Jumys berýshiler tarapynan belsendiliktiń ósýi baıqaldy.
Qazaqstandyq jumys berýshiler belsendilik tanyta bastady. Ótken aıda bos jumys oryndar sany 38% ósken, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Eńbekmıni bergen málimetter boıynsha, 2022 jylǵy tamyzda Elektrondyq eńbek bırjasynda 119,9 myń bos jumys orny jáne 93,9 myń túıindeme ornalastyryldy. Ótken aımen salystyrǵanda, bos oryndar sany 38%-ǵa, al ózekti túıindemeler sany 33%-ǵa artty. Sonymen qatar osy shildemen salystyrǵanda joǵary bilikti qyzmetkerlerge degen suranys 2 ese kóbeıdi.
«Tamyz aıynyń qorytyndysy boıynsha jumys berýshiler tarapynan belsendiliktiń ósýi baıqaldy, olardyń basym bóligi bilim berý uıymdaryna qatysty. Bul oqý jylynyń bastalýyna baılanysty boldy: bilim berý salasyndaǵy bos jumys oryndarynyń sany shildemen salystyrǵanda 3 esege artyp, 34,2 myńdy qurady. Bul rette ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda mektepke deıingi bilim berý muǵalimderi men mamandaryna suranys 24%-ǵa óskenin aıta ketý kerek», – dedi «Eńbek resýrstaryn damytý ortalyǵy» AQ strategıa departamenti dırektorynyń orynbasary Ulpan Shegenova.
Tamyz aıynyń qorytyndysy boıynsha bilim berý salasyndaǵy mamandar tapshylyǵynyń artýy negizinen Almaty (4,4 myń bos oryn), Qaraǵandy (3,1 myń bos oryn) oblystarynda jáne Almaty qalasynda (3,8 myń bos oryn) baıqalady.
Bos oryndar sany boıynsha ekinshi jáne úshinshi oryndarda qurylys salasynyń (4,4 myń bos oryn) jáne aýyl sharýashylyǵy (4 myń bos oryn) kásiporyndary bar. Bul rette qurylys salasyndaǵy bos oryndardyń 70%-y úsh óńirge tıesili: Shyǵys Qazaqstan, Jambyl oblystary jáne Nur-Sultan qalasy. Al aýyl sharýashylyǵy salasy mamandarynyń qajettiligi Túrkistan oblysynda anyq kórinedi – onda saladaǵy bos oryndardyń úshten biri jarıalandy.
Tamyz aıynda jumys berýshiler tarapynan usynystyń ósýi bos jumys oryndarynyń sany 16%-ǵa tómendegen Shymkent qalasyn qospaǵanda, barlyq óńirlerde boldy. Jumys berýshiler belsendiliginiń artýy Jambyl (usynys 2 ese ósti), Atyraý (+83%) jáne Batys Qazaqstan (+71%) oblystarynda baıqalady.
«Sonymen qatar izdenýshiler tarapynan belsendilik Almaty qalasynda (2,2 ese) jáne Almaty oblysynda (1,9 ese) edáýir artyp, tıisinshe 7,7 myń jáne 10,3 myń túıindemeni qurady. Atalǵan óńirlerdegi belsendi túıindemelerdiń negizgi úlesi muǵalimder arasyndaǵy izdenýshilerge tıesili boldy: Almatyda 43% jáne Almaty oblysynda 30%. Ótken aıda muǵalimderdiń túıindemesi Almaty qalasynda 551-den 3,1 myńǵa deıin, ıaǵnı 5,6 esege, al Almaty oblysynda 5,4 esege, 600-den 3,3 myńǵa deıin artty», – dedi Ulpan Shegenova.
Sondaı-aq, joǵary bilikti mamandarǵa suranys 2 esege ósip, 40 myń bos jumys ornyn nemese bos jumys oryndarynyń jalpy sanynyń úshten birin quraǵanyn atap ótken jón. Sondaı-aq, joǵary bilikti izdenýshiler tarapynan usynys 2 esege jýyq, 21,2 myńnan 38,9 myńǵa deıin ósti.
Sońǵy aılarda eńbek naryǵynyń qajettilikteri men orta bilikti mamandardyń usynysy arasyndaǵy tepe-teńdik saqtaldy. Osy sanattaǵy qyzmetkerler úshin bos jumys oryndarynyń sany usynystan 1,7 ese asyp tústi (28,3 myń túıindemege qaraǵanda 49,6 myń bos jumys orny). Al biliktiligi tómen kadrlarǵa suranys shamaly (+6%), 28,7 myńnan 30,3 myń bos orynǵa deıin ósti. Al izdenýshiler tarapynan usynys úshten birge artyp, 70,6 myńnan 93,9 myńǵa deıin jetti.
Sonymen qatar, jalaqy óńirler men mamandyqtar boıynsha ár túrli bolady. Atap aıtqanda, Atyraý oblysynda eń joǵary eńbekaqy usynyldy, onda ónerkásiptik álpınıser úshin 824 myń teńge jalaqy alatyn 20 bos jumys orny ornalastyryldy. Nur-Sultan jáne Almaty qalalarynda, sondaı-aq Almaty jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda jumys berýshiler memlekettik organdardaǵy qurylymdyq bólimshelerdiń basshylaryna 500 myńnan 730 myń teńgege deıin jalaqy usynady.
Eń joǵary jalaqyǵa suranys ǵylymı qyzmetkerler arasynda baıqalady – 2,7 mln teńge, bas dırektorlar – 2,3 mln teńge, avıasıa ınjenerleri – 1,6 mln teńge, kenishter dırektorlary – 1,5 mln teńge jáne qosymshalardy ázirleýshiler-1,2 mln teńge. Bul rette jumys berýshiler EEB-ǵa eńbekaqynyń joǵary mólsherin memlekettik uıymdardyń basshylaryna – 640 myń teńge, bas tehnologtar men qarjylyq táýekel – menedjerlerge – 500 myń teńge usynady.
Osylaısha, bos oryndar men túıindemeler sanynyń aıtarlyqtaı ósýi iskerlik belsendiliktiń dástúrli maýsymdyq jańarýyn bildirdi.