardyń arasynda aýyzsha nemese jazbasha kelisim bar, biraq baqylaýshy organdardyń eshqaısysy bul týraly bilmeıdi, ıaǵnı mundaı mámile zań sheńberinen tys jasalǵan.
Qandaı jaǵdaıda jeke kásipkerlikti tirkeý mindetti
Kásipkerlik kodeksiniń 35-babyna sáıkes jeke kásipker retinde mindetti memlekettik tirkeýge kelesi sharttardyń birine jaýap beretin jeke tulǵalar jatady:
turaqty negizde qyzmetkerlerdiń eńbegin paıdalansańyz;
jyldyq tabysyńyz eń tómengi jalaqynyń 12-ge eselengen mólsherinen, ıaǵnı 12 h 42500 = 510 000 teńgeden (2019 jyldyń eń tómengi jalaqysy ETJ – 42 500 teńgen quraıdy) assatyn bolsa, sizge jeke kásipker retinde tirkelý qajet.
Olaı bolmasa, sizdiń qyzmetińiz zańsyz bolyp esepteledi jáne de ol úshin ákimshilik jaýapkershilikke tartylýyńyz múmkin.
Jyljymaıtyn múlikti jalǵa berý kezinde jeke tulǵa qandaı salyq tóleıdi
Eger siz menshik quqyǵyn tirkegen kúnnen bastap 1 jyldan az múlik jáne/nemese kólik quralyn satsańyz, múliktik tabys týyndaıdy, ol páterdi ótkizý quny jáne ony satyp alý quny arasyndaǵy oń aıyrmashylyq retinde anyqtalady. Osyndaı tabysqa sizge jeke tabys salyǵy boıynsha deklarasıany osyndaı tabys alynǵan jyldan keıingi jyldyń 31 naýryzynan keshiktirmeı usyný jáne osyndaı tabys alynǵan jyldan keıingi jyldyń 10 sáýirinen keshiktirmeı 10 % mólsherindegi jeke tabys salyǵyn tóleý qajet.
Jyljymaıtyn múlikti jalǵa berý kezinde JK qandaı salyq tóleıdi
Eger jeke tulǵa zańdy tulǵaǵa nemese jeke kásipkerge múlikti jalǵa berse, onda múlikti jalǵa berýden alynǵan tabys salyq agentinen jeke tulǵanyń tabysyna jatady jáne tólem kózinen jeke tabys salyǵyn salýǵa jatady. Bunda tólem kózinen salyqty esepteý, ustaý jáne aýdarý boıynsha mindet jeke tulǵaǵa nemese jeke kásipkerge júkteledi. Salyq mólsheri sondaı-aq tabys somasynan 10%.
Eger jalǵa berýshi ońaılatylǵan rejım boıynsha jumys isteıtin zańdy tulǵa bolsa, onda Salyq kodeksine (687-bap) sáıkes kiristen alynatyn tólemder 3% mólsherinde esepteletin bolady. Jalpy belgilengen tártipte jumys isteıtin zańdy tulǵa úshin jalǵa berýden túsken tabys salyǵy 20% bolady.
Qyzmettiń osy túri úshin patent negizindegi arnaýly salyq rejımi neǵurlym qolaıly rejım, óıtkeni salyq stavkasy 1%. Patent negizinde ASR (arnaıy salyq rejımi) qoldaný úshin mynadaı sharttarǵa sáıkes bolý qajet – jaldamaly eńbekti paıdalanbaý jáne kúntizbelik jyl ishindegi shekti tabys 358 eselengen AEK-ten (2021 jyly 10 291 176 teńge) aspaýy tıis.
Alaıda, bul jaǵdaıda jeke kásipker ózine eń az mólsherde (ázirge bul 42 500, al jaqynda 60 000 bolady) jalaqy taǵaıyndaýy tıis jáne osy jalaqydan zeınetaqy jarnalaryn (10%), áleýmettik tólemderdi (3,5%) jáne medısınalyq saqtandyrýdy (1,4 ETJ-dan 5%) tóleýi tıis. Bıyl bul aıyna 9 myń teńgege jýyq.
Úshinshi nusqa - ózin-ózi jumyspen qamtý
2019 jyldan bastap Qazaqstanda Biryńǵaı jıyntyq tólem (BJT) engizildi, ol salyq organdarynda formaldy emes jumyspen qamtylǵandar qyzmetin tirkeýdiń ońaılatylǵan tártibin kózdeıdi.
Salyq kodeksiniń 24-bóliminiń 774-babyna sáıkes, dara kásipker retinde tirkeýsiz kásipkerlik qyzmetti júzege asyratyn jeke tulǵalar BJT tóleýshileri bolyp tanylady, olar bir mezgilde mynadaı sharttarǵa sáıkes kelý qajet: biryńǵaı jıyntyq tólemdi tólegen; jaldamaly qyzmetkerlerdiń eńbegin paıdalanbaıdy; aksızdeletin ónimderdi qospaǵanda, salyq agentteri bolyp tabylmaıtyn jeke tulǵalarǵa ǵana qyzmet kórsetedi jáne (nemese) salyq agentteri bolyp tabylmaıtyn jeke tulǵalarǵa ǵana aksızdeletin ónimdi qospaǵanda, óz óndirisiniń jeke qosalqy sharýashylyǵynyń aýyl sharýashylyǵy ónimderin ótkizedi.
Bul rette, BJT tóleýshileri tabysynyń mólsheri jylyna 1175 AEK-ten aspaýy tıis. (2021 jyly 3 427 475 teńge)
Jeke kásipker retinde qalaı tirkelýge bolady
Jeke tulǵalar salyq organyn kásipkerlik qyzmettiń bastalǵany týraly habardar etýge jetkilikti. Habarlama jiberilgen sátten bastap bıznespen aınalysýǵa múmkindik beredi jáne ózi JK retinde tirkeýdiń bolýyn rastaý bolyp tabylady, bul qyzmet elicense.kz «elektrondyq lısenzıalaý» portalynda tegin kórsetiledi.
Turǵyn úıdi zańsyz jalǵa bergeni úshin qandaı jaza qoldanylady
«Qazaqstan Respýblıkasynyń Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly» Kodeksine sáıkes salyq eseptiligin merziminde bermegeni úshin, sondaı-aq tirkeýsiz kásipkerlik yzmetpen aınalysqany úshin ákimshilik jaýapkershilik kózdelgen.
Eger siz salyq eseptiligin belgilengen merzimde birinshi ret usynbasańyz, onda sizge «eskert» jazalaý sharasy qoldanylady. Ákimshilik jaza qoldanylǵannan keıin bir jyl ishinde salyq organyna salyq eseptiligin usynbaǵany úshin qaıtalap jasalǵan quqyq buzýshylyq kezinde ákimshilik aıyppul 43 755 teńge (15 AEK).
Al kásipkerlik qyzmetpen tirkeýsiz aınalysqan jaǵdaıda mundaı adamdardyń ákimshilik jaýapkershiligi jónindegi sheshimderdi sot organdary qabyldaıdy.
Salynǵan ákimshilik aıyppul qaýly zańdy kúshine engennen keıin 30 kúntizbelik kúnnen keshiktirilmeı tóleýge jatady.
Bul rette, eger sizde aıyppuldy zańda belgilengen merzimde tóleýge múmkindik bolmasa, onda Siz memlekettik kiris organdaryna aıyppul tóleýdi keıinge qaldyrý nemese bólip tóleý týraly ótinish bere alasyz.