Qos prezıdent sońǵy 30 jyl ishindegi saıası jáne saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqtyń joǵary serpinin quptady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń jáne Eýropalyq Keńes Prezıdenti Sharl Mısheldiń baspasózge arnalǵan birlesken málimdemesi. Aqorda málimdemeniń tolyq nusqasyn jarıalady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Qazaqstan Respýblıkasy men Eýropalyq Odaq arasyndaǵy dıplomatıalyq qatynastardyń ornaǵanyna 30 jyl tolýy qarsańynda 2022 jylǵy 27 qazanda Astana qalasynda Qazaqstannyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen Eýropalyq Keńestiń Prezıdenti Sharl Mısheldiń kezdesýi ótti.
Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev pen Prezıdent Sharl Mıshel ashyq, dostyq jáne syndarly ahýalda ótken kelissózder barysynda sońǵy 30 jyl ishinde Qazaqstan Respýblıkasy men Eýropalyq Odaq arasyndaǵy qarym-qatynastardyń joǵary deńgeıi men serpindi damýyn rastady. Olar Qazaqstan men EO arasyndaǵy kópqyrly yntymaqtastyqty odan ári nyǵaıtý, tereńdetý jáne keńeıtý týraly ýaǵdalasty.
Taraptar ózderiniń BUU Jarǵysyna, halyqaralyq quqyqqa jáne egemendiktiń, táýelsizdik pen aýmaqtyq tutastyqtyń qaǵıdattaryna berik beıildigin rastady. Prezıdentter beıbitshilik pen qaýipsizdikti saqtaýdyń, sondaı-aq daýlardy dıplomatıalyq jolmen sheshýdiń mańyzdylyǵyn basa aıtty.
Qos kóshbasshy Qazaqstan men EO arasyndaǵy keńeıtilgen áriptestik pen yntymaqtastyq týraly kelisimdi (KÁYK), EO-nyń Ortalyq Azıa jónindegi strategıasyn, sondaı-aq EO-nyń Ortalyq Azıa úshin ózara baılanys jáne basqa da sektorlary jónindegi jańa bastamalaryn odan ári jáne tolyq iske asyrý týraly ýaǵdalasty.
Qos prezıdent sońǵy 30 jyl ishindegi saıası jáne saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqtyń joǵary serpinin quptady. Olar Eýropalyq Odaq Qazaqstannyń negizgi saýda jáne ınvestısıalyq áriptesi bolyp tabylatynyn qanaǵattanýshylyqpen atap ótti. Osyǵan oraı, prezıdentter «jasyl» ekonomıka, energıanyń tıimdiligi, sıfrlandyrý jáne Qazaqstan men Eýropalyq Odaq arasyndaǵy ózara baılanys salalarynda qolda bar áleýetti paıdalanýdyń mańyzdylyǵyn atap kórsetti.
Kezdesýde synı shıkizat materıaldary (SSHM), ásirese jerde sırek kezdesetin metaldar salasyndaǵy yntymaqtastyq máseleleri de qozǵaldy. Taraptar SSHM salasyndaǵy strategıalyq áriptestikti damytýǵa daıyn ekendikterin rastady jáne Qazaqstan Respýblıkasy men Eýropalyq Odaq arasynda shıkizat, akýmýlátorlar jáne jasyl sýtegi qunynyń turaqty tizbegi salasyndaǵy strategıalyq áriptestik týraly ózara túsinistik jónindegi memorandýmǵa qol qoıýdy quptady. Osy turǵyda, olar iskerlik ahýaldy únemi jaqsartýdyń jáne Qazaqstanǵa EO ınvestısıalaryn odan ári tartýǵa qolaıly jaǵdaılardy qamtamasyz etýdiń mańyzdylyǵyn atap ótti.
Eýropalyq Odaq sanksıalarynyń Qazaqstan ekonomıkasyna abaısyz teris áserin boldyrmaý máselesine erekshe nazar aýdaryldy. Prezıdent Sh. Mıshel EO sanksıalary úshinshi elderge qarsy baǵyttalmaǵanyn rastady jáne halyqaralyq sanksıalardan jaltarýǵa jáne olardy aınalyp ótýge jol bermeýdiń mańyzdylyǵyn atap kórsetti. Taraptar da sanksıalarǵa jatpaıtyn taýarlardy óndiretin eýropalyq kompanıalardy Qazaqstanǵa kóshirý máselesin talqylady.
Qazirgi geosaıası jaǵdaıdy eskere otyryp, Prezıdent Q. Toqaev pen Prezıdent Sh. Mıshel óndiris pen jetkizýdiń jahandyq tizbekterin qamtamasyz etý úshin Eýropa men Ortalyq Azıa arasyndaǵy qoldanystaǵy halyqaralyq kólik dálizderin keńeıtýdiń jáne jańa dálizderdi damytýdyń mańyzdylyǵyn basa aıtty. Olar sondaı-aq Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdarynyń áleýetin, ony odan ári damytý nusqalary men óńirdegi basqa kólik baǵdarlarynyń rólin talqylady.
Eki prezıdent klımattyń ózgerýi Qazaqstan men EO ózderiniń ekonomıkalyq qyzmetin beıimdeýge tıis asa ózekti máselelerdiń biri bolyp tabylatynyn atap ótti. Jahandyq jylyný problemasy álemdik qaýymdastyqtyń kezek kúttirmeıtin jáne tıimdi áreketterin talap etedi. Qos tarap ta óz ekonomıkalaryn tómen kómirtekti damýǵa beıimdeý úshin saraptamalyq, tehnologıalyq jáne tehnıkalyq yntymaqtastyqty nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵyn atap kórsetti. Olar sondaı-aq sý resýrstaryn basqarý salasyndaǵy óńirlik yntymaqtastyqty odan ári qoldaý qajettigin basa aıtty.
Eki kóshbasshy Qazaqstan men Eýropalyq Odaq arasyndaǵy adam quqyqtary men quqyq ústemdigi salasyndaǵy syndarly dıalogty quptady. Qazaqstan osy salalardaǵy óziniń beıildigin rastady. Eýropalyq Keńestiń Prezıdenti «Ádiletti Qazaqstannyń» saıası jańǵyrýy men kózqarasyn ilgeriletýge baǵyttalǵan Qazaqstannyń mańyzdy reformalary baǵdarlamasyn, sondaı-aq qańtar oqıǵalaryna tolyq jáne transparentti tergep-tekserý júrgizýge beıildigin quptady.
Prezıdent Q. Toqaev pen Prezıdent Sh. Mıshel óńirlik jáne halyqaralyq kún tártibi, onyń ishinde Aýǵanstan máseleleri jóninde pikir almasty. Taraptar óńirdiń órkendeýiniń, ornyqtylyǵynyń jáne odan ári turaqty damýynyń kilti bolyp tabylatyn Ortalyq Azıadaǵy óńirlik dıalogty nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti.