Naýryz - Shyǵys elderiniń búkilhalyqtyq meıramy, ejelgi zamannan qalyptasqan jyl basy merekesi retinde toılanyp, erekshe kún retinde atalyp ótiledi. Kún men tún teńeletin kún, tórt túlik mal tóldeıtin aı, tabıǵattaǵy barlyq jándikter men ósimdikterge jan bitetin aı.
Naýryz shyǵys elderi úshin birliktiń, tatýlyqtyń merekesi retinde toılanǵan. Bizdiń elimiz kóp ultty bolǵandyqtan halyqtyń birigip toılaıtyn – birlik, dostyq, beıbitshilik meıramy. Naýryzdyń maǵynasy-naýryz parsysha «naý»(jańa) jáne «rýz» (kún) degen uǵymdardy bildiredi. Jańa jyldyń birinshi kúni degen maǵynaǵa ıe. Ol kúntizbelik jyldyń úshinshi aıy, kóktemniń basy. 22 naýryz kúni kún men tún teńeledi.
Naýryz merekesi - bul kóktem merekesi ǵana emes qazaq halqynyń Jańa jyly bolyp keledi. Qazaq halqy da Naýryz merekesin erekshe baǵalap, ony jyl saıyn toılap otyrýdy dástúrge aınaldyrǵan. Ulystyń uly kúni adamdar bir-biryne degen renishin umytyp, keshirim jasap, jaqsy tilekter aıtyp, tabysyp, jaksylyq tilegen.
Naýryzdyń dástúrli taǵamy - Naýryz kóje. Qazaqstannyń halqy jeti túrli dámnen naýryz kóje jasap Ulystyń Uly kúniń toılaıdy. Halyqta naýryz kójeni toıyp ishken adam kelesi jylǵa deıyn ishim - jemnen tarlyq kórmeıdi degen uǵym bar. Dastarhan basynda jastar úlkenderdiń batasyn alǵan.
Halyq jańa kıimderin kıip bir – birimen qol alysyp, amandasyp tós qaǵystyryp jaqsy tilekter aıtqan. Mereke kúni altybaqan basynda án aıtylyp, kúı tartylǵan. Ulttyq oıyndar kókpar, aýdaryspaq, kúres, qyz qýý taǵy basqa oıyndar oınalady.
Qoryta aıtqanda bul mereke bizdiń elimizdiń táýelsiz ekenimizdi, ári kóp ulttyń tatý-tátti ómir súrip jatqanyn bildiredi. Qazaqstanda turyp jatqan barsha halyqty baýyrmaldyqqa, ádeptilikke shaqyrady. Osyndaı qarym-qatynas uzaǵynan bolyp, elimiz álemdegi eń baı elderdiń qatarynda bolsa eken dep tileımyn