Kóktemgi jyly aýa raıy bolady.
«Qazgıdromet» mamandary kóktemniń alǵashqy aıynda aýa raıy qandaı bolatynyn boljady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Kóktemgi sınoptıkalyq prosesterge tán qubylystarǵa sıklondar men antısıklondardyń jıi aýysýy, Qara jáne Jerorta teńizderinen jyly aýanyń qarqyndy kelýi, Skandınavıa, Batys jáne Shyǵys Sibir aımaqtarynan sýyq aýanyń basyp kirýi jatady, olar aýa temperatýrasynyń kenetten ózgerýine jáne aýa raıynyń turaqsyz bolýyna alyp kelýi múmkin.
Bıyl naýryz aıynyń alǵashqy onkúndiginiń ortasynda Qazaqstan óńirleriniń kóptegen jerlerinde kóktemgi jyly aýa raıy bolady, alaıda ol uzaqqa sozylmaıdy.
Naýryz aıynda elimizdiń basym bóliginde aýanyń ortasha temperatýrasy klımattyq normadan 1-2° joǵary, Batys Qazaqstan oblysynda jáne Atyraý oblysynyń qıyr soltústik-batysynda normaǵa jýyq bolady dep boljanady. Naýryz aıynda jaýyn-shashyn mólsheri respýblıka aýmaǵynyń basym bóliginde normaǵa jýyq, al soltústik-batys bóliginde normadan kóp bolýy kútilýde.
Naýryz aıynyń birinshi onkúndiginiń basynda batys antısıklonynyń yqpalymen jáne Sibir antısıklonynyń kúsheıýi saldarynan respýblıkanyń basym bóliginde aýa temperatýrasynyń qysqa merzimge tómendeýi boljanýda. Túnde aýa temperatýrasy:
- batysta, soltústik-batysta -5-15°S-qa deıin;
- soltústikke, ortalyqta jáne shyǵysta -15-25°S-qa deıin;
- elimizdiń ońtústik óńirlerinde -3-11°S-qa deıin tómendeıdi.
Kúndizgi aýa temperatýrasynyń negizgi fony elimizdiń soltústik-batysynda -3+2°S, soltústik bóliginde -3-8°S, ońtústik bóliginde +8+15°S bolady, al qıyr ońtústiginde 20°S-qa deıin jetedi.
Onkúndiktiń ortasynda Jerorta teńizi jáne Jańa jer araly aımaqtarynan keletin sıklondar QR aýmaǵynyń basym bóliginde bolatyn aýa raıyn anyqtaıdy. Soltústik óńirlerde jańbyr jáne qar jaýyp, keı kúnderi tómengi burqasyn soǵady, ońtústik oblystarda kóbinese jańbyr jaýady, al batysta, taýly jáne taý bókterindegi aýdandarda qatty jaýyn-shashyn bolady. Jeldiń ekpini 15-25 m/s-qa deıin kúsheıedi jáne ońtústik-batysta shańdy daýyldyń soǵýy boljanýda, sonymen qatar, tuman men kóktaıǵaq qubylystary da kútilýde.
Sýyq tolqynynan keıin aýa temperatýrasynyń qysqa merzimdi joǵarylaýy kútiledi:
- QR soltústik, ortalyq jáne shyǵys oblystarynda túnde 0,-8°S-qa deıin, kúndiz 0,+5°S-qa deıin;
- QR ońtústik bóliginde túnde +2+10°S-qa deıin, kúndiz +13+20°S-qa deıin;
- elimizdiń tek batysynda aýa temperatýrasynyń kúndiz 0,-8°S-qa deıin azdap tómendeýi kútilýde.
Onkúndiktiń sońynda batys antısıklonynyń enýimen jaýyn-shashyn toqtap, soltústik bólikte aýa temperatýrasy túnde qaıtadan -10-17°S-qa deıin, kúndiz -5-10°S-qa deıin tómendeıdi, al ońtústik bólikte túnde 0,-8°S-qa deıin tómendeıdi, kúndiz +3+8°S bolady dep kútiledi.
Aıdyń ekinshi jáne úshinshi onkúndiginde elimizdiń kóbinese soltústik, ortalyq jáne shyǵys óńirlerinde aýa raıy turaqsyz bolyp, jaýyn-shashyn (jańbyr, qar) jaýady jáne jel kúsheıedi, bul atmosferalyq frontaldy bólikterdiń jıi ótýine baılanysty bolady. QR basym bóliginde tuman, kóktaıǵaq kútiledi. Aýa temperatýrasy:
- batys óńirlerde túnde -7-15°S-tan -2+3°S-qa deıin, kúndiz +3+8°S-tan +16+21°S-qa deıin;
- respýblıkanyń soltústik, ortalyq jáne shyǵys óńirlerinde túnde -12-23°S-tan 0,+5°S-qa deıin, kúndiz -1-6°S-tan +11+16°S-qa deıin;
- ońtústikte, ońtústik-shyǵysta túnde -3-8°S-tan +5+10°S-qa deıin, kúndiz -4+1°S-tan +18+23°S-qa deıin aýytqýy kútilýde.