Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Memlekettik damý bankiniń top-menedjerleri sybaılas jemqorlyq qylmystary úshin tergeýge alyndy, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
Qytaılyq qarjy ınstıtýty atyshýly Astana jeńil relsti kólik (LRT) jobasyn qarjylandyrýǵa qarjy bólgen.
Orda.kz-tiń taratqan aqparatyna súıensek, Qytaı prokýrorlary Qytaı memlekettik damý bankiniń burynǵy vıse-prezıdentteri Lı Szıpın, Van Iýnshen jáne Chjoý Sınúge sybaılas jemqorlyq jasady degen aıyp taǵyp otyr.
Chjoý Sınú para aldy degen kúdikke ilinip, onyń ústinen qylmystyq is qozǵaldy. Prokýratýra onyń qyzmettik babyn jáne jeke yqpalyn asyra paıdalanyp, úshinshi tulǵalarǵa nesıe alý men qarjylandyrýǵa, kelisim-shart jasasýǵa, kásipkerlik qyzmetti júzege asyrýǵa kómekteskenin habarlady. Bul úshin Sınú erekshe úlken kólemde materıaldyq syıaqy alǵan.
Lı Szıpın de sybaılas jemqorlyqqa qarsy tergeý nysanyna aınaldy. Ol oońǵy segiz jyldan beri zeınetker, degenmen tártip pen zańdy óreskel buzdy degen kúdikke ilindi.
Banktiń úshinshi vıse-prezıdenti Van Iýnshenge syılyq alý jáne jeke sektor ıeleri uıymdastyrǵan banketter, týrlar men gólf oıyndaryna qatysý arqyly erejelerdi buzdy degen aıyp taǵyldy. Sonymen qatar, Iýnshen qarjy ınstıtýttarynyń qyzmetkerlerin jumysqa qabyldaýǵa aralasyp, kompanıanyń baǵaly qaǵazdaryn zańsyz ıemdenip, bılikti jeke paıdasyna qoldanǵan.
Sybaılas jemqorlyq eskertkishi
Resmı túrde LRT qurylysy 2011 jyly bastaldy. Jobany júzege asyrý úshin Qazaqstan bıligi Qytaıdyń memlekettik damý bankinen 1,8 mıllıard dollar tartqysy kelgen. Biraq «Astana LRT» JSHS qurylysqa bólingen 344 mıllıon dollar ǵana alǵan.
Qazaqstannyń sol kezdegi premer-mınıstri Kárim Másimov Qytaıdan ınvestısıa tartý týraly kelissózderge bardy. Belgisiz sebeptermen ol yntymaqtastyq shartyna kelisim aldy, biraq QHR qarjy organdary basqa elderge nesıe berýdiń negizgi erejeleriniń birin is júzinde buzdy - olar Qytaıdaǵy aqsha aınalymyn saqtamaǵan. Qytaı bankiniń top-menedjerleriniń qýdalanýyna osy jaǵdaı sebep bolsa kerek.
Aqsha 2018 jyly lısenzıasynan aıyrylǵan Astana bankine aýdarylǵan. Sodan keıin Qazaqstan bıligi jobanyń shyǵyndaryn jabý jáne Qytaıdyń Memlekettik damý bankine nesıeni qaıtarý maqsatynda «Astana LRT» JSHS oblıgasıalaryn satý týraly sheshim qabyldady.
LRT qurylysyn qytaılyq China Railway No. 2 Engineering Group Co., Ltd, Beijing State-Owned Assets Management Co., Ltd jáne China Railway Asia Europe Construction Investment Co., Ltd kompanıalary júrgizýi tıis bolatyn. Bul kompanıalardyń ókilderi Qytaıda sottalǵan, biraq Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginde sottalǵandardyń aty-jóni, istiń egjeı-tegjeıi, úkim men keltirilgen shyǵyn kólemi týraly aqparat joq.
2023 jyldyń mamyrynda LRT qurylysy kezinde qarjy jymqyrdy degen aıyppen toǵyz adam: elorda ákiminiń burynǵy orynbasary Qanat Sultanbekov, «Astana LRT» kompanıasynyń burynǵy basshysy Talǵat Ardan, Astana qalasy Jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasynyń burynǵy basshysy Rashıd Amanjolov jáne «Astana qalasynyń Ekonomıka jáne búdjettik josparlaý basqarmasy» memlekettik mekemesiniń burynǵy basshysy Janat Nurpeıisov, «Astana Innovations» AQ basqarmasynyń burynǵy tóraǵasy Talǵat Áshim, sondaı-aq birqatar kásiporyn qyzmetkerleri Ulyqbek Ashylov, Tımýr Qasabaev, Dýlat Músenov jáne Dáýren Ábdihamıtov sottaldy.