Bul týraly Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi málim etti.
2022 jyldyń qorytyndysy boıynsha, QR Eńbekmıni Eńbek jáne áleýmettik qorǵaý komıtetiniń aýmaqtyq departamentteriniń mamandary múgedektigi bar adamdar úshin qoljetimdilikti qamtamasyz etý boıynsha memlekettik baqylaý júrgizý sheńberinde memlekettik basqarý, densaýlyq saqtaý, áleýmettik qorǵaý, mádenıet, jeke kásipkerlik jáne t. b. salalardaǵy áleýmettik jáne kólik ınfraqurylymy obektilerine 1062 tekserý júrgizilgen. Olardyń qorytyndysy boıynsha anyqtalǵan buzýshylyqtardy joıý týraly 900-den astam uıǵarym berilgen, jalpy 60 mln teńgeden astam somaǵa 300-ge jýyq ákimshilik aıyppul salyndy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Buzýshylyqtardyń eń kóp sany Túrkistan (buzýshylyqtardyń jalpy sanynyń 23%), Qostanaı oblystarynda (22%) jáne Almaty qalasynda (7%) anyqtaldy. Buzýshylyqtardyń negizgi bóligi jeke kásipkerlik obektileri men 2015 jylǵa deıin paıdalanýǵa berilgen obektilerge tıesili.
Jergilikti jerlerde obektilerdi beıimdeý jáne osy aqparattyń qoljetimdiligi jónindegi sharalardy monıtorıńteý úshin múgedektigi bar adamdarǵa «Qoljetimdiliktiń ınteraktıvti kartasy» portaly jumys isteıdi. Portaldaǵy derekterdi jergilikti atqarýshy organdar toltyrady. Múgedektigi bar adamdar belgili bir obektige barar aldynda, úıden shyqpaı (kompúterden nemese telefonnan) onyń beıimdelý dárejesin kóre alady, sondaı-aq keıinnen qol jetimdilikke baǵa bere alady.
Parlament Senaty qabyldaǵan QR Áleýmettik kodeksinde «áleýmettik ınspektor» uǵymy engizildi, ol Kásipkerlik kodeksine sáıkes QR-daǵy múgedektigi bar adamdardy áleýmettik qorǵaý jáne arnaýly áleýmettik qyzmetter kórsetý salasyndaǵy baqylaý fýnksıalaryn iske asyrady. Bul fýnksıalar QR EHÁQM Eńbek jáne áleýmettik qorǵaý komıtetiniń aýmaqtyq departamentteriniń qyzmetkerlerine berildi.
Óńirlik deńgeıde aýdan jáne qala ákimderiniń orynbasarlary bekitken múgedektigi bar adamdar úshin qoljetimdilikti qamtamasyz etý jónindegi 227 monıtorıńtik top quryldy, olardyń quramyna 1630 adam kirdi.
Bıyl naýryz aıynyń sońynda úkimettik emes uıymdar ókilderiniń, óńirler ákimderiniń múgedektigi bar adamdar isteri jónindegi keńesshileriniń jáne memlekettik organdar qyzmetkerleriniń qatysýymen múgedektigi bar adamdarǵa qoljetimdilikti qamtamasyz etý jónindegi respýblıkalyq jumys tobynyń otyrysy ótkizildi.
Otyrys barysynda obektilerde qurylys jáne beıimdeý is-sharalarynyń maýsymy bastalatyny atap ótildi. Nysan ıeleri kúrdeli jáne aǵymdaǵy jóndeý jumystaryn júrgizýdi josparlady. Osyǵan baılanysty monıtorıńtik toptardyń músheleri osy jyly beıimdelýge josparlanǵan barlyq obektilerdi jandandyryp, tekserý qajet.
Beıimdelý kezinde anyqtalatyn negizgi eskertýler: pandýstyń kólbeý buryshynyń sáıkes kelmeýi, baspaldaqtardaǵy tutqalar joqtyǵy, sanıtarlyq-turmystyq oryndarǵa, turaq oryndaryna jáne t.b. qoljetimdilik bolmaýy.
Monıtorıńtik toptarǵa ótken saparlardyń nátıjeleri beıimdelýdi júrgizý kezinde eń kóp buzýshylyqtar Mańǵystaý, Qaraǵandy, Atyraý oblystarynda anyqtalǵanyn kórsetti. Beıimdelýdi júrgizý boıynsha oń jumystar Almaty, Batys Qazaqstan, Qyzylorda oblystarynda baıqalady.
«Bizdiń qalada jańa obektiler salynýda, saýda ortalyqtary, dúkender, shashtarazdar jáne basqa da úı-jaılar salynýda, alaıda qurylystardyń barlyq ıeleri múgedektigi bar adamdar úshin kedergisiz qoljetimdilikti qamtamasyz etý jónindegi óz mindetterine tolyq jaýapkershilikpen qaramaıdy, bul máseleni biz monıtorıńtik toppen birlesip sheshetin bolamyz. Bizdiń qaǵıdamyz «biz úshin, bizdiń qatysýymyzsyz jasamańyz», – dep atap ótti óz sózinde «Pandýs-ok» JSHS basshysy Shahan Joldasbaev.
Sondaı-aq, otyrys barysynda naqty mindetter talqylandy, beıimdelýge jatatyn obektilerdiń sany jáne osy is-sharalar ár óńirde ótkizilýi tıis merzimder aıqyndaldy.