Abaı atyndaǵy QazUPÝ-dyń bazasynda Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi Ǵylym komıteti qarjylandyratyn «Otyrar aýdanyndaǵy topyraq tuzdylyǵynyń júgeriniń ósip-ónýine áserin zertteý jáne daqyldyń ónimdiligin boljaýdyń ǵaryshtyq ádisin ázirleý» joba sátti júzege asyrylýda.
Talantty ǵalym, PhD doktory – Shahıslam Laısqanov jetekshilik etetin ǵylymı jobany Abaı ýnıversıtetiniń geograf-ǵalymdary jáne Ó.O. Ospanov atyndaǵy Qazaq topyraqtaný jáne agrohımıa ǵylymı zertteý ınstıtýtynyń topyraqtanýshy-ǵalymdary birlesip oryndaýda. Joba aıasynda ǵalymdar birshama nátıjelerge qol jetkizip, birqatar jarıalanym jasaǵan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Atap aıtar bolsaq, joba aıasynda Scopus jáne Web of science halyqaralyq derekter bazasyna kiretin jýrnaldarda 3 maqala, ǵylym jáne joǵary bilim salasyndaǵy sapany qamtamasyz etý komıteti usynǵan resenzıalanatyn otandyq basylymda 1 maqala, halyqaralyq konferensıalyq jınaqta 1 maqala jáne 1 monografıa jarıalaǵan.
Joba aıasynda ǵalymdar Otyrar aýdanynyń júgeri egistikterindegi topyraqtardyń tuzdanýy ýaqyttyq (mezgildik) jáne keńistiktik turǵydan qubylatynyn anyqtap, bul qubylystyń mezgildik jáne keńistiktik dınamıkasyn jasap, zertteý nysanyndaǵy topyraqtardyń tuzdaný zańdylyqtaryn anyqtaǵan. Sonymen qatar, júgeri egistikterindegi topyraqtardyń tuzdanýyn dalalyq zertteý jáne ǵaryshtyq ádisterdi qoldana otyryp zertteý jáne jerdi qashyqtan zerdeleý málimetterin negizge ala otyryp, tuzdaný kartasyn qurastyrýdyń algorıtmderin daıyndaǵan.
Qazirgi tańda, zertteý toby eki jyldyq zertteý nátıjesinde júgeri daqylynyń ónimdiligin boljaýdyń jańa ádisin ázirlep, ony synaqtan ótkizý máselesimen aınalysýda. «Joba nátıjesinde ázirlenetin ádisti qoldaný arqyly basqa da sýarmaly jaǵdaıdaǵy jerlerde júgeri ósirgen jaǵdaıda, qansha ónim beretinin boljaýǵa bolady. Bul ádis tek júgeriniń ónimdiligin ǵana emes, basqa daqyldardyń ónimdiligin boljaýǵa septigin tıgize alady. Osylaısha, ónimdilik áleýeti joǵary jerlerdi anyqtap, sýarmaly egistik kólemin ulǵaıtý jáne aýylsharýashylyq óndiristi arttyrý sıaqty jumystarǵa oń áser etetini kútilýde.
